ABD'nin bazı şehirleri, yoğun iş gücü gerektiren, tekrarlayan veya insan için tehlikeli işleri yapmak üzere robotları devreye almaya başladı. Özel sektöre kıyasla kamu alanlarında robot kullanımı uzun süre geride kaldı; çünkü robotlar maliyetli ve kontrollü ortamlarda daha verimli çalışıyor. Kent sokakları ise bu açıdan uygun değil. Ayrıca güvenlik, siber riskler ve iş kaybı endişeleri de gündemde. Polis robotları gibi bazı örnekler, gözetim ve olası ölümcül güç kullanımı korkularını artırabiliyor.
Şimdilik şehirlerde kullanılan robotlar daha dostane ve düşük profilli: Çim biçiyor, plaj temizliyor, bina içinde yönlendirmleler yapıyor ve diğer yardımcı işleri yapıyorlar. Uzmanlar, robotların henüz maliyetleri düşürme konusunda yeterince etkili olmadığını belirtiyor. Teksas Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Profesörü Peter Stone, “Şehirlerin bütçeleri oldukça sınırlı. Şu ana kadar robotlar işleri ucuzlatmadı” diyor.
Ancak bazı kentler, robotların belirli alanlarda faydalı olacağını tespit etti. İşte Wall Street Journal'ın seçtiği öne çıkan örnekler:
Kansas City, MO: Yangın söndürme
Mart 2024’te Kansas City İtfaiye Departmanı, yangın söndürme robotunu kullanmaya başladı. Tank paletleriyle hareket eden ve küçük bir araba büyüklüğündeki robot, itfaiyecileri tehlikeli alanlardan uzak tutarken dakikada 2.500 galon su püskürtebiliyor. İlk kullanımında 30 itfaiyeciden çoğu, robotun sağladığı hız sayesinde diğer acil durumlara yönlendirildi. Yetkililer, robotun yangın söndürmenin yanı sıra vahşi doğa kurtarma veya aktif saldırı durumlarında da yararlı olabileceğini söylüyor.
Englewood, Colo.: Bina rehberi
Arapahoe Kütüphaneleri, 2026 başında açılacak yeni bir ortak çalışma alanında dört tekerlekli robot kullanacak. Plana göre ziyaretçiler, robotun ekranına dokunarak istedikleri alanı seçecek ve robot onları engellerden kaçarak yönlendirecek.
İkinci bir robot ise kafe teslimatı için test ediliyor. İlçe yetkilisi Anthony White, “Amacımız kullanıcılarımızı gerçek dünyada var olan teknolojilerle tanıştırmak” diyor.
Irvine, Calif.: Kamu altyapısını inceleme
Irvine, beş robot ile kaldırımlar, yollar ve geçiş noktalarını inceliyor. İnsanların dört yıl sürecek denetimi, robotlarla altı ayda tamamlanacak. Robotlar her birkaç santimetrede ölçüm yaparken insan ölçümleri genellikle 3 metre aralıklarla sınırlı kalıyor. Şehir mühendisi Vu Tran, “Robotlar çok daha doğru veri sağlıyor” diyor.
Sanford, N.C.: Çim biçme
Sanford, City Hall ve yakınındaki alanlarda 10 otonom çim biçme robotu kullanıyor. Günlük 23 saat çalışan robotlar, tehlikeli yamaçlarda işçileri korurken düzenli biçim sayesinde çim sağlığını artırıyor ve pestisit kullanımını azaltıyor. Robotlar ayrıca gürültü kirliliğini de düşürüyor. Bazıları halk tarafından isimlendirildi bile: “Jason Ma Mowa,” “Britney Shears” ve “Snippy Longstockings.”
Detroit: Çöp toplama
Detroit, Belle Isle Park’ta sahil temizleme robotu kullanıyor. Saate 32.000 metrekare kum alanı temizleyebilen robot, sigara izmaritleri, yiyecek ambalajları ve cam kırıkları topluyor. Ayrıca su temelli bir drone ile su kenarındaki atıklar filtreleniyor. Şehir, robot denemelerini teşvik etmek için şirketlere ve araştırmacılara kolay izin süreci sağlıyor.
Robotlar, şehirlerde insan hayatını kolaylaştırmayı, tehlikeli işleri üstlenmeyi ve altyapı verilerini daha doğru ölçmeyi amaçlayan somut örnekler sunuyor. Şimdilik dostane ve düşük profilli kullanım öne çıksa da uzmanlar, robotların şehir yaşamındaki potansiyelini kanıtlamaya devam etmesi gerektiğini vurguluyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
