Tüm dünyada aşılananların sayısı geçen hafta itibarıya bugüne kadar enfekte olanların sayısını geçti. Son rakamlara göre 130 milyondan fazla insan korona aşısı oldu. Aşı tedariği halen büyük bir sorun. Zengin ülkeler tüm nüfuslarını iki kez aşılayacak kadar aşı için ya stok ya da anlaşma yaptı. Aşılar henüz üretilmeden kapışıldı. 120 milyon doza ihtiyacı olan Türkiye şimdiye kadar Çin biyoteknoloji şirketi SinoVac’la 50 milyon dozluk bir anlaşma yaptı. 12 milyon doz Türkiye’ye geldi. Riskli grupların aşılanması sürüyor. Ancak henüz nüfusumuzun sadece yüzde 3’ünü aşılayabildik. Kapanma önlemlerine rağmen, geçen yıl sonunda düşüş eğiliminde olan günlük yeni vaka sayısı da tekrar yükselişe geçti.
Dünya İsrail’i izliyor
ABD ve İsrail ise farklı bir hikaye yazıyor. 9 milyon 305 bin nüfusu olan İsrail, Pfizer’le yaptığı erken anlaşma sayesinde bugün ‘sürü bağışıklığı’ hedefine en yakın ülke. Şu an İsrail’de her 100 kişiden 57’si en az bir doz aşılanmış durumda. İlk sonuçlar, aşılamanın Covid’i önlediğine dair ilk açık işaret olarak değerlendiriliyor. Vaka sayısı, aşılanmış yaş grupları arasında hızla düşüyor.
Financial Times’ta yayınlanan analize göre 60 yaş ve üzeri İsrailliler’in yüzde 80’i 4 Şubat itibarıyla iki doz aşılandı. Bu yaş grubunda Covid vakaları ve hastaneye yatışlar son 1.5 ayda yüzde 46 düştü, düşmeye de devam ediyor.
60 yaşın altında ise aşılama daha geç başladığı için henüz bu rakam yüzde 18 dolayında.
Ayrıca genel olarak hastanelere yatışlarda önemli bir azalma görülüyor. Bu da aşının hem ölüm riskini hem de hastalığı orta-ağır geçirme riskini düşürdüğünü, ayrıca virüsün bulaşma riskini azalttığını gösteriyor. Pfizer’in ikinci dozunu alan 416 bin 900 kişi üzerinde yapılan araştırmaya göre bunlardan sadece 254’ü enfekte oldu. Hepsi de hastalığı hafif semptomlarla atlattı, sadece 4’ü hastaneye başvurdu. Araştırmanın kontrol grubunda aşı olmayan 778 bin kişi vardı, aynı dönemde 12 bin 994’ü hasta oldu. Aşının etkinliği bu sonuçla yüzde 91 olarak hesaplanıyor. ABD’de nüfusun yaklaşık yüzde 12’si aşılanmış durumda. 300 bine varan günlük vaka sayıları 87 binlere kadar indi. Bilim adumları, bu düşüşte aşılamanın etkisi olup olmadığını görmek için henüz erken olduğunu söylüyor. Onlara göre ABD görebileceği en yüksek noktayı gördü ve aşağı doğru salınım başladı. NYT yazarı Donald G. Mcneil Jr, ABD nüfusunun 3’te birinin ya virüsü kapıp atlattığını ya da halen hasta olduğunu söylüyor. Resmi rakamlara göre 25 milyon Amerikalı koronavirüse yakalandı. Ancak hastalığı semptomsuz atlatanlarla birlikte bu rakamın aslında 4 kat fazla olduğu düşünülüyor. Bu durumda 100 milyon ABD’linin kanında şu an belirli seviyede antikor var. Bu 331 milyonluk ülkede yaklaşık yüzde 30’un virüse, en azından ilk varyantına karşı koruma sağladığı demek. Üzerine yüzde 12’lik aşılama oranı eklendiğinde, bu ABD’yi sürü bağışıklığına İsrail’den sonra en yakın ülke yapıyor. Elbette Güney Afrika, İngiltere ve Brezilya varyantlarına karşı aşıların tam koruma sağlayıp sağlamayacağı hala bir soru işareti.
İngiltere düşüyor ama…
İngiltere günlük vaka sayılarını bir türlü istenen düzeye indirmeyi başaramayan ülkeler arasında. 9 Ocak’ta İngiltere 60 bin günlük vaka sayısına ulaştı. 11 Ocak’ta ise aşılama başladı. Nüfusun yüzde 17’lik kısmı aşılanmış durumda. Aşılama ile birlikte vaka sayısında hızla düşüş gerçekleşti; 15 bine kadar indi. Ancak yine de halen vakalar Kasım ayındaki ilk pik noktasında.
Fransa günlük vaka sayısında 86 bini gördükten sonra iki kez tam kapatmaya giderek 3 bin 400’lere kadar indirmeyi başardı. Ancak 27 Aralık’ta başlayan aşılamaya rağmen halen günlük vaka sayısı 20 bine yakın seyrediyor. Vaka sayısındaki artışta İngiliz varyantının Avrupa’ya yayılmış olmasının etkili olduğu belirtiliyor.