29 Mart 2024, Cuma
12.02.2021 06:00

Yaşlanmaktan korkmanıza hiç gerek yok

65 yaş üstüne öcü gibi bakılmasına neden olan şu dönemde, bütün gençlere Jean-Louis Fournier’nin Son Siyah Saçım (ve İhtiyar Delikanlılara Bazı Öğütler) kitabını önermek istiyorum

Salgın başladığından beri 65 yaş üstü hedef haline getirildi. “Risk grubusunuz, sokağa çıkamazsınız, seyahat edemezsiniz, çalışamazsınız, hem sizi hem toplumu korumaya çalışıyoruz, bütün bu kararlar sizin sağlığınız için” dendi. Ama 65 yaş üstündekiler satır arasında ne dendiğinin farkında elbette: “Yaşlısınız ve ölüme yakınsınız.”

Hepimiz özür borçluyuz

Bu psikolojik baskı, tanıdığım 65 yaş üstü çoğu insanda hızlı bir çöküşe, yıkıcı bir ruh haline neden oldu. Sıklıkla yaştan-yaşlanmaktan söz eder oldular. Kaygı, tedirginlik ve işe yaramama duygusuyla tıkandıklarında “Yaşlandık artık, olacak o kadar” klişesinin arkasına saklanıyorlar. Kısacası 65 yaş üstü için süreç iyi yönetilemedi. Toplum olarak büyük bir özür borçluyuz. “Yaşlanmıyoruz, yaş alıyoruz” ya da “Ne yaşlanması, bu sadece olgunlaşma” klişelerini sevmem. Yaşlandıkça ortaya çıkan sağlık sorunlarının farkındayım ama bunun dışında yaşa takılmam. Üstelik yıllarla gelen kimi kazanımlara da saygı duyarım. Tam da bu nedenle, 65 yaş üstüne öcü gibi bakılmasına neden olan şu dönemde, bütün gençlere Jean-Louis Fournier’nin Son Siyah Saçım (ve İhtiyar Delikanlılara Bazı Öğütler) kitabını önermek istiyorum. 

Yaşıtlarına öğüt verirken gençlere alaycı gülümsüyor

Asla Kimseyi Öldürmedi Benim Babam, Tek Yalnız Ben Değilim, Dul, Otopsi gibi kitaplarıyla tanıdığımız Jean-Louis Fournier, 1938 doğumlu. 60 yaşına girdikten sonra yazmaya başladığı Son Siyah Saçım’ı 2006’da, yani 68 yaşındayken eline almış. Kitaptaki kısa pasajlarda, anılarda, hikayeciklerde yaşlanmanın iyi ve kötü yanlarına kimi zaman hüzünlü, kimi zaman muzip bakışlar fırlatıyor Fournier. Akranlarına öğütler verirken, her yaştan okura alaycı bir tonla “Sizin de bu yaşlarınızı göreceğiz” demekten geri durmuyor. Altmış yaş sonrasında hayatın kenarına düşülen notlar, geçen günlere atılan başlıklar, aforizmalar, küçük tespitler, büyük düş kırıklıkları, daha da büyük kahkahalar kitabı diyebiliriz Son Siyah Saçım için.  Hayatla, bu saçma dünyadaki varlığıyla ve kendisiyle dalga geçebilen herkesin, ince bir tebessümle okuyacağı, nefis bir kitap bu. O yaşların kendisine çok uzak olduğunu düşünenlerin bir süre başucu kitabı yapmalarını tavsiye ederim. Yaşlanmak gerçekten nedir? Bir insanın “son kullanma tarihi” var mıdır? İnsan yaşını söylemekten ne zaman çekinmeye başlar? Yaşlılığın huysuzluğu, insanı nasıl yalnızlaştırır? Yaşlı bir insanın rüyalarında ne vardır?

‘Düş kurmaya devam’

Son sözü yazara verelim: “Sahilin farları sönse de gökyüzünde fener yandıkça denizci kaybolmaz. Eğer yukarıda ışık kalmışsa her şey bitmez. Düş kurmaya devam edilebilir.” Son Siyah Saçım ve İhtiyar Delikanlılara Bazı Öğütler/ Jean-Louis Fournier/ Çeviren: Billur Köker/ Yapı Kredi/ 224 Sayfa