Her konuda yazabiliyor. Tutukluk yapması mümkün değil. Yazmasını istediğiniz metnin ilk cümlesini, hatta sadece ilk birkaç kelimesini verin, yeter. Konuyu bu ipucundan anlayıp hemen arkasını getiriyor. Bırakırsanız sayfalarca devam edebiliyor. 2020’nin en çok ses getiren yapay zekâ ürünü olan GPT-3’ten bahsediyorum. Şimdiye dek o ürpertici hedefe, “her konuda insanla boy ölçüşme, insana ondan ayırdedilemeyecek kadar benzeme” ülküsüne en çok yaklaşan yazılım. Aslında GPT-3’e “yazılım” demek bile tartışmalı, çünkü bu kelime insanların (bu konuda eğitim almış mühendislerin) oturup “bu işi bilgisayara yaptırmak için ona hangi komutları ne sırada vermeliyim?” diye düşünerek yazdıkları, “program” diye bilinen talimatnameleri adlandırmak için türetilmiş. Oysa GPT-3’ü kimse “yazmadı”. Yüz binlerce insanın birbirlerine yönelik yazdıkları metinler üzerinde toplanan bir istatistiğin sonucu o. Telefonunuzda bir mesaj yazmaya çalıştığınızda ekrandaki klavyenin üzerinde bir sonraki kelimeniz için birkaç öneri çıkıyor, çoğunlukla da zaten o önerilen kelimelerden birini yazmaya niyetli olduğunuz için doğrudan onu tıklayıp zaman kazanıyorsunuz ya? Telefonunuz bu işi hem diğer insanların, hem de (onu yeterince uzun süredir kullanıyorsanız) sizin daha önceki yazılarınızda hangi kelimeden sonra hangi kelimeyi yazdığınıza dair tutulmuş bir istatistikten yararlanarak yapıyor. Bu bilgisayarlar için basit bir iş: Önce metinler üzerinde çalış; yani metinde art arda geçtiğini gördüğün her kelime zinciri için o kombinasyona özgü sayacı bir artır. Böylece metinler aleminde hangi kelime zincirlerinin daha sık, hangilerinin daha nadir geçtiğini hesapla. Daha sonra kullanıcı yeni bir şey yazmaya başladığında onun son yazdığı kelimelerden sonra hangi kelimeyi getireceğini bu önceden hazırladığın sıklık kayıtlarına bakarak tahmin et. Bu basit yöntem genellikle işe yarıyor. Siz de “Ahmet başını kaldırıp gökyüzüne ...” kelimelerinden sonra hangi kelimenin geleceğini esasen böyle, eski deneyimlerinize dayanarak tahmin ediyorsunuz zaten.
26.02.2021 06:00
Yapay yazar neden ırkçı?
Yapay zeka ürünü GPT-3, birkaç kelime verince ona uygun bir metni takılmadan yazıyor. Fakat başvurduğu kaynak internet, internet de nefret ve önyargı dolu
GPT-3 de aslında çok büyük boyutta (internetten toplanmış yüzlerce milyar kelimelik) bir külliyat üstünde, bu istatistiksel örüntüleri yakalamak için şimdiye dek kurulmuş en büyük yapay sinir ağlarından birinin kullanılması sonucu ortaya çıkmış bir “bu, bu kelimelerden sonra hangisi gelebilir?” hesaplayıcısından ibaret. İnsan dilinin “ritmini” bu şekilde yakalamak mümkün; GPT-3’ün ürettiği devam metinlerinin grameri, anadili İngilizce olan insanlarınkinden ayırdedilemiyor. Daha heyecanlı olansa “konu bütünlüğü” başarısı. GPT-3’e bir dedektif öyküsünün ilk cümlesine benzeyen bir cümle girin, devamını o tarzda getiriyor. “Yılandan çok korkarım” diye başlayın, ona uygun bir devam uyduruyor. Ürettiği metin genellikle okuduğu örneklerden birinden birebir alınma bir “intihal” değil, bu örüntüyle başlayan sayısız metnin ortak özelliklerini barındıran bir “yeniden yaratım” oluyor. GPT-3’ün ürünlerinin gerçek insanlarınkilerle karıştırıldığı vakaların sayısı giderek artıyor.
