28 Mart 2024, Perşembe
03.09.2021 04:30

Getir’ler Trendyol’lar daha yolun başında!

Türkiye, son yıllardaki dijital patlaması ile Getir, Trendyol ve Hepsiburada gibi markaları çıkardı. 34 milyon kişinin hiç e-alışveriş yapmadığını düşünürsek asıl patlama yakında

Türkiye’de vatandaşın internet kullanım alışkanlıklarını resmi olarak ölçen ‘Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’nın 2021 sonuçları yayınlandı. TÜİK’in son yayınladığı verilere genel olarak baktığımızda Türkiye’de internetin hala emekleme döneminde olduğunu söylemek mümkün. Araştırmadan çıkan çeşitli sonuçları şahsi yorumlarımla birlikte (biraz da tersten bakarak) paylaşıyorum:

EVDEN İNTERNETE ERİŞİM ORANI %92

Türkiye’de hanelerin yüzde 92’sinin evden internete erişim imkanına var. İlk bakışta her 100 evden 92’sinde internet var, ‘bu da yüksek bir rakam gibi’ görünebilir. Aslında işin detayına bakınca hiç öyle değil. İnternetin tamamen ‘kişisel kullanıma’ bağlı bir hizmet olduğunu biliyoruz. Steve Jobs’un Apple’ı ilk kurduğunda her eve değil, ‘herkese’ bir bilgisayar satma hayali olduğunu hatırlayalım. Bu yüzden de cihazın adı sonradan Personal Computer’e (PC) evrilmişti. Bu nedenle evde bir akıllı telefonun bulunması ailedeki herkesin internete ancak dolaylı olarak bağlanmasını sağlar. Evin çocuklarının oyun oynaması için ‘ayrı birer tablete’, anne babanın da kendi zevklerine göre film izlemesi için ‘ayrı birer ekrana’ sahip olması gerekir. Türkiye’de yaklaşık 24 milyon hane olduğu göz önüne alınırsa ‘1 milyon 920 bin evde internet yok’ demektir.

BİREYLERİN İNTERNET KULLANIM ORANI %82,6 

TÜİK araştırmasında Türkiye nüfusunun 16-74 yaş grubundaki bireyleri değerlendirmeye alınmış. (Benim gördüğüm internet kullanımı 5-6 yaşlarına kadar indi ve 74 yaş üzeri de yoğun olarak kullanıyor.) Bu yaş grubundaki (16-74) internet kullanım oranı yüzde 82,6. Yani 84 milyonluk Türkiye’de internet kullanma çağındaki kişi sayısı 61.7 milyon kişi olarak kabul edilmiş. Bunların yüzde 82.6’sı internete girdiğine göre yaklaşık 51 milyon kişinin interneti var diyebiliriz. Bu hesaba göre de tersten bakınca ‘10 milyon 700 bin kişinin internet bağlantısı yok’ sonucu çıkıyor. 

e-DEVLET HİZMETİNİ KULLANANLAR %58.9 

Kamu hizmetlerinden yararlanmak için son bir yılda interneti en az bir kez kullanan bireylerin oranı yüzde 58,9. Bu rakam da ilk planda yüksek gibi görünebilir. Pandemi döneminde sosyal güvence durumunu takip eden milyonlarca çalışan, Kısa Çalışma Ödeneği’nden faydalananlar, devletten maddi yardım alanlar ve e-Nabız ile aşı takibi yapanlar bir anlamda e-Devlet hizmetlerine mahkumdu. Buna rağmen 25 milyon 350 bin kişi e-Devlet’e hiç girmemiş demektir. Peki ben buna şaşırdın mı? Hayır hiç şaşırmadım. Daha önce Gemius raporuna bu köşede yer vermiştim. Trendyol’un alışveriş uygulamasının indirilme sayısı e-Devlet’in indirilme sayısını yılbaşında sollamıştı. Yani bir alışveriş uygulaması, onca kamu hizmeti veren resmi uygulamayı geride bırakmayı başardı. E tabii bu başarı da ödülünü aldı ve Trendyol’u 16,5 milyar dolarlık değerleme ile Türkiye’nin en değerli şirketi yaptı.

ONLİNE ALIŞVERİŞ YAPANLAR %44.3

Türkiye’de internet üzerinden mal veya hizmet satın alan bireylerin oranı 2021 yılında %44,3 olarak gerçekleşti. Yine bu rakama tersten bakacak olursak Türkiye’nin 55.7’si (Yaklaşık 34,4 milyon kişi) hayatında hiç internet alışverişi yapmamış. Bu pandemi döneminin dijital alandaki yıldızları Trendyol, Getir, Hepsiburada ve Banabi gibi başarı öykülerine rağmen daha işin çok başında olduğumuz aşikar…