Ken Bensinger / New York Times
Göreve geleli altı hafta olan Başkan Donald Trump, kamuoyuna verdiği taahhüde rağmen geçiş dönemi planlaması için ödeme yapan bağışçıların isimlerini açıklamadı.
Görevi devralmaya ve binlerce federal pozisyonu doldurmaya hazırlanmak, milyonlarca dolara mal olabilen ve aylar süren bir projedir. Trump ve önceki başkanlar giderler için federal paranın yanı sıra özel katkıları da kullandılar.
Bu başkanlar, görevden ayrılan yönetimle imzaladıkları anlaşmalar gereği, bağışçıların isimlerini ve yaptıkları katkıları göreve başladıktan sonraki 30 gün içinde kamuoyuna açıklamışlardı.
Bu anlaşmalar geçiş ekiplerine milyonlarca dolarlık federal fon ve güvenlik, ofis alanı ve devlet sunucularının kullanımı gibi çeşitli hizmetler sunarken karşılığında bağış toplama konusunda açıklama yükümlülüğü de dahil olmak üzere katı kurallara uymalarını öneriyordu.
Geçiş ekibi anlaşmayı reddetti
Trump'ın 2024 geçiş ekibi, kasım ayı sonlarında federal destekten vazgeçerek ve faaliyetlerini özel olarak finanse ederek “vergi mükelleflerinin zor kazanılmış paralarından tasarruf etmek” istediğini belirterek böyle bir anlaşmayı imzalamayı reddetti. Aynı zamanda, “geçiş sürecine bağış yapanların kamuoyuna açıklanacağı” sözünü verdi ve “yabancı bağışları kabul etmeyeceğini” gönüllü olarak beyan etti. Önceki yönetimlerin yaptığı gibi bireysel katkıları 5,000 $ ile sınırlayıp sınırlamayacağını belirtmedi.
Trump geçiş dönemi tarafından bu finansmanla ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı ve ne geçiş dönemi ne de yönetim yetkilileri bu bilgilerin açıklanmasına ilişkin bir zaman çizelgesi belirtmedi. Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt yorum taleplerine yanıt vermedi.
Trump'ın geçiş döneminin liderleri, şu anda ticaret bakanı olan Howard Lutnick ve pazartesi günü eğitim bakanı olarak onaylanan Linda McMahon'du. Ne Lutnick ne de McMahon yorum taleplerine yanıt vermedi.
Başkanlık geçiş süreciyle yakından ilgilenen Genel Hizmetler İdaresi'nin bir sözcüsü yaptığı açıklamada “Trump-Vance geçiş ekibinin, ajansın geçtiğimiz sonbaharda geçiş sürecine sunduğu mutabakat zaptında belirtilen hizmet ve fonları kabul etmedikleri için geçiş süreciyle ilgili bağışları kamuya açıklamak zorunda olmadıklarını” söyledi.
Hükümetin hesap verebilirliği konusunda uzmanlar, bağışçıların kamuya açık bir muhasebesi olmadan, bireylerin ya da şirketlerin kapalı kapılar ardında yeni yönetim üzerinde nüfuz satın almaya çalışıp çalışmadıklarını bilmenin son derece zor olduğunu belirttiler.
Federal hükümette en iyi uygulamaları teşvik eden ve kar amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşu olan Partnership for Public Service'in başkanı Max Stier, “Özel çıkarların kamu gücünü etkilemesi konusunda şeffaflık, sistemimizin sağlığı için gerçekten çok önemlidir ve bunun çok büyük şekillerde bozulduğunu görüyoruz. Bir söz verdiler. Bunu yerine getirmeyi halka borçlular" dedi.
Trump'ın 2017'deki geçiş döneminde yaklaşık 120 çalışanı vardı, devlete ait ofis alanlarını ve e-posta sunucularını kullandı ve federal fonlardan 2,4 milyon dolar aldı. Buna karşılık, 3,000'den fazla kişi, şirket ve savunucu kuruluşun bu çabaya 6.5 milyon dolar bağışta bulunduğunu ve GSA anlaşmasının gerektirdiği gibi bu katkıların her birinin 5,000 dolarla sınırlandırıldığını açıkladı.
Trump'ın son geçiş sürecinin finansmanı hakkında çok daha az şey biliniyor. Büyük ölçüde West Palm Beach, Florida'daki özel ofislerde faaliyet gösteren ve devlet sunucularından kaçınan geçiş süreci, Trump'ın seçilmesine yardımcı olmak için en az 288 milyon dolar harcayan ve şu anda sözde Hükümet Verimliliği Departmanını yöneten milyarder Elon Musk'ın yanı sıra bir dizi başka teknoloji endüstrisi yöneticisini de yoğun bir şekilde içeriyor gibi görünüyor.
Trump Vance 2025 Transition Inc. olarak bilinen geçiş süreci, Florida'da bağışçılarını İç Gelir Servisi (IRS)'ne açıklamak zorunda olmayan bir “kara para” kar amacı gütmeyen kuruluş olarak kaydedildi. Fonlar geçiş dönemi yetkililerini zenginleştirmek için kullanılamaz, ancak siyasi adayları desteklemek veya sağlanan hizmetler için Trump'ın şirketlerine ödeme yapmak için yönlendirilebilir.
Trump'ın seçim sonrası bağış toplama faaliyetleri geçiş süreciyle sınırlı kalmadı. Ayrı bir kuruluş olan açılış komitesi ocak ayı başı itibariyle 170 milyon dolardan fazla özel bağış toplayarak bir rekora imza attı.
Geçiş döneminden farklı olarak, açılış komitesinin yasal olarak bağışları Federal Seçim Komisyonu'na bildirmesi gerekiyor. Açılış komitesi henüz bu düzenleyici kuruma bir rapor sunmamış olsa da, bir dizi yüksek profilli bağışçı katkılarını açıkladı. Bu kuruluşların birçoğunun hükümetle sözleşmeleri var ya da federal kurumları ilgilendiren yasal davalarla uğraşıyorlar.
Bunlar arasında her biri 1 milyon dolar bağışta bulunan teknoloji şirketleri Amazon, Meta, Google ve Microsoft da yer alıyor. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu tarafından 2023 yılında dava edilen bir kripto para borsası olan Kraken de 1 milyon dolar bağışta bulundu. Pazartesi günü SEC, davayı gönüllü olarak bıraktığını açıkladı. Geçtiğimiz hafta, Trump'ın göreve başlama törenine 1 milyon dolar bağışta bulunan bir başka kripto para borsası Coinbase'e karşı açılan davayı da reddetti.
© 2025 The New York Times Company
