23 Nisan 2024, Salı Gazete Oksijen
24.09.2021 04:30

Oğlumuz trans birey, kitap öneriniz nedir?

Oğlumuz trans birey olduğuna karar verdi. Konuyla ilgili edebiyat dışı her tür literatürü takip ediyoruz, fakat kendi duygularımla yüzleşebilmek için kitap önerilerinizi bekliyorum. Mine Sevgili Mine, Bu konuda kurgu dışı kitapları takip ettiğinize göre bir uzmanla da görüştüğünüzü varsayıyorum. Zira aslında en önemlisi tabii ki bütün ailenin, hatta geniş ailenin sağlığı için bu konuda bir uzman desteği almak. Elbette iş aileyle de bitmiyor, toplumun da kişi üzerinde baskısı oluyor, ancak benim yıllar içinde gördüğüm çekirdek aile ne kadar sağlam bir duruş sergilerse toplum da onları o kadar saygıyla karşılıyor. Balık baştan kokar hesabı, kendinizden emin olmanız karşı tarafa konunun tartışmaya açık olmadığı fikrini veriyor. Ancak bütün duyguları kontrol altına almak, kendinden günün her saati emin olmak da çok mümkün değil. Ben bu yüzden her zaman edebiyatın varlığını çok önemserim. Yaşanmışlıkların tezahürüdür kitaplar ve bize hem yalnız olmadığımızı hissettirir hem de çok şey anlatırlar. Bu konuyla ilgili akla ilk gelen kitap elbette Middlesex. Nereden baksanız 12-13 yıl önce okumuşumdur. Belki daha önce ve beni çok etkilemiş bir kitaptır. Belki de cinsel kimlik bakımından kendini farklı hissetmenin ne demek olduğunu bana ilk kez en çarpıcı olarak anlatmış olmasından... Sonrasında buna benzer İngilizce başka romanlar okudum fakat maalesef hiçbiri henüz Türkçeye çevrilmediği için tavsiye edemiyorum. Middlesex’in dünya edebiyatında da önemi büyük, cinsel kimlik meselesini daha detaylı, tarihi detaylarla dokuyarak ele almış bir benzeri daha yok. Kitabın okura geçen samimi anlatımının size bir arkadaşın sesi gibi geleceğinden de eminim. Konuyla ilgili kitaplara bakarken ve düşünürken aklıma tuhaf bir fikir geldi. Aslında sanırım dönüşüm kelimesinden yola çıktığım için oldu bu, elimde olmadan Franz Kafka’nın Dönüşüm’ünü düşünmeye başladım. Metamorfoz. Genç bir adamın bir sabah uyandığında kendisini bir böcek olarak bulması ve buna kendisinin, ailesinin, çevrenin verdiği tepki. Gregor kendisiyle barış imzalarken ailesinin onu görmeye bile katlanamayışı, kız kardeşinin onu yavaşça kabullenmesi ve sonrası… Aslında her tür dönüşümü, beraberinde getirdiği ruh hallerini, o kişinin yaşadığı korkuları, etrafındakilerin ön yargılarını anlayabilmek için muazzam bir kitap. Okumuş olabilirsiniz, fakat belki yine gözden geçirmek istersiniz. Bu minvalde başka bir kitap da Persepolis diye düşünüyorum. Çizgi romanı defalarca okumuş ve filmini de birkaç kez seyretmiş biri olarak bunun da bir dönüşüm hikâyesi olduğunu ve yine başkarakterinin bütün yargılardan kurtulmak için nasıl bir mücadele verdiği akılda tutularak okunduğunda, hayata bakışı değiştiren bir yönü olduğunu düşünüyorum. Kesinlikle tavsiye ederim. Son olarak İngilizce okuma şansınız varsa bundan sanırım üç dört yıl önce okuduğum This Is How It Always Is’i kesinlikle önereceğim. Bir yayınevinde yabancı eserler editörüyken dosya olarak okumuş, yayımlayabilmeyi çok istemiştim, ancak bir şekilde olamamıştı. Konunun bir numaralı ilacı bile olabilir, bakmanızı tavsiye ederim.

Reçete

1. Middlesex / Jeffrey Eugenides / Çeviren: Solmaz Kamuran / Domingo Yayınevi / Roman / 605 Sayfa 2. Dönüşüm / Franz Kafka / Çeviren: Ahmet Cemal / Can Yayınları / Uzun Öykü / 104 Sayfa 3. Persepolis / Marjane Satrapi / Çeviren: Elif Çelik / Panama Yayıncılık / Çizgi Roman / 352 Sayfa 4. This Is How It Always Is / Laurie Frankel / Flatiron Books / Roman (İngilizce) / 336 Sayfa