29 Mart 2024, Cuma
19.02.2021 06:00

Borsaya koşan küçük yatırımcıya komisyonsuz Midas dokunuşu!

Sermaye piyasaları altın çağında... Borsadaki halka arzlara 20-50 kat talep var. Aracı kurumların kârları holdinglerle yarışıyor. Sektöre ‘komisyonsuz’ işlem modeliyle katılan ‘Midas’ adlı yerli finansal teknoloji girişimi ABD hisselerine aracısız erişim sağlıyor. Oksijen'den Levent Ertem'in yazısı

Önceki hafta, ABD’de GameStop (GME) hisselerinde ani hareketlerin yaşandığı günler... Robinhood yatırımcıları ve Elon Musk’ın tavsiyeleri finansal gündemin bir numarası. Tam o gün, sosyal medyada önüme bir paylaşım düştü: “Midas: Komisyonsuz hisse yatırımı. Dünyaca ünlü şirketlerin hisselerini komisyonsuz alıp satabileceksiniz” yazıyordu.

“Hah” dedim içimden “olacağı buydu” hemen bir uyanık girişimci bu iş modelini anında Türkiye’ye getirmiş. Bu kadar hızlı refleks verilmesini de aslında takdir ettim. Sonra Midas’ın web sitesine girdim, çok da yeni olmadıklarını bu işe bir yıl önce başladıklarını ve eylül ayında da SPK lisansı aldıklarını gördüm. Siteye e-mail adresimi bırakarak sisteme kayıt oldum. Bu ay sonu hizmete girmesi beklenen Midas App’inin bekleme listesinde 22 bin küsuruncu olarak yerimi aldım. Yani benden önce 22 bin kişi sisteme başvurusunu yapmış bile. Şu an bu rakam 30 bine dayandı. İş modelini merak edip, “Komisyon almadan nasıl para kazanacaklar, bunlar yerli Robinhood mu olacaklar?” diye sistemi anlamak için şirket kurucularına ulaştım.  Midas girişiminde karşıma 28 yaşında iki genç ortak çıktı. Egem Eraslan, Midas’ı İzmir Özel Ege Lisesi’nden okul arkadaşı Umut Bozkurt ile birlikte kurduğunu anlattı. Bozkurt, Bahçeşehir Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümü mezunu. Eraslan ise ABD’de Boston Üniversitesi Elektronik Mühendisliği’ni bitirmiş. 

Egem Eraslan (Midas, Kurucu Ortak)
Egem Eraslan, Midas

Midas’ın kurucu ortağı ve CEO’su olan Egem Eraslan’a komisyonsuz işlem modelinden ABD’deki Robinhood ile olan benzerliklerine kadar kafama takılanları sordum. İşte aktardıkları: 

Robinhood gibi mi? 

Midas girişimi kısaca nedir?

Türk ve Amerikan hisse senetlerine özgürce yatırım yapabileceğiniz bir mobil finans uygulaması. Biz, yatırım alanında hizmet veren bir teknoloji şirketiyiz. Yaptığımız işi finansal teknoloji (fintech) jargonunda “invest-tech” olarak tanımlayabiliriz. Türkiye’nin kendi teknolojisini sıfırdan üreten ilk ve tek SPK lisanslı aracı kurumuyuz.

En iyi “app” olacağız

ABD’deki Robinhood ile benzerliğiniz var mı?

Aslında yolun başında Robinhood’dan esinlendik diyemem. Biz Midas öncesinde yapay zeka alanında, spesifik olarak makine öğrenmesi odağında çalışmalar yapıyorduk. Bu alandaki bilgimizi sermaye piyasalarında kullanmak istiyorduk. Büyük veri (big data) odaklı bir iş modeli ile yola çıktık. Geldiğimiz noktada iş modeli olarak değil, ancak misyon olarak Robinhood ile bazı benzerliklerimiz var.

Bu işe herkes için dijitalden kolay alım satım felsefesiyle başladık

Peki esasen bu iş modeli “ufak ufak çok sayıda küçük yatırımcı bir araya gelsin” diye mi kuruldu?

Midas’ın misyonu sermaye piyasalarına olan erişimi özgürleştirmek. Bugün milyonlarca kişi sermaye piyasalarına ve finansal verilere adil erişim olmadığı için verimli yatırımlar yapamıyor. Hedeflerimizden ilki, daha önce sermaye piyasalarına hiç girememiş insanların düzenli ve uzun vadeli yatırımlar yapmasını sağlamak. Ürün portföyümüzde, düzenli ve küçük tutarlarla yatırım yapan kullanıcılarımızın ihtiyaçlarını tam olarak karşılayacak, yenilikçi ürünler de var. Son bir yılda Türkiye’de sadece borsaya 1 milyondan fazla yeni yatırımcının girmesi de bu teşhisimizin doğruluğunu ortaya koyuyor. Portföy hacmi yüksek yatırımcıların da Midas ile yatırım yaptığını göreceksiniz, çünkü Midas olarak daha iyi bir yatırım deneyimi sunuyoruz. Yatırımcılarımızın ihtiyaçlarını, ürünlerimiz ve sağladığımız teknoloji ile daha iyi karşılıyoruz. Amacımız adil ve demokratik bir yatırım deneyimi.

Biz verileri satmıyoruz

Komisyonsuz işlem nasıl oluyor?

Öncelikle komisyonuz iş modellerini tanımlayalım, çünkü komisyonsuz iş modelleri dünyada birbirinden farklılık gösteriyor. Mesela Robinhood’da bir işlemin maliyetini dahi ödemezsiniz. Robinhood bu maliyeti de sizin için üstlenir. Ancak bunun karşılığında emrinizi farklı firmalara satarak (order flow) para kazanır. Yani burada ana ürün sizin verilerinizdir. Gelir de, sizin bilgilerinizin paylaşılması ile yaratılmış oluyor. Midas ise çok farklı bir iş modeli. Midas’ta kullanıcı verileri asla bir gelir modeli olarak kullanılmaz. Kullanıcılarımız işlemin maliyetini kendileri öder. Örneğin Borsa İstanbul’da bir işlem yaptığınızda Borsa İstanbul ve Takasbank payı adı altında, zorunlu ücretler ödersiniz. Bunları Midas’ta da ödeyeceksiniz. Fakat Midas’ta bunun üzerine diğer aracı kurumların aldığı komisyonları ödemezsiniz. Bizimle Türkiye borsasında belli bir hacme kadar bu şekilde komisyonsuz işlem yapabilirsiniz. Bir hacim sınırı olmasının sebebi ise manipülasyona mahal verebilecek işlemlerin önünü kesmek. Bu sayede daha önce hiç yatırım yapmamış kişiler özgürce Borsa İstanbul ya da ABD borsalarında tasarruflarını değerlendirebilecek. 

Sabit ücretimiz düşük

Peki ABD borsalarında bu sistem nasıl işleyecek?

Orada da kullanıcı verileri üzerinden gelir elde edilen bir iş modelimiz yok, yani biz Robinhood modelini takip etmiyoruz. Amerikan borsasında aracılık ettiğimiz işlemlerde çok ufak bir sabit ücret var. Bir işlemin güvenli ve doğru fiyattan gerçeklemesini sağlamak için bu tutarı almamız gerekiyor. Ayrıca, Amerikan borsasında aracılık ettiğimiz işlemlerde bir takas maliyeti ortaya çıkıyor. Bu da aynı Türkiye borsasında olduğu gibidir. Yani kullanıcılarımız, Midas’a sadece bahsettiğimiz sabit ücreti ödeyerek, herhangi bir komisyon ve gizli ücret olmadan işlem yapabiliyorlar. Şu anda Türkiye’de bu işlemler için 10 dolar ile 25 dolar arasında sabit ücretler alınıyor ve bu ücretlerin üzerine ek komisyonlar ile masraflar ekleniyor. Ayrıca, işlem yapabilmek için hesabınızda tutmanız gereken bir minimum bakiye bulunuyor. Bu sebeplerden ötürü, piyasaya erişim çok kısıtlı kalıyor. Midas’ta ise çok düşük bir sabit ücret ödeyerek, minimum bakiye kısıtlaması olmadan, bu borsalara yatırım yapabileceksiniz.

500 bin dolarlık SIPC güvencesi

Peki yatırımcı Midas’a hisse saklamada nasıl güvenecek?

Türkiye’deki tüm aracı kurum ve bankalar ABD hissesi alabilmek için mutlaka bir başka yer ile çalışıyorlar. Yani alım satım işlemleri için kullandıkları kendi teknolojileri yok. Onlar da bir aracı banka ile sizlerin adına kendileri hisse alıyor. Genelde de Danimarka merkezli Saxo Bank’ın platformuna kendi logolarını koyarak bu işlemleri yürütüyorlar. Midas olarak biz böyle yapmıyoruz. NYSE ve Nasdaq’da doğrudan işlem yapabiliyoruz. Sizin adınıza hisse alıyoruz. Yani biz bu hisse işlemlerine kendi teknolojimiz ile ulaşıyor ve aradaki birçok aracı yerine sorumlulukları kendimiz üstleniyoruz. Alınan tüm hisseler sizin namınıza yazılı olarak takas partnerlerimizde saklanıyor. Bizdeki hisse senetlerinin tamamı ABD’deki SIPC (Securities Insurance Protection Corporation) güvencesindedir. Bu FED gibi özerk bir yapıdır, 50 yıldan fazladır federal bir hisse tanzim merkezi olarak yatırımcılara hizmet verir. Biz bu şirketten her bir müşterimizin bireysel hesabı için 500 bin dolarlık sigorta alıyoruz. Bunun 250 bin dolara kadarı nakit diğer 250 bin dolara kadarı hisse senedidir. İşleme aracılık sürecinde diyelim ki istenmeyen bir aksaklık oldu. Bu durumlarda bile müşteri için hiçbir sıkıntı yok. Pasaportunuz ile 3 ay içinde başvurmanız durumunda Türk vatandaşı olarak da hisselerinizi ya da nakdinizi SPIC’den alabilirsiniz.

Piyasalarda demokrasi dönüşümü var

SPK, “haksız rekabete yol açıyorsunuz bu iş komisyon alınmadan yapılmaz” derse ne olur?

SPK, Midas’a kuruluş izni verdi, şu anda da faaliyet izni başvurumuz devam ediyor. Midas’ın iş alanı zaten yasadaki ‘elektronik ortamda hizmet’ olarak izah ediliyor. Sermaye piyasalarına olan katılımı büyüterek sektöre destek olacağımıza inanıyoruz. Haksız rekabet olarak değerlendirilebilecek bir iş modelimiz yok. Bugün, bize göre aracı kurumlar adil bir komisyon yapısı sunmuyor. Komisyon oranları şeffaf değil. Bu yüzden, küçük hacimli yatırımcılar gelirlerinin ciddi bir kısmını komisyon olarak kaybediyor. Bugün piyasalara baktığınızda, yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılamaya odaklı iş modelleri, sermaye piyasalarının kapsayıcılığını çok arttırmakta. Tüm dünyada sermaye piyasalarında bir demokrasi dönüşümü var Türkiye’nin de bu dönüşüme katılacağını, hatta liderlik edebileceğini düşünüyoruz.  Hedef müşteri kitleniz halka arzlara katılıp tavan kovalayan küçük yatırımcılar mı? Midas sermaye piyasalarına olan erişimi özgürleştirmek için kuruldu. Kullanıcılarımıza, en iyi yatırım deneyimini sunmak gibi bir mottomuz var. Bu sebeple, daha önce hiç yatırım yapmamış kişiler Midas’ı tercih etmek için güçlü sebeplere sahip, daha iyi bir deneyim ve adil bir sistem sunuyoruz. Portföy hacminden çok daha önce sermaye piyasalarında işlem yapmış ve bu piyasalara daha özgür erişim isteyen yatırımcıların da Midas’ı kullandığını göreceksiniz.