ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ile Hamas arasında barış planının ilk aşamasının onaylandığını açıkladı.
Mısır medyası, Gazze'deki ateşkes içi tarafların imzaları attığını ifade etti ve ateşkesin resmen devreye girdiğini duyurdu. İsrail ordusu, Perşembe günü yaptığı açıklamada, İsrail ve Hamas'ın kalan rehinelerin serbest bırakılması için ateşkes anlaşması imzalamasının ardından Gazze'deki askerlerini geri çekmeye hazırlandığını duyurdu.
AFP'nin haberinde yer alan açıklama şöyle:
'Sürecin bir parçası olarak, yakın zamanda ayarlanmış konuşlanma hatlarına geçiş için hazırlıklar ve bir muharebe protokolü yürütülüyor'
Trump, İsrail ile Hamas arasında yürütülen barış görüşmelerinde tarihi bir adım atıldığını duyurdu. Trump,Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, "İsrail ve Hamas'ın Barış Planımızın ilk aşamasını imzaladığını duyurmaktan büyük gurur duyuyorum" ifadelerini kullandı.
Anlaşmanın tüm rehinelerin serbest bırakılmasını ve İsrail askerlerinin üzerinde mutabık kalınan hatta çekilmesini öngördüğünü belirten Trump, bunun "güçlü, kalıcı ve sonsuz bir barışa doğru ilk adım" olduğunu söyledi.
Trump, "Tüm taraflar adil bir şekilde muamele görecek. Bugün Arap ve Müslüman dünyası, İsrail, çevredeki ülkeler ve ABD için büyük bir gün" dedi.
"Netanyahu'ya İsrail'in dünyayla savaşamayacağını söyledim ve o bunu iyi anlıyor." ifadesini kullanan Donald Trump şöyle devam etti:
"Rehinelerin pazartesi serbest bırakılması bekleniyor, öldürülenlerin cesetleri de buna dahil.
Açıklamasında arabulucu ülkeler Katar, Mısır ve Türkiye'ye teşekkür eden Trump, "Bu tarihi ve eşi benzeri görülmemiş olayın gerçekleşmesi için bizimle çalışan tüm arabuluculara minnettarız. Barışı sağlayanlar kutsal olsun" ifadelerini kullandı. İsrail ve Hamas da anlaşmayı doğruladı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin davet ettiği ABD Başkanı, barış anlaşmasını imzalamak üzere pazar günü Ortadoğu'ya gidebileceğini söyledi.
Suudi Arabistan basınına göre Hamas ve İsrail arasındaki anlaşmaya bugün, Türkiye saatiyle 12.00'de düzenlenecek törende imza atılacak.
İsrail: Rehineler evine dönüyor
Trump'ın ardından İsrail'den ilk açıklama da Başbakan Benyamin Netanyahu'dan geldi. Netanyahu, tüm rehinelerin evlerine döneceğini duyurdu. İsrail Başbakanı, yarın kabinenin toplanacağını ve Gazze'de tutulan İsrailli esirlerin geri getirilmesi için Mısır'da varılan ateşkes anlaşmasının burada onaylanacağını belirtti.
Anlaşmanın duyurulmasının ardından Trump ve Netanyahu'nun telefonla görüştüğü açıklandı. Konuşmada iki lider birbirini tebrik etti Netanyahu ABD Başkanı'nı İsrail'e davet etti ve Meclis'te konuşma yapmasını istedi.
İsrail Hükümet Sözcüsü ise rehinelerin cumartesi serbest bırakılmaya başlanmasını beklediklerini söyledi.
Hamas'tan yapılan ilk açıklamada ise "Gazze savaşını sonlandıracak, İsrail'in çekilmesini ve rehine-tutuklu takasını sağlayacak anlaşmaya varıldı." ifadeleri kullanıldı.
Trump ve garantör devletlere, İsrail'in Gazze ateşkes anlaşmasını uygulamasını sağlamaları çağrısında bulunulan açıklamada, "Katar, Mısır ve Türkiye'deki arabulucu kardeşlerimizin çabalarını büyük bir takdirle karşılıyoruz. Ayrıca, savaşın nihai olarak sona ermesini ve işgalci İsrail'in Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesini hedefleyen ABD Başkanı Donald Trump'ın çabalarını da takdir ediyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Hamas ayrıca sağ kalan rehinelerin yaklaşık 2 bin Filistinli tutukluyla takas edileceğini ve İsrail'e serbest bırakmasını istedikleri Filistinlilerin listesini teslim ettiğini duyurdu.
"Ulusal haklardan vazgeçmeyeceğiz"
Anlaşmaya bağlı kalacaklarını belirten Hamas, “Kendi kaderini tayin hakkı dahil olmak üzere ulusal haklardan vazgeçmeyeceğimizi teyit ediyoruz" mesajı verdi.
Arabulucu Katar Dışişleri Bakanlığı'ndan Mecid el-Ensari, Gazze'ye yönelik ateşkes planının ilk aşamasının "tüm hükümleri ve uygulama mekanizmaları" konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurdu. Plan, "savaşın sona ermesini, İsrailli rehinelerin ve Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını ve yardımların girişini" sağlayacak. ifadelerine yer verdi.
Gazzeliler ateşkesi böyle öğrendi
Filistinli fotoğrafçı Anas Ayyad tarafından yayımlanan bir video klipte, gazeteci Saleh el-Cafaravi’nin ve basın yeleği giymiş diğer erkeklerin, elektrik kesintisi altındaki kuzey Gazze sokaklarında yürüyerek, ateşkesin kabul edildiğini bölge sakinlerine duyurdukları görülüyor.
Bu gönderiyi Instagram'da gör
Trump: Gazze yeniden inşa edilecek
Fox News’te Sean Hannity’ye konuşan Trump, barış anlaşmasının birinci aşaması tamamlandıktan sonra “insanların iyi geçindiğini ve Gazze’nin yeniden inşa edileceğini göreceksiniz” dedi.
ABD lideri ayrıca dünyanın “farklı bir yer” olacağını ve “Gazze’de servet harcanacağını” söyledi.
Trump, “Gazze’nin çok daha güvenli bir yer olacağına inanıyoruz; yeniden inşa edilecek bir yer olacak ve bölgedeki diğer ülkeler de bu yeniden inşaya yardımcı olacak çünkü muazzam servetleri var ve bunun gerçekleşmesini istiyorlar,” dedi. Trump, “Ortadoğu’da barış olacağından çok eminim” diye ekledi.
Paris'te Gazze toplantısı
Reuters da üç diplomatik kaynağa göre; ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun, Gazze'de savaş sonrası geçiş sürecini görüşmek üzere Avrupa, Arap ve diğer devletlerin bir araya geleceği bakanlar toplantısına katılmasının beklendiğini duyurdu.
Trump'ın Gazze planına ilişkin İsrail ile Hamas arasında Mısır'da yürütülen görüşmelere paralel olarak düzenlenecek toplantıda, planın nasıl uygulanacağı ele alınacak ve ülkelerin sürece ilişkin ortak taahhütleri değerlendirilecek. Delegelere gönderilen bir nota göre, toplantı Birleşmiş Milletler'de "iki devletli çözüm" konulu bir konferansın ardından yapılacak ve ABD'nin Gazze planına katkıda bulunacak ortak eylemler üzerinde anlaşmaya varılması amaçlanıyor. İki devletli çözüm, İsrail'in yanı sıra bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını da içerecek.
Habere göre, toplantıya katılacak ülkeler zarasında, Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya, İspanya, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Türkiye ve Kanada yer alacak.
BM'den ateşkes değerlendirmesi
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, ateşkes ilanını, iki devletli çözüme ve İsrail’in Filistin topraklarını işgaline son verilmesine yönelik “inandırıcı bir siyasi yol” oluşturmak için “tarihi bir fırsat” olarak nitelendirdi.
Guterres ayrıca, bu son derece gerekli ilerlemenin sağlanmasında “Amerika Birleşik Devletleri, Katar, Mısır [ve] Türkiye’nin diplomatik çabalarını” övdü ve BM’nin artık Gazze’deki yardım teslimatlarını, iyileştirme ve yeniden inşa çalışmalarını “artıracağını” belirtti.
“Tüm tarafları anlaşmanın şartlarına tamamen uymaya çağırıyorum" açıklamasında bulunan Guterres, X hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:
“Tüm rehineler onurlu bir şekilde serbest bırakılmalıdır. Kalıcı bir ateşkes sağlanmalıdır. Çatışmalar bir kez [ve] sonsuza dek durmalıdır. Gazze’ye insani yardım malzemeleri [ve] temel ticari ürünlerin derhal [ve] engelsiz bir şekilde girişi güvence altına alınmalıdır. Bu acı sona ermeli."
Uluslararası Af Örgütü: Anlaşma acımasızca gecikti, ateşkes yeterli değil
Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnes Callamard, iki yıllık büyük acının ardından gelen ateşkes anlaşmasının “acı bir gecikmeyle” yapıldığını belirterek, bunun “[Filistinlilerin] yaşadıkları tüm sıkıntıları ortadan kaldırmayacağını” söyledi.
Callamard, İsrail’e Gazze üzerindeki boğucu ablukayı derhal kaldırma ve kuşatma altındaki bölgeye insani yardımın “engelsiz biçimde ulaşmasına” izin verme çağrısında bulundu. Ayrıca, “kalıcı bir ateşkesin başarılı olabilmesi için” İsrail’in soykırımını derhal durdurması, Filistin topraklarındaki işgale son verilmesi ve “apartheid sisteminin ortadan kaldırılması” yönünde somut adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
Callamard, mevcut planın bu açıdan son derece yetersiz olduğunu, “zulüm suçlarının mağdurları için adalet ve tazminat talep etmediğini ve faillerin hesap vermesini sağlamadığını” ifade etti.
İsrail Ordusu: Gazze Vadisi hala çatışma alanı
İsrail ordusunun Arapça sözcüsü Avichay Adraee, Gazze’nin orta ve kuzey kesimlerini ayıran vadi olan Vadi Gazze’nin kuzeyindeki bölgenin “halen tehlikeli bir çatışma bölgesi olarak kabul edildiğini” söyledi.
Adraee, İsrail güçlerinin “Gazze Şehri’ni çevrelemeye devam ettiğini ve oraya dönmenin son derece tehlikeli olduğunu” belirtti.
“Güvenliğiniz için, resmi talimatlar verilene kadar sektörün güneyi ve doğusu da dahil olmak üzere kuzeye dönmekten ya da İsrail güçlerinin konuşlandığı ve faaliyet gösterdiği bölgelere yaklaşmaktan kaçının” dedi.
