Apple’ın başını ağrıtan App Store davası

Dünyanın en büyük dijital oyun şirketlerinden Epic Games’in Apple’a açtığı davanın üçüncü haftası tamamlandı. Davanın kısa zamanda karara bağlanması bekleniyor. Epic Games, App Store’daki satışlardan yüksek oranda komisyon aldığı gerekçesiyle Apple’ı rekabete aykırı hareket etmekle suçluyor. Epic Games, geçen yıl Apple cihazlarında bulunan uygulamalarında App Store’u by pass ederek, “uygulama içi satın almaları” komisyonsuz gerçekleştirmeye teşebbüs etmişti. Bunun üzerine Apple, Epic Games’i App Store’dan atmıştı. Karşı hamle yapan Epic Games, dünyanın en değerli şirketi Apple’a karşı dava açmıştı. Apple’ın halen dünya üzerinde kullanımda olan 1 milyarın üzerinde telefonu bulunuyor. Şirket’e ait App Store’da 2020 yılında 72 milyar dolarlık satış gerçekleştirildi. Apple, geçtiğimiz kasım ayında App Store’da yıllık satışları 1 milyon doların altındaki geliştiricilere uyguladığın yüzde 30 komisyonu 15’e indirmişti.  Bu rakamın üzerine çıkanlar halen yüzde 30 komisyon ödüyor.  Epic Games de yüksek komisyon ödeyen şirketlerden biri. Örneğin arkadaşlık sitesi Tinder, 2020 yılında ödediği App Store komisyonunun 500 milyon doları bulduğunu açıklamıştı. Bu rakam Tinder’ın 2020’de tek kalemdeki en büyük gideri. Apple ise, App Store’da ücretsiz olarak indirilebilen yüzbinlerce uygulama olduğunu, bu geliştiricilerin yılda sadece 99 dolarlık katılım ücreti ödediğini söylüyor. Apple, App Store’dan elde ettiği net karı açıklamazken, şirketin bilançosunda App Store ve servis gelirlerinden elde edilen kar yıllık 50 milyar dolar seviyelerinde bulunuyor. Epic Games avukatlarınca “Apple Vergisi” olarak adlandırılan bu uygulamaya karşı açılan davada Federal Yargıç Yvonne Gonzales Rodgers, 21 Mayıs Cuma günü Apple CEO’su Tim Cook’u dinledi. Yargıç Gonzales, Cook’a “Apple’ın geçen yıl kasım ayında cirosu düşük uygulamacılara yönelik komisyonun neden yüzde 15’e indirildiğini” sordu. Cook’un, “Covid-19 nedeniyle işlerin kötü gittiği bir sırada destek olmak istedik” cevabına karşı Gonzales “Bu, daha çok davaların seyrini değiştirme ve medyadaki eleştirileri yumuşatma amaçlı bir karara benziyor” dedi. Epic Games’in avukatları Apple’ın bazı iç yazışmalarını kanıt göstererek App Store’un kar marjlarının yüzde 80 civarına yükseldiğini öne sürdü. Cook, belgelerin doğruluğu konusuna hiç girmeden, bazı dönemlerde gerçekleşen rakamların, genel kar marjı düzeyi konusunda yeterli fikir veremeyeceğini söyledi. Epic Games avukatların mahkemeye sundukları e-mail’lerin birinde, bir Apple yöneticisinin “iMessage uygulamasının Android telefonlarda kullanımının engellenmesi, böylece iPhone kullananan ebeveynlerin çocuklarına Android cihaz alma motivasyonunun azalabileceği” şeklinde bir öneri bulunuyordu. Başka bir e-mail’de ise bir Apple mühendisinin “Google’un Android Play Store’da yaptığı gibi biz de App Store’da reklam satsak harika olur. Ancak, CEO’muzun ‘harika ürünleri kullanıcılarımız üzerinden para kazanmadan satmalıyız’ sözlerini göz önüne alınca bunun tuhaf bir öneri olduğunu kabul ediyorum’ şeklinde bir mesaj vardı. Buna karşın Apple 2017’de App Store’da reklam satışını başlattı, geçen yıl bu faaliyetini iyice genişletti. Apple avukatlarının, App Store’u “kullanıcı güvenliği” üzerinden savunmaları üzerine Epic Games avukatları bir hamle daha yaptı. Avukat Katherine Forrest, iPhone kullanıcılarının TikTok, Reddit ve Instagram uygulamalarında “porno” ve “BDSM” sözcüklerini aratabildiğini, bir iPhone telefon üzerinden yargıca gösterdi. Ayrıca App Store’da “escort” kelimesinin reklam olarak satıldığını ve bazı erotik uygulamaların platformda yer aldığını kanıtladı. Avukat Graham Apple’ı güvenlik konusunda bir tiyatro oynamakla itham etti. Epic Games avukatları 3 haftadır süren mahkemenin önceki duruşmalarında Apple’ın kurucusu Steve Jobs’un 2008’de “App Store’un kar amacı güden bir platform olmayacağını” söylediğini hatırlatmışlardı. Apple ise bunun üzerine yaptığı açıklamada Jobs’un sözlerinin “Bir taahhüt değil tahmin olduğunu, bu tahminin de yanlış çıktığını” söylemişlerdi. Nitekim Tim Cook sonraki yıllarda App Store’un bir ekonomik mucize olduğunu dile getirmişti. Bu kritik davanın önümüzdeki günlerde karar bağlanması bekleniyor. Jürisiz sistemle yapılan duruşmalar sonunda kararı Yargıç Yvonne Gonzales Rodgers verecek. Apple her ne kadar “Yargılamanın bazı anekdotlar üzerinden sürdürüldüğü” görüşünü savunsa da, Yargıç Rodgers’ın son duruşmada Cook’un sözlerine yönelik eleştirel tespitlerinin ibreyi Apple’ın aleyhine çevirmiş olabileceği yorumları yapılıyor. arstechnica.com adlı bir Amerikan sitesinin yayınladığı rakamlar iki taraf arasındaki çekişmenin rakamsal büyüklüğü hakkında önemli ipuçları veriyor. Konuyla ilgili bazı detaylar şöyle:

• Epic Games'in en önemli oyunu Fortnite. Şirketin 2018-2019 gelirlerinin yüzde 98'i bu oyundan sağlanıyor.
• Epic Games, Fortnite'tan 2018-2019 yıllarında 9.65 milyon dolar satış geliri sağladı. Sadece Nisan 2020'de sağladığı gelir 400 milyon dolar.

• Epic Games, App Store'daki Fortnite satışlarından Ocak 2017 ile Ekim 2020 arasında Apple'a 237 milyon dolar komisyon ödedi.
• Microsoft'a ise sadece 2020'de ödediği komisyon 246 milyon dolar oldu.
• Epic Games aynı yıl Sony'ye tam 451 milyon dolar komisyon ödemesi yaptı.
• Epic Games'in 2018-2019 yılları için tüm platformlara ödediği toplam Fortnite komisyonu 2.49 milyar doları buldu.