Soma maden faciasının 11. yılı: Siyasiler ve sendikalardan anma mesajları

13 Mayıs 2014'te Manisa'nın Soma ilçesinde Soma Kömür İşletmeleri AŞ.'ye ait maden ocağında yaşanan 301 maden işçisinin hayatını kaybettiği 162 işçinin yaralandığı facianın üzerinden 11 yıl geçti. Siyasiler ve sendikalar maden faciasını anmak üzere mesajlar yayınladı. 

Özel'in Soma ziyareti

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Soma Maden Faciası’nın 11’inci yıl dönümünde, “301 canımızı, yerin yedi kat dibinde alın teriyle ekmeğini kazanmaya çalışırken göz göre göre gelen bir faciada yitirdik. 11 yıl sonra yüreğimiz ilk günkü gibi yanıyor. 301 madencimiz, bugün de mücadelemizde yaşıyor. Unutmadık, unutturmayacağız” dedi.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 13 Mayıs 2014’te meydana gelen ve 301 madencinin yaşamını yitirdiği Soma Maden Faciası’nın 11’inci yıl dönümü dolayısıyla X hesabından paylaşım yaptı. Özel, şunları kaydetti:“301 canımızı, yerin yedi kat dibinde alın teriyle ekmeğini kazanmaya çalışırken göz göre göre gelen bir faciada yitirdik. 11 yıl sonra yüreğimiz ilk günkü gibi yanıyor. 301 madencimiz, bugün de mücadelemizde yaşıyor. Unutmadık, unutturmayacağız. Emekçinin hakkını savunmak, iş cinayetlerini durdurmak ve bir daha hiçbir canı yitirmemek için sonuna kadar mücadele edeceğiz. Bu karanlık düzene boyun eğmeyeceğiz.”

Özgür Özel, Ulu Camii'nde düzenlenecek olan mevlüt ve hatim duası programı öncesinde Manisa'nın Soma ilçesinde MESEM kapsamında stajyer olarak çalıştığı inşaattan düşerek hayatını kaybeden 17 yaşındaki Alperen Enes Ural'ın ailesini ve Kara Harp Okulu'ndaki mezuniyet töreninde kılıç çatarak, "Mustafa Kemal'in askerleriyiz" sloganı attığı gerekçesiyle TSK'dan ihraç edilen teğmen Deniz Demirtaş'ın ailesini ziyaret etti.

Bakırhan açıklama yaptı

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, sosyal medya hesabından, Manisa Soma'da meydana gelen maden göcüğünde hayatını kaybeden 301 madenciyi anarak, şunları kaydetti:

"Türkiye tarihinin en büyük işçi katliamlarından biri olan Soma'da 301 madencimizin hayatını kaybettiği acı günün üzerinden 11 yıl geçti. Acımız hala taze, öfkemiz dinmedi. Soma'da yitirdiğimiz tüm canlarımızı saygı ve minnetle anıyorum. Soma'da yaşanan bir kaza değil, katliamdı. Soma'da yaşanan katliam, insanlık dışı çalışma sistemi ve kamu madenciliğinin yok edilmesi gibi politikaların sonucunda gerçekleşti. Soma'da ilk sağ kurtulan madencimizin 'Yaşasın, yaşıyorum!' çığlığı hala kulaklarımızda. O madencinin onurlu mücadelesi, bizim de mücadelemizin simgesidir."

İyi Parti'den Dervişoğlu da açıklama yaptı

İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, "Ekmek davasına bir ömür veren, büyük bir adaletsizlik sarmalına mahkum edilen hiçbir madencimizi unutmadık, unutmayacağız" dedi.

Dervişoğlu, 301 madencinin hayatını kaybettiği Soma maden faciasının 11’inci yılında sosyal medya hesabından şu açıklamalarda bulundu:

"Soma’da, yerin metrelerce altında ekmeğinin peşindeyken aramızdan koparılan 301 maden işçisi kardeşimi saygı ve rahmetle anıyorum. Ekmek davasına bir ömür veren, büyük bir adaletsizlik sarmalına mahkum edilen hiçbir madencimizi unutmadık, unutmayacağız."

"İş cinayetleri kader değil"

KESK, Soma maden faciasının 11. yılı nedeniyle açıklama yaptı. “Bundan 11 yıl önce, 13 Mayıs 2014’te Soma’da yaşanan ve 301 madencinin yaşamını yitirdiği katliamın acısı, ilk günkü gibi yüreklerimizde duruyor. Bu büyük felakette kaybettiğimiz madencileri bir kez daha saygıyla anıyor, ailelerine ve tüm maden emekçilerine başsağlığı diliyoruz” denilen açıklamada, Soma’nın bir kaza değil iş cinayeti olduğu, yıllar geçmesine rağmen sorumluların tam anlamıyla yargılanmadığı ve bu tür katliamların önüne geçecek önlemlerin alınmadığı vurgulandı.

"Siyasi iktidar, her zamanki gibi sorumluluğu ‘fıtrat’a yükledi ve sonunda unutturmaya çalıştı. Ama biz unutmadık, unutturmayacağız" denilen açıklamada, "Soma, bu ülkede emeğiyle yaşayan milyonların ne denli güvencesiz koşullarda çalıştığını; yaşamlarının ne kadar kolay gözden çıkarıldığını gösteren en acı örneklerden biridir. Çünkü iş cinayetleri kader değil; vahşi kapitalist sömürü düzeninin dayattığı özelleştirmenin, kâr uğruna göz yumulmuş ihmallerin, taşeronlaşmanın, sendikasızlaştırmanın ve denetimsizliğin sonucudur" ifadelerine yer verildi.

"Emeğin ötelendiği politikalar"

Türk-İş Yönetim Kurulundan Soma maden faciasının 11'inci yılı dolayısıyla yapılan açıklamada, "Kar hırsının ön plana çıktığı, emeğin ötelendiği politikalar nedeniyle 301 maden işçimizi 13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da şehit verdik. Soma’da gerçekleşen kaza, nedenleri ve sonuçları değerlendirildiğinde bir kaza değil, katliamdır" ifadeleri kullanıldı.

Türk-İş Yönetim Kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada, yaşanan acıları sadece ailelerin değil, işçi sınıfının da unutmayacağı vurgulandı. Açıklamada, şunlar kaydedildi:

''Soma faciası sonrasında yapılan mevzuat çalışmaları ile özellikle maden yeraltı işletmelerinde iş şartlarında iyileştirmeler sağlandı. Ancak aradan geçen 11 yıla rağmen geçmiş yüzyıl yöntemleriyle kaçak çalışan bazı maden işyerlerinin olduğu da bilinmektedir. Sendikal örgütlenmenin olmadığı, kuralsız ve denetimsiz olarak çalışmalarını sürdüren bu ve benzeri işyerleri, çalışma hayatının kanayan yarasıdır. Soma faciası yargılaması da toplum vicdanında karşılığını bulmamıştır. Ülkedeki işçi sağlığı alanında yaşanan ihmalin müeyyidesi hukuk alanında beklenen ölçüde olmamış, eksik kalmıştır."

DİSK açıklama yaptı

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Soma'nın 11. yılına ilişkin paylaştığı açıklamada şunları kaydetti: 

 "Yalnızca 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası değil, çevre ve sağlıkla ilgili mevzuatta yapılan düzenlemeler de sermaye düzeninin beklentileri doğrultusunda olmuştur.

Karşımızda insan hayatına karşı büyük bir tehdit oluşturan; kâr ve birikim için gözü dönmüş bir statüko vardır. Bu rejimin saldırgan karakterini değiştirmeden uygun düzenlemelerin olmasını beklemek mümkün değildir.

Soma Katliamı’nı unutmamak, unutturmamak bütün duyarlı kesimlerin görevidir. Bu vahşi düzenin çarklarının sorunsuz biçimde dönmesini engelleyecek ve adaleti bir gün bütün iş cinayetlerinde kaybettiklerimiz için sağlayacağız. Adaletsizliğin simgesi Soma Katliamı’nda adaleti er ya da geç kazanacağız."

Soma'daki yargı süreci nasıl sonuçlandı?

Faciadan sonra başlatılan adli süreçte Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik'in de aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. Sonraki süreçte 3 sanık tahliye edildi.

Can Gürkan 15 yıl, Ramazan Doğru 22,5 yıl, Akın Çelik ile maden mühendisi Ertan Ersoy 18 yıl 9'ar ay, maden mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı 22,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tutuksuz sanıklardan çoğu kamu görevlerinde çalışan 37 kişi davadan beraat etti.

Yargıtay 12'nci Ceza Dairesi, 'olası kastla insan öldürme' suçundan ceza alan Can Gürkan ile Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç'in de aralarında olduğu 4 kişinin 'bilinçli taksirle ölüme ve yaralamaya neden olma' suçundan cezalandırılmalarını istedi. Bunun üzerine sanıklar, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden hakim karşısına çıktı. Mahkeme heyeti, 'bilinçli taksirle çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma' suçundan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'a 20 yıl, mühendisler Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu'na 12 yıl 6’şar ay, hapis cezası verdi. Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Evinç beraat etti. Daha önceki kararda Can Gürkan'ın 15 yıl olan hapis cezası 20 yıla çıkarken, 8 yıl 4 ay hapis cezası alan Haluk Evinç beraat etmiş oldu. Daha önce beraat eden Efkan Kurt ile Adem Osmanoğlu ise yeni kararla 12 yıl 6'şar ay hapis cezasına çarptırıldı.