İsrail ordusunun en üst düzey hukuk müşaviri ve silahlı kuvvetler içinde hukuk düzenini sağlamaktan sorumlu isim olan Tümgeneral Yifat Tomer-Yerushalmi, cinsel istismar da dahil olmak üzere Filistinli tutuklulara yönelik istismar iddialarını içeren bir videonun sızdırılmasıyla ilgili yürütülen ceza soruşturması kapsamında tutuklandı. Uzun süredir İsrail sağının hedefinde olan Tomer-Yerushalmi’nin bu kadar hızlı bir düşüş yaşaması, kısa sürede ülke çapında bir skandala dönüştü ve olayın merkezindeki videoyu bile gölgede bıraktı.
CNN'de yer alan habere göre, olayın kökeni Temmuz 2024’e uzanıyor. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) askeri savcıları o dönemde, Gazze savaşında tutuklanan bir Filistinli mahkûma cinsel saldırıda bulunduğu iddia edilen askerlerle ilgili bir soruşturma başlattı. Videoda, askerlerin saldırı anında etrafta yüzüstü yere yatırılmış yaklaşık yirmi kadar başka tutuklunun bulunduğu görülüyordu.
Bu soruşturma ve ardından gelen askerlerin gözaltına alınması, İsrail’de büyük bir siyasi gerilimi tetikledi. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun koalisyonundaki bazı sağcı milletvekilleri bile, askerlerin götürüldüğü Sde Teiman askeri cezaevi ve askeri mahkeme önünde düzenlenen protesto ve taşkınlıklara katıldı.
Söz konusu video ilk olarak Ağustos 2024’te İsrail’in Channel 12 televizyonunda yayınlandı. Ancak bu, üssün koşullarıyla ilgili ilk uyarı değildi. Mayıs 2024’te, CNN üç ihbarcıyla görüşmüş ve onların Sde Teiman askeri üssünde yaşandığı iddia edilen kötü muamele ve istismar vakalarına dair detaylı anlatımlarını yayımlamıştı. Bir ay sonra İsrail, tesisin aşamalı olarak kapatılacağını duyurdu.
Yine de bu gelişmeler, ordunun baş hukuk müşavirine yönelik saldırgan söylemleri dindirmedi.
Çarşamba günü, Başsavcı Gali Baharav-Miara, videonun sızdırılmasıyla ilgili bir ceza soruşturması başlattı ve Tomer-Yerushalmi görevinden uzaklaştırıldı. İki gün sonra, Tümgeneral Tomer-Yerushalmi istifa mektubunu sundu. Mektubunda, videonun yayımlanmasına onay verdiğini kabul ederek, “birim içinden medyaya sızdırılan her türlü materyalden tam sorumluluk” üstlendiğini belirtti.
Tomer-Yerushalmi mektubunda, Sde Teiman’daki askerlerin soruşturulması kararının ardından kendisine karşı yürütülen “kışkırtma kampanyasının” zirveye ulaştığını yazdı:
“Bu kampanya hâlâ sürüyor ve IDF’ye, imajına, askerlerin ve komutanların direncine derin ve ciddi zarar veriyor.”
Ayrıca şunu da vurguladı:
“En kötü tutuklulara karşı bile yapılmaması gereken şeyler vardır. Hukuk biriminde görev yapan subaylar, tekrarlanan kişisel saldırılara, ağır hakaretlere ve hatta gerçek tehditlere maruz kaldı. Tüm bunlar, yalnızca, IDF içinde hukukun üstünlüğünü savundukları için yaşandı.”
Ancak İsrail’in sağcı siyasi kanadı için bu açıklamalar ve istifa yeterli olmadı. Tomer-Yerushalmi’nin istifasının üzerinden saatler geçmişti ki, Savunma Bakanı Israel Katz, “kendisine karşı gerekli tüm yaptırımların uygulanacağını” duyurdu ve rütbesinin geri alınabileceğini söyledi.
Katz, yalnızca bir hafta içinde Tomer-Yerushalmi aleyhinde yedi ayrı açıklama yaptı; onu, askerler hakkında “kan iftirası” niteliğinde bir kampanyaya karışmakla suçladı. Oysa videonun doğruluğu bugüne dek sorgulanmadı ve beş asker, Şubat 2025’te Filistinli tutukluyu istismar suçlamasıyla resmen iddianameye dahil edildi. Söz konusu askerler tüm suçlamaları reddetti.
"İsrail için en büyük halkla ilişkiler felaketi"
Başbakan Binyamin Netanyahu, videonun sızdırılmasını “İsrail için devasa bir itibar darbesi” olarak nitelendirdi ve Pazar günü yaptığı açıklamada bunun “ülke tarihindeki en büyük halkla ilişkiler felaketi” olduğunu söyledi.
Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ise Tomer-Yerushalmi’nin davranışını “hukuk kisvesi altında işlenen suç teşkil eden bir eylem” olarak tanımladı ve sızıntıyı araştırmak üzere özel bir savcı atanması çağrısında bulundu. Kısa süre sonra, Tomer-Yerushalmi ortadan kayboldu.
Pazar günü saatler boyunca, İsrail ordusu ve polisi, birkaç gün öncesine kadar ülkenin en üst düzey askeri hukuk danışmanı olan Tomer-Yerushalmi’nin nerede olduğunu bulamadı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), “tüm mevcut imkânların seferber edildiğini” ve “kendisine mümkün olan en kısa sürede ulaşılacağını” açıkladı.
Yoğun arama çalışmalarının ardından Tomer-Yerushalmi, Tel Aviv’in kuzeyinde bir sahilde bulundu.
Aynı akşam, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma, resmi yetkinin suistimali, adaleti engelleme ve kamu görevlisine ait bilgileri ifşa etme suçlamalarıyla gözaltına alındı. Henüz resmi olarak suçlanmadı ya da mahkemeye bir savunma sunmadı. Bir sonraki duruşmasının çarşamba günü yapılması planlanıyor. Tomer-Yerushalmi’nin avukatı, dava hakkında yorum yapmayı reddetti.
Ayrıca Tomer-Yerushalmi’nin, söz konusu görüntülerin sızdırılması konusunda Yüksek Mahkeme’yi, üst düzey askeri ve adli yetkilileri yanılttığı ve mahkemeye sahte bir yeminli beyan sunduğu iddia ediliyor. Askeri savcılıkta görevli bazı üst düzey hukukçuların da hem sızıntıya hem de olası örtbas girişimine karıştığından şüpheleniliyor. Polis, soruşturma kapsamında toplam beş şüphelinin bulunduğunu açıkladı.
Kaynak: Gazete Oksijen
