İtalyan modası uzun yıllar boyunca deri ayakkabılar, yün kazaklar ve ustalıkla dikilmiş takımlarla “kalitenin simgesi” oldu. Ancak Euronews’in haberine göre bu mükemmeliyet anlayışı artık kırılgan. El emeğine dayalı üretim modeli, hızlı tüketime ve dijital tasarıma yönelen yeni kuşakla çelişiyor.
Napoli’den Floransa’ya kadar birçok atölye, genç çırak bulmakta zorlanıyor. Ünlü terziler Giuseppe ve Massimiliano Attolini, 25 saatlik el dikişiyle hazırlanan ceketlerin giderek daha az ustanın elinden çıktığını söylüyor. Euronews'a konuşan Giuseppe Attolini, “Artık kimse yıllarca çıraklık yapmak istemiyor. Gençler kısa vadeli kazanç peşinde, bu yüzden meslek kuşaktan kuşağa aktarılamıyor” diyor.
Sadece Napoli değil, Toskana’daki deri üreticileri ve Piyemonte’deki yün dokumacıları da benzer bir darboğazda. Zanaatkârlar birliği Confartigianato Imprese’ye göre 2025’in ikinci çeyreğinde binden fazla küçük işletme kapandı. İtalyan moda endüstrisinin toplam hacmi 2023’te 104 milyar avroydu; 2024’te 90 milyara, bu yıl ise yaklaşık 80 milyar avroya gerilemesi bekleniyor.
'Made in Italy' değil, 'Made by Italians'
Haberde, yapay zekânın yükselişinin İtalyan modasının “insan faktörünü gölgelediği" vurgulanıyor. Ancak herkes aynı görüşte de değil. Gazeteci Alessandro D’Ercole, La Voce di New York’ta “Belki de önemli olan ‘Made in Italy’ değil, ‘Made by Italians’ anlayışıdır” diyor.
Federmoda Floransa Başkanı Simone Balducci de teknolojinin el işçiliğinin yerini alamayacağını belirtiyor:
“Bir ustanın yetişmesi on yıl sürer. Teknoloji yenilik sunar ama elle yapılan işin zekâsını ve sabrını telafi edemez.”
Zanaatkârlık, İtalya’nın ekonomik ve kültürel kimliğinin temel taşlarından biri. Ancak üretimde insan emeğinin yerini teknolojiye bırakması ve gençlerin bu mesleklere ilgisizliği, “Made in Italy” kavramını bir dönüm noktasına getirmiş durumda.
Sürdürülebilirlik yeni kimlik olacak
Venedik’te bu ay düzenlenen Sürdürülebilir Moda Forumunda sektör temsilcileri, “Made in Italy” etiketinin geleceğini tartıştı. Ortak görüş, markaların ancak şeffaf tedarik zinciri ve sürdürülebilir üretim ilkeleriyle ayakta kalabileceği yönünde.
Sanayi birliği Confindustria Moda, üretim aşamalarını izlemek için açık kaynaklı bir dijital platform geliştiriyor. Bu sistem, düşük kaliteli ithal ürünlerin “İtalyan malı” etiketiyle piyasaya girmesini önlemeyi amaçlıyor.
Ayrıca İtalyan Ulusal Moda Odası, firmalar için ortak sürdürülebilirlik standartları üzerinde çalışıyor. Parlamento’ya sunulacak yasa tasarısında, bu standartlara uyan şirketlerin kaydedileceği bir sürdürülebilirlik veri tabanı da yer alacak.
Confindustria Moda Başkanı Luca Sburlati, forumda yaptığı konuşmada “Sürdürülebilirlik bir maliyet değil, sanayimizin kimliği. İtalyan modasının geleceği sürdürülebilir, rekabetçi ve birlik içinde olacak ya da hiç olmayacak" değerlendirmesinde bulundu.
Venedik’teki tartışmalar, İtalyan modasının artık sadece tasarım değil, değerler üzerinden de yeniden inşa edilmesi gerektiğini gösteriyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
