Instagram çocuklarda depresyon, anksiyete ve uykusuzluğa yol açıyor

California ve Illinois dahil olmak üzere 33 eyaletteki federal mahkeme, Facebook'u da işleten Meta'nın platformlarının önemli tehlikeleri konusunda halkı defalarca yanlış yönlendirdiğini ve küçük çocuk ve gençlerde bilerek bağımlılık yaratarak zorlayıcı sosyal medya kullanımına teşvik ettiğini söyledi.

Mahkeme dosyalarında, "Araştırmalar, gençlerin Meta'nın sosyal medya platformlarını kullanımının depresyon, anksiyete, uykusuzluk, eğitim ve günlük yaşamla etkileşim ve diğer birçok olumsuz sonuçla ilişkili olduğunu göstermiştir" ifadelerine yer verildi.

Reuters'ın haberine göre dava, çocuklar ve gençler adına sosyal medya şirketlerine karşı açılan bir dizi yasal işlemin sonuncusu. ByteDance'in TikTok'u ve Google'ın YouTube'u da da benzer davalarlarla yüz yüze.

Mahkemedeki dosyada, "Meta, gençleri cezbetmek, ilgilerini çekmek ve nihayetinde tuzağa düşürmek için güçlü ve benzeri görülmemiş teknolojilerden yararlandı" deniliyor ve sosyal medya şirketlerinin bunu yapmaktaki amacının sadece 'daha fazla para kazanmak' olduğu belirtiliyor.

Meta: Hayal kırıklığına uğradık

Meta ise gençleri çevrimiçi ortamda güvenli hale getirmeye çalıştığını söyledi. Şirket yaptığı açıklamada, "Gençlerin kullandığı birçok uygulama için net, yaşa uygun standartlar oluşturmak üzere sektördeki şirketlerle verimli bir şekilde çalışmak yerine, başsavcıların bu yolu seçmiş olması bizi hayal kırıklığına uğrattı" sözlerini kaydetti.

Meta hisseleri, eyaletlerin açtığı davanın kamuoyuna duyurulmasının ardından hafif bir düşüş yaşadı ve yüzde 0,3 geriledi.

Meta'nın bu denli hedef tahtasında olmasının nedeni ise geçmişe dayanıyor. Daha önce mahkeme tutanaklarına da giren bir dosyada fotoğraf paylaşım uygulaması olarak başlayan Instagram'ın bağımlılık yaptığı ve özellikle bazı genç kızlar için imaj kaygısına yol açarak psikolojilerini bozduğu yönünde iddialar var.

'Beğeni' tuzağı

Dava, gençlerin paylaştıkları içerikleri hakkında diğer kullanıcılardan gelen "beğeni"lerle onay alma ihtiyacına duyarlı olduğuna dikkat çekerken, Meta'nın bu gerçeği bilmesine rağmen gençlerin sosyal medyada mümkün olduğunca fazla zaman geçirmelerini sağlamaya çalıştığını iddia ediyor. 

Davadaki dosyada şu ifadelere de yer verildi:

"2020 gibi yakın bir tarihte Meta, platformlarında geçirilen süreyi en üst düzeye çıkarmak için genç kullanıcılarının dopamin tepkilerini manipüle etmek üzere platformlarını kasıtlı olarak bu yönde geliştirmeye devam etti. Meta, algoritmalarının genç kullanıcıların dopamin tepkilerinden yararlanmak ve bağımlılık yaratan bir etkileşim döngüsü yaratmak için tasarlandığını ise kabul etmiyor"

Yasa ihlali

Davada aynı zamanda Meta'nın 13 yaşın altındaki çocukların verilerinin toplanmasını yasaklayan bir yasayı ihlal ettiği iddia ediliyor.

Eyaletler dava için yarışa girdi

California Başsavcısı Rob Bonta, "Meta çocuklarımıza ve gençlerimize zarar veriyor, şirket kârlarını artırmak için bağımlılığı artırıyor" dedi. New Hampshire ve Washington DC başsavcıları yerel mahkemelerde ilgili davaları açtıklarını belirttiler. Salı günü yedi eyaletin daha benzer davalar açması ve toplam dava açan eyalet sayısının 42'ye ulaşması bekleniyor.