Aşılama bu hızla sürerse salgın 10 ay sonra bitiyor

Evlere kapandık, cafe ve restoranlara süre kısıtlaması, maske mesafe şartı olmaksızın gitmek hayal oldu, canlı konserler, stadyumda maç seyretmeler hayatımızdan çıktı. Herkes en çok ‘Ne zaman eski hayatımıza döneriz?’ diye soruyor.  Pandemilerin tarihçesine bakıldığında bu tür salgınların 12-36 ay içerisinde sona erdiği görülüyor. Peki 2019 sonunda ortaya çıkan koronavirüs salgını için de bu durum geçerli olacak mı? Aşılamanın dünya genelinde başlamasıyla birlikte sorunun yanıtı netleşti. Aslında cevap şu: “Ne kadar hızlı aşılanırsak o kadar hızlı şekilde eski hayatımıza dönebileceğiz.”

Karanlıktan aydınlığa...

Alman Die Welt gazetesine konuşan Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Direktörü Hans Kluge, “2021 yılının yine Covid-19 yılı olacağını tahmin ediyorum. Ancak daha iyi öngörülebilir ve yönlendirilebilir şekilde. 2020’de bu konu bilimsel ve siyasi açıdan karanlıktaydı. Bir yıl sonra daha fazla şey biliyoruz. Teşhis programı ve aşı gibi daha iyi araçlarımız var. Benim işimde önceden planlama yapmak çok önemli. Bu nedenle, pandeminin 2022 yılı başında biteceğini tahmin ediyorum” dedi. 

Kritik oran yüzde 75

Dünyada 7 milyar insan var. Çoğu için iki doz aşı gerekecek. Yani 12-15 milyar doz aşıya ihtiyacımız var. Aşılamada lojistik sorunlar olsa da dünya genelinde günde yaklaşık 7.5 milyon kişi aşılanıyor. Bir ülkenin sürü bağışıklığına ulaşması için nüfusunun yüzde 75’inin aşılanmış olması lazım. ABD aşılamaya bugünkü hızıyla devam ederse 6 ay içinde bu orana ulaşabiliyor. Fransa, Almanya ve İtalya gibi ülkelerde aşı tedariğinde yaşanan sıkıntılara rağmen bu yıl içerisinde aşılama hedefinin tutturulacağı belirtiliyor. Avrupa’dan çok daha iyi durumda olan Türkiye’nin aşı ortalamalası 200 binin üzerinde. Bunu günlük 300-400 bin doz arasına sabitlememiz durumunda bu yılın sonuna kadar sürü bağışıklığı sağlayabilmek Türkiye için de mümkün olacak. Ancak bunun için bu yılı da maske ve diğer kurallara sıkı bir şekilde uyarak geçirmek gerekiyor. ABD’de Bilim Kurulu’nun başında bulunan Anthony Fauci sonbaharda sürü bağışıklığının sağlanacağını ve 2021 sonunda normalleşmeye kapı aralanacağını söylüyor. 

Uzmanların tahminleri

Dünyada aşılama konusunda eşiyle birlikte kurduğu Gates Vakfı aracılığıyla önemli çalışmalar yürüten Microsoft’un kurucusu Bill Gates’e göre bu yılın sonunda eski hayatımıza geri dönebileceğiz.  McKinsey’e göre ise aşılamanın hızlı uygulandığı ülkelerde sürü bağışıklığı 2021’in son iki çeyreğinde sağlanmış olacak. Bu da hastalığın 2022’nin ilk aylarında ortadan kaybolabileceği anlamına geliyor.  ABD’deki Fred Hutch Ensititüsü direktörü Dr. Larry Corey’e göre aşılar sayesinde yoğun bakım hastalarında yüzde 60’a varan bir düşüşü 2021 Eylül’de görebileceğiz.

Brezilya’da spor salonları hastaneye çevrildi

Brezilya Devlet Başkanı Bolsonaro salgının ilk zamanlarında maske bile takmayarak virüsü çok hafife almıştı. Ancak şimdi çok daha hızlı yayılan Brezilya varyantıyla birlikte ülkede günlük ölümler 2 bine yaklaştı. Brezilya şu an dünyada salgını en ağır yaşayan ülke. Hastanelerin kapasitesi dolduğu için artık spor salonları da Covid-19 hastaları için hizmet veriyor.

Covid aşıları grip gibi her yıl yenilenebilir

Business Insider dergisi enfeksiyon hastalıkları konusunda uzmanlara kritik soruyu sordu: Aşılama sonrası koronavirüs hayatımızdan tamamen çıkacak mı?  Cevap maalesef hayır. Aşılamanın pandemiyi bitirmesine kesin gözüyle bakılsa da sürekli mutasyona uğrayan virüs belki de sonsuza kadar dünyada hasta edecek birilerini bulmaya devam edecek. Grip virüslerinde olduğu gibi değişime uğradıkça aşılar da buna göre güncellenecek. Belki de düzenli olarak “booster” denilen bağışıklık güçlendirici aşıları olarak bu virüse karşı korunmaya devam edebileceğiz. 

Uzun vadeli etkiler için 1 milyar dolar

Dünyada milyonlarca kişi hastalığı ağır problemler yaşamadan atlattı. Yine milyonlarcası hastalığı geçirdiğini bile fark etmedi. Ancak virüsün uzun vadeli etkileri konusunda bilim dünyası tamamen karanlıkta. Hastalığı atlattıktan sonra bile ateş, halsizlik, nefes darlığı, depresyon ve konsantrasyon bozukluğu gibi sorunlar devam ediyor. ABD’de Ulusal Sağlık Enstitüsü, koronanın uzun vadeli etkilerini gözlemlemek için 4 yıl sürecek 1.15 milyar dolarlık bir inisiyatif başlattı. 40 bin covid hastası araştırma sürecinde takip edilecek. Benzer bir girişim İngiltere’de de 18.5 milyon sterlin bütçeyle başlatıldı. 

İspanya’da iki prenses aşı oldu ülke karıştı

Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşayan İspanya eski Kralı Juan Carlos’un 57 ve 55 yaşındaki prenses kız kardeşleri ağabeylerini ziyaret için bu ülkeye gitmek istedi. Ancak aşılamada yüzde 61 ile dünya ikincisi olan BAE aşılama isteyince kraliyet ailesine bir ayrıcalık tanındı ve iki kraliyet üyesi sıraları gelmemiş olmasına rağmen aşılandı. Olay medyaya yansıyınca büyük kriz çıktı. Siyasetçiler, kraliyet ailesinin ayrıcalıklarını tartışmaya açtı.