Türkiye’de günlük vaka sayısı 21 Nisan’da 61 bin 967 ile tepe noktasına ulaşmış, tam kapanmayla birlikte 10 bine kadar gerilemişti. Zirve noktasında 318 bin olan günlük test sayısı ise bugün 200 bine gerilemiş durumda. Yani Nisan’a göre yaklaşık 120 bin daha az test yapıyoruz. Vaka sayılarındaki azalmanın test sayılarının düşmesine bağlayan uzmanlara Sağlık Bakanı, “Sebep değil sonuç” yanıtını vermişti. Ancak birçok uzman test sayılarının vaka sayıları azalırken daha da artarak semptom göstermeyen insanların da tespit edilmesi için günde milyonlarca test yapılması gerektiğini savunuyor. Bu şekilde bulaşın da etkin şekilde önlenebileceğini söylüyorlar.
Hızlı testler kritik öneme sahip
Gelişmiş ülkelerde kullanılmaya başlanan hızlı testler de bu stratejiyi mümkün kılıyor. Geçen hafta bu sayfalarda ABD’de fiyatı 24 dolarla 55 dolar arasında değişen ve hamilelik testine benzeyen Covid-19 testlerinin eczanelerde satılmaya başlandığını okumuştunuz. Yüzde 98’e yakın doğru sonucu veren bu testler özellikle hiçbir belirti göstermeyen kişilerin tespit edilerek başka insanlara virüsü bulaştırmasını engelleyebilmek için kritik öneme sahip. New York Times’a konuşan Yale Üniversitesi’nden A. David Paltiel “Aşı mucizevi olsa da bu salgını bitirmek için yeterli değil. Bizim bulaşma hızını düşürmemiz ve bu şekilde virüsün mutasyon riskini de ortadan kaldırmamız şart. Bunun için de test yapmak halen çok kritik öneme sahip” diyor.
Türkiye, sadece semptom gösteren kişilere test yapma politikası uygularken Avrupa’nın çoğu ülkeleri ile ABD, semptom göstersin ya da göstermesin tüm vatandaşlarına test imkanı sunarak bulaşıcılığı sınırlama yoluna gidiyor.
Hangi ülke nasıl bir test politikası uyguluyor?
İngiltere Normalleşmede 3’üncü aşamaya geçerek maskeleri atıp restoranları açan İngiltere’de günlük ölüm sayısı tek haneli rakamlara geriledi. Buna rağmen İngiliz hükümeti tüm vatandaşlarına yeni çıkan ev testlerini posta yoluyla bedava gönderiyor. Ocak ayında 60 bine yükselen günlük vaka sayısı şimdi 2 binin altında seyrediyor. Vaka düştükçe İngilizler test sayısını artırıyor, günlük test sayısı 1.5 milyona çıktı. İngiltere ve İskoçya’da herkes, haftada iki kez semptom göstermese dahi 30 dakikada sonuç verebilen test kitlerini ücretsiz sipariş verebiliyor.
ABD Eyaletlere göre değişse de semptom göstersin göstermesin isteyen herkes dilediği merkezde ücretsiz olarak test yaptırma hakkına sahip. Günlük test sayısı Ocak ayında 2 milyon dolayındaydı. Şimdi 1.3 milyon düzeyinde seyrediyor. Halen stadyumlarda, araçla girilen test merkezlerinde test yapılıyor. Halkın evde kendi başlarına test yapabilmesi için gebelik testine benzer şekilde 15-30 dakikada sonuç veren testler eczanelerde satışa sunuldu.
Fransa Salgının başında günde 30 bin test yaptığı için çok eleştirilen Fransa hükümeti test sayısını 1 milyon düzeyine çıkardı. Bunda 15 dakikada sonuç veren antijen testlerin de devreye alınması önemli rol oynadı. Ayrıca okulların açık kalabilmesi için öğrenci ve öğretmenlere her ay 1 milyon test yapılması kararı alındı. Fransa’yı ziyaret eden tüm turistlere de bedava test imkanı sunulacak.
Almanya Günlük test sayısı 190 bine kadar gerileyen Almanya’da hükümet eleştiri oklarının hedefi olunca diğer ülkelerdeki yoğun test politikasına geçiş kararı alındı. Her Alman, haftada bir istediği yerde ücretsiz test yaptırabilecek. Özellikle okulları açık tutabilmek için testler yaygınlaştırılacak.