28 Mart 2024, Perşembe
Haber Giriş: 07.11.2022 17:02 | Son Güncelleme: 07.11.2022 17:37

Mars'a güvenli iniş için bir adım: NASA 9 Kasım Çarşamba günü LOFTID'i uzaya fırlatacak

NASA 9 Kasım'da daireye benzeyen devasa şişirilebilir ısı kalkanını uzaya fırlatacak. Bilim insanları bu kalkanın bir gün insanların Mars'a güvenle inmesine yardımcı olabileceğini söylüyor
Fotoğraf: www.nasa.gov (LOFTID)
Fotoğraf: www.nasa.gov (LOFTID)

Eğer insanlar bir gün Mars'a güvenli bir şekilde iniş yapacaklarsa, mühendislerin atmosferik girişten sağ çıkabilecek kadar yavaşlayabilen bir uzay aracı icat etmeleri gerekiyordu. NASA Dünya yörüngesine fırlatılacak olan büyük bir uçan daire benzeri şişirilebilir ısı kalkanı ile bu soruna bir çözüm bulmuş olabilir. O çözüm ise Low-Earth Orbit Flight Test of an Inflatable Decelerator (LOFTID). LOFTID Dünya'ya geri inmeden önce şişirilecek. NASA bu testin, ısı kalkanının gelecekteki bir Mars uzay aracını yavaşlatmak için nasıl dev bir fren görevi görebileceğini göstermesini umuyor.

Mars'a insan göndermede önemli bir rol oynayabilir

LOFTID’ın 9 Kasım Çarşamba günü Kaliforniya'daki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden bir United Launch Alliance Atlas V roketiyle, JPSS-2 kutupsal yörüngeli hava durumu uydusuyla birlikte fırlatılması planlanıyor. JPSS-2 yörüngeye ulaştığında, ısı kalkanı şişecek ve yavaşlama ile yeniden girişte hayatta kalma yeteneğini test etmek için Dünya yörüngesinden yeniden giriş yörüngesine yerleştirilecek. Test başarılı olursa, NASA'nın önümüzdeki on yıl içinde Kızıl Gezegen'e insan gönderme yönündeki iddialı hedefine ulaşmasında çok önemli bir rol oynayabilir. 

ABD uzay ajansı, "Bu teknoloji Mars'a mürettebat ve büyük robotik görevler indirmenin yanı sıra daha ağır yüklerin Dünya'ya geri gönderilmesini de destekleyebilir" ifadelerini kullandı. Mars, Venüs, Titan ve Dünya gibi atmosfere sahip hedefler söz konusu olduğunda NASA'nın karşılaştığı en önemli zorluklardan biri ağır yüklerin nasıl taşınacağıdır.

Örnek olarak NASA'nın Perseverance keşif aracının geçen yıl Mars yüzeyine inmek için bir paraşüt kullandığı yedi dakikalık dehşet verilebilir. NASA'dan gönderilen radyo sinyallerinin her iki tarafla da temas kurması 10 dakika sürdüğü için yer ekibi Perseverance'a alçalmasını söyledikten sonra keşif aracı görevi devraldı ve yolculuğu tamamen tek başına gerçekleştirdi. Uzay aracı Mars'ın atmosferinde saatte 12 bin mil yani saatte yaklaşık 20 kilometre hızla ilerledi ancak yedi dakika sonra yüzeye güvenli bir şekilde inebilmek için saatte sıfır mile kadar yavaşlamak zorunda kaldı.

Bir uzay aracı atmosfere girdiğinde, aerodinamik sürtünme onu yavaşlatmaya yardımcı olur. Ancak Mars'ın atmosferi Dünya'nınkinden çok daha az yoğundur ve bu da aerodinamik yavaşlama için aşırı bir zorluk yaratır. NASA, konuyla ilgili "Atmosfer bir miktar sürüklenme sağlayacak kadar kalın, ancak uzay aracını Dünya atmosferinde olduğu kadar hızlı yavaşlatamayacak kadar ince" açıklamasını yaptı. Ajansın bu soruna bulduğu çözüm, atmosferin üst kısımlarına yerleştirilecek ve uzay aracının daha az yoğun ısınma yaşarken erken yavaşlamasına olanak tanıyacak 20 ft genişliğinde bir ısı kalkanı.

Bu haftaki test sırasında şimdiye kadar atmosferik girişten geçen en büyük küt gövdeli aeroshell olacak. Birincil görev yükü olan kutup yörüngeli hava durumu uydusunun teslim edilmesinin ardından LOFTID Dünya atmosferine yeniden girmek üzere serbest bırakılacak. Ses hızından 25 kat daha hızlı olan hipersonik hızdan, saatte 609 milden daha az olan ses altı uçuşa kadar yavaşlayacak. LOFTID yumuşak bir sıçramaya izin vermek için bir paraşüt açacak ve Pasifik Okyanusu'ndan geri alınacak.

NASA, bu gösterinin atmosferi olan gezegenlere yük taşıma yönteminde devrim yaratmaya hazır olduğunu söyledi. Şişirilebilir yavaşlatıcı teknolojisinin Mars'a yönelik hem mürettebatlı hem de büyük robotik görevler için ölçeklendirilebilir olduğu da belirtildi.