Op. Dr. Mehmet Saygı, bel fıtığının gerek dünyada gerekse Türkiye'de sıklıkla görülen, beyin ve sinir cerrahisi bölümlerinde rutinde en sık cerrahisi yapılan bir sorun olarak bilindiğini belirtti. Omurgalar arasında bulunan disk yapılarının ve bu bölgedeki bantların yırtılarak veya hasar görerek sinirleri sıkıştırması durumuna bel fıtığı denildiğini aktaran Saygı, "Beyin ve sinir cerrahisi bölümlerine en sık başvuru sebeplerinden biri olan bel fıtığı, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir sorun. Bel fıtığının mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Bel fıtığı bir süre sonra idrar tutamama, bacaklardan kalçaya doğru şiddetli ağrılar, vücutta uyuşmalar, ayakta duramama gibi sorunlara neden olabiliyor. Bu da kişilerin gündelik yaşamını olumsuz etkiliyor. Gerek bel fıtığı gerekse cerrahisi konusunda pek çok yanlış bilgi de akıllarda karışıklık yaratabiliyor" ifadelerini kullandı.
"En büyük yanlış bel ağrısına neden olmasıdır"
Op. Dr. Mehmet Saygı, bel fıtığında doğru bilnen yanlışları şu şekilde sıraladı:
1: Bel fıtığı bel ağrısı yapar: Bel fıtığı konusunda bilinen en büyük yanlış bel fıtığının bel ağrısına neden olmasıdır. Bel fıtığının bel ağrısı yapması oranı yüzde 5'tir. Bel ağrısı ile gelen hastaya, kalça ya da bacağında ağrı yoksa ağrı kesici tedaviler uygulanır. Bel ağrısının fazla kilo, omurgadaki eklemlerde kalınlaşma, kireçlenme, bel kaslarının zayıflaması, yanlış oturma, uzun süre ayakta durma, bacak kısalığı ve romatizma gibi sebepleri olabilir.
2: Bel fıtığı ameliyatı olunca bel ağrısı geçer: Bel fıtığı ameliyatlarından sonra bel ağrısı geçmeyebilir. Çünkü bel ağrısı bel fıtığından bağımsızdır. Bel fıtığı ağrıları çeşitli faktörleri bağlı olabilir.
3: Bel fıtığına bıçak değdiğinde yeniden fıtık ameliyatı olunur: Bel fıtığı ameliyatlarının uzman, dikkatli ve eğitimli uzmanlarca yapılması gerekir. Hastada bel fıtığından bağımsız olarak bel kayması da olabilir. Bel kayması da ayrı bir seansta ameliyat edilebilir. Bu nedenle genelde bel fıtığına bıçak değerse fıtık tekrarlar ve yeniden ameliyat gerekir şeklinde algılar olabilir. Bel fıtığı ameliyatı yeniden bel fıtığına neden olmaz.
4: Bel fıtığı ameliyatı orta yaşta yapılır, gençlere ameliyat yapılmaz: Bel fıtığı ameliyatlarının yaş ile ilgisi bulunmaz. 18 yaşından 90 yaşına kadar tıbbi durumu uygun her hastaya bel fıtığı ameliyatı yapılabilir.
5: Bel fıtığı ameliyatı felç yapar: Beyin ve sinir cerrahisi uzmanları detaylı işlemler yapar, sinirlerle çalışır. Beyin ve sinir cerrahisinde algı 'büyük ameliyatlar yapılır' şeklinde olsa da bel fıtığı cerrahileri rutin uygulanan ameliyatlardandır. Yüzde 90’ın üzerinde de felç riski oluşmaz. Felç riski hastaların tıbbi geçmişine de bağlıdır.
6: Bel fıtığı ameliyatı çok risklidir: Beyin ve sinir cerrahisinde uygulanan ameliyatlar düşük ve yüksek risk olarak kategorilendirilebilir. Beyin tümörü, beyin anevrizması gibi durumlar yüksek risk içinde, bel fıtığı ameliyatları düşük risk kategorisindedir.
7: Ağır kaldırmak bel fıtığına neden olur: Bel fıtığı omurgalar arasında bulunan disk yapılarının yırtılarak veya hasar görerek sinirleri sıkıştırması durumudur. Bazı hastalarda genetik, bazılarında fazla kilo, çeşitli nedenlere bağlı kas kaybına bağlı bel fıtığı oluşabilir.
8: Aşırı kilolu olmak bel fıtığı yapar: Bel fıtığının her zaman kiloyla bağlantısı olmayabilir. Fazla kilolu olmayan hatta düşük kilolu bireylerde de bel fıtığı oluşabilir. Düşük kilolu bireylerde bel fıtığı olma sebebi kas kaybı olabilir.
9: Sadece ağır kaldırmak bel fıtığı yapar: Eğer doğru pozisyonda ağır yük taşınırsa bu bel fıtığı sebebi olmaz. Hastalar, ağır kaldırdıklarını düşünerek bel fıtığına sahip olduklarını düşünebilirler. Belden güç alınarak taşınan yükler bel fıtığı oluşturur. Ağırlık taşınırken vücuda yakın tutulmalı; kaldırma esnasında da bel ya da sırt kasları değil kalça ve bacak kasları kullanılmalıdır. Kaldırma sırasında bacaklar omuz genişliğinde açılarak yük kolların arasına alınmalı ve sıkıca kavranmalıdır. Bunun dışında bir taşıma şekliyle bel fıtığı olur. Ayrıca kaslar ısınmadan ani bir şekilde yere eğilmek bile bele hasar verebilir, bel fıtığını oluşturabilir."
"Tedavilerde iki tür yaklaşım var"
Bel fıtığı tedavilerinde iki tür yaklaşımın bulunduğunu belirten Saygı, şunları kaydetti: "Birincisi ağrıya yönelik tedaviler, ikincisi ise cerrahi tedaviler. Eğer hastada bacaklarda güç kaybı, idrar kaçırma, bacakta hareket bozuklukları veya geçici felç gibi durumlar söz konusuysa bu durumda ameliyat gerekir. Ayrıca ağrıya yönelik tedavilere rağmen 6-8 hafta içinde geçmeyen ağrı durumunda da ameliyat önerilmektedir.
Eğer fıtık, felç riski oluşturmuyorsa ağrı tedavileri ve bunlara destek yöntemlere başvurulur. Bu durumda hastaya kilo vermesi, ağırlık kaldırırken dikkat etmesi, fizik tedavi uzmanları eşliğinde kas güçlendirici egzersizler yapması önerilir."
