Yoksa siz de “Şu TikTok ne varoş bir yer, insanlar ne buluyor orada” diyenlerden misiniz? Evet Türkiye’de ‘elit’ olduğunu düşünen sosyal medya kullanıcıları genelde Twitter ve Instagram kullandığını söylüyor. TikTok’u telefonunuza indirmeseniz de, her yoldan kaçmayı deneseniz de mutlaka bir yerde karşınıza TikTok videosu çıkmıştır. Ben salgın kısıtlamaları döneminde TikTok’tan kaçmak yerine bu işin ‘üzerine üzerine’ gittim. Günde ortalama yarım saatimi TikTok’ta geçirmiş bir kullanıcı olarak bu satırları yazıyorum. Öncelikle şunu söyleyeyim evet bence de TikTok varoş bir yer. Instagram kadar steril, Twitter kadar çok bilmiş bir mecra değil. Fakat ne güzel ki Instagram’daki ‘sahte mutluluk’ pozları ile Twitter’daki ‘politik doğruculuk’ ahkamı kesenler Tiktok’ta pek yok. TikTok belki de kahramanların en sahici olduğu sosyal medya mecrası. Kafanızda canlanması için kısaca, Instagram=Şeyma Subaşı ise TikTok=Banu Alkan’ın gençliği diye özetleyebilirim. Bugüne dek bu sosyal mecra ile hiç tanışmamış Oksijen okurları için Tiktok’un ‘filtresiz’ tam bir ‘tövbeler tövbesi’ mekan olduğunu da ekleyeyim. Hani ‘guilty pleasure’ dedikleri kötü olduğunu bile bile bir şeyi yapmak vardır ya. Berbat bir filmi mutlaka sonuna kadar izlemek ya da sıkıcı bir kitabı bitirmek zorunda hissetmek hali. İçine giren çıkamıyor, sonraki absürtlüğü görmek için parmağını yukarı kaydırıyor.
ABD’yi içten fethetti
Bu kadar sosyolojik tespit sonrası gelelim TikTok’un arkasındaki teknolojik başarıya. Nasıl oldu da Apple, Google, YouTube, Facebook vb. teknoloji markalarını çıkaran Silikon Vadisi, TikTok gibi bir ‘Çin Malı’ karşısında bu kadar çaresiz kaldı. ABD-Çin teknoloji savaşlarının en büyük cephelerinden birini hala TikTok oluşturuyor. Çünkü öncelikle Z kuşağını ele geçiren TikTok sadece ABD’de çok kısa sürede 100 milyon aktif kullanıcıya ulaştı. Önceleri Microsoft’un TikTok’u satın alarak yutmasına onay çıkmıştı. Sonra Çinlilerin bütün kişisel verileri elinde tutacağı anlaşılınca yasaklama yoluna gidildi. ABD’de ofisler açıp, Disney CEO’su Kevin Mayer’i (59) transfer eden TikTok yine de bir türlü kendini bu kurulu düzene kabul ettiremedi. Trump’ın genelde Çin’e, özelde Huawei ve TikTok’a açtığı savaş Biden döneminde de büyük ihtimalle devam edecek. Ben TikTok kişisel verilerimizi şöyle alıyor, böyle kullanıyor diye veryansın edecek değilim. Çünkü artık dijital çağın insanları olarak, bir sistemin parçası olmak için peşinen bu şartları kabul edip teslim olmak gerektiğini son WhatsApp infialinde kavradık. Karşı hamleler
Bugüne dek dijitalde ABD’nin yaptıklarını taklit eden Çinliler, tenis deyimi ile ilk kez Silikon Vadisi’nin servisini kırdı. Facebook’un Instagram’ı bir süredir “Reels” ile TikTok’a rakip olmaya çalışıyor. Fakat hem kullanım pratikliği hem de gerçeklikten uzak ‘filtreli’ insanları nedeniyle başarılı olamadı. Hala sosyal medyadaki en abuk akımlar yine Tiktok’tan doğuyor. YouTube da yeni “Shorts” adlı kısa video sistemini bu hafta ABD’de kullanıma açtı. Kullanıcı deneyimine yorum yapmak için iyice yayılmasını beklemek lazım. TikToker’ların da dalga dalga ‘Shorts’a geçip geçmeyeceği belirleyici bir unsur olacak. Piyasanın genelde iki büyük oyuncuyu pek kaldırmadığı dijital dünyada Tiktok bu kez de devrilmezse, bizdeki algısıyla ‘varoşlar’ Stanford’a MIT’e karşı bir zafer daha kazanarak tarihe geçecek.
