Hep aşıyı konuştuk, artık sıra ilaçta

Covid-19 tedavisinde şimdiye dek sıtma ilaçlarından sarıhumma hastalığına karşı kullanılan haplara kadar birçok tedavi yöntemi denendi. Amaç, hasta ağırlaşmadan virüsü geriletmekti. Bazıları kısmen başarılı olsa da şimdiye dek kullanılan hiçbir ilaç Covid-19’a karşı tam tedavi sağlamadı. Bilinen tüm antiviraller de koronavirüse karşı beklenen etkiyi gösteremedi. Tüm sağlık kaynakları aşı bulunması ve üretimine aktarıldığı için tedavi edici ilaçların geliştirilmesi hep ikinci planda kalmıştı. Ta ki bugüne kadar. Şimdi dünyada yüzlerce sağlık merkezi ve laboratuvar, koronavirüse karşı etkili bir ilacı hayata geçirmek için yoğun bir çalışma içinde. ABD yönetimi yeni antivirallerin geliştirilmesi için 3.2 milyar dolarlık destek bütçesi ayırdı.  Amaç, vücuda giren virüsün çok hızlı bir şekilde bağışıklık yanıtıyla karşılaşmasını ve sağlıklı hücrelere girişini engelleyerek çoğalmasını önlemek. Bu şekilde viral yükü azaltarak hastanın ağırlaşmasının önüne geçmek. Bu doğrultuda geliştirilen 3 ilaç şimdiye dek yapılan testlerde olumlu sonuçlar verdi. Sonbahar sonu, kış başında net sonuçlar alınmış olacak. İşte milyonların beklediği o ilaçlar ve detayları: MOLNUPIRAVIR: Emory Üniversitesi tarafından geliştirilen formül Merck ve Ridgeback Biotherapeutics ilaç şirketleri tarafından satın alındı. Molnupiravir, şimdiye dek en umut verici sonuçların alındığı aday oldu. İlaç, virüsün genetik materyalini kopyalayıp çoğaltan enzimin çok sayıda hata yapmasına sebep olarak Covid-19’un vücutta çoğalmasını engelliyor. Bu da virüs yükünün azalarak hastalık süresinin kısalmasını sağlıyor. İlaç şu an Faz-3 testlerinde son aşamaya gelmiş durumda. Yıl sonuna kadar acil kullanım onayı için başvurusu yapılacak. Yıl sonuna dek 10 milyon kutu ilacın üretilmesi hedefleniyor. ABD’de Biden yönetimi, 1.7 milyon Malnupiravir satın almak için şimdiden 1.2 milyar dolarlık anlaşma imzaladı.  PF-07321332: Pfizer’in geliştirdiği ilaç için Faz-2 ve Faz-3 çalışmaları 1 Eylül’de aynı anda başlatıldı. Her iki testin sonuçlarının bu yılın sonuna kadar açıklanması bekleniyor. İlaç ilk pozitif testin ardından 5-10 gün süreyle kullanılacak. İlacın 2015 yılında Nobel Tıp Ödülü getiren parazit ilacı Ivermectin’in ‘klonu’ olduğu iddiası nedeniyle sosyal medya kullanıcıları henüz isim verilmeyen bu hapa ‘Pfizermectin’ adını taktı.  AT-527: Roche ve Atea Pharmaceuticals şirketleri tarafından geliştirildi. Faz-2 çalışmaları hastanede tedavi görecek kadar ağır olan 70 kişi üzerinde yapıldı. İlaç verilen hastalarda ikinci günde yüzde 80’e varan virüs yükü azalması tespit edildi. Virüs sayısındaki gerilemenin 8 gün boyunca devam ettiği gözlendi. Faz-3 çalışmalarına birden fazla ülkede başlandı.

Covid’in ilacı yarasalarda olabilir

Koronavirüs ilk ortaya çıktığında genel kanı yarasa kaynaklı olduğuydu. Avustralya Monash Üniversitesi’nde bir grup bilim insanı tedavide de yarasaların kilit rol oynayabileceğine dair bir fikir ortaya attı. Avustralyalı bilim insanları, virüs taşıyıcısı yarasaların akciğer ya da diğer organlarında bir tahribat olmadığını, bunun nedeninin de yarasaların bağışıklık sistemlerinin ürettiği  bir protein olduğunu belirledi. Aynı bağışıklık tepkisini insanlara öğretecek bir ilacın geliştirilmesi için yarasalar üzerinde incelemelerin devam edeceği belirtiliyor. 

Covid ömrümüzden ömür çaldı

Oxford Üniversitesi, aralarında ABD, Avrupa ülkeleri ve Şili’nin de bulunduğu 29 ülkede salgının ortalama yaşam süresine etkilerini inceledi. Bu ülkelerin 27’sinde beklenen ömrün koronavirüs etkisiyle kısaldığı görüldü. Kadınlar bu süreci erkeklerden daha az hasarla atlattı. Erkeklerin yaşam süresinde en büyük düşüş 2.2 yıl ile ABD’de görüldü. Onu 1.7 yıllık düşüşle Litvanya izledi. İngiltere, son 40 yılda ilk kez ortalama ömürde düşüş yaşadı. Erkeklerde 0.2 yıl azalan ömür 79’a geriledi. Kadınlarda ise 82.9 yaş sabit kaldı. Çalışmanın başında bulunan Dr. José Manuel Aburto, “İspanya, İngiltere, Galler, İtalya, Belçika’da ortalama ömür sadece İkinci Dünya Savaşı’nda bu oranda azalmıştı” dedi. 8 ülkede kadınların yaşam süresinde görülen düşüşle, 11 ülkede erkeklerin ömürlerinde kaydedilen azalma, bu ülkelerde ortalama 5.6 yılda ulaşılan artışı tamamen silmiş oldu.