ABD uçak gemisi, ABD F-18'ini füzeyle düşürdü, aylar sonra ortaya çıktı: Pilotlar Husi saldırısı sanmış

ABD Donanmasına ait USS Gettysburg kruvazörü, Aralık 2024’te Kızıldeniz üzerinde görev yapan iki Amerikan F/A-18 Super Hornet’i Husiler tarafından fırlatılan anti-gemi seyir füzeleri zannederek ateş altına aldı. Dost ateşi sonucu bir jet düşürüldü, diğer jet ise milisaniyelerle hayatını kurtardı.

Komuta soruşturması, olayın “bir dizi ciddi hata ve sistemsel yetersizlik” sonucu meydana geldiğini doğruladı.

Füzeyi dron sandılar

Business Insider'ın haberine göre USS Harry S. Truman uçak gemisi grubuna bağlı jetler, 22 Aralık sabahı rutin bir sorti icra ediyordu. Gettysburg, kısa süre önce Husi saldırılarını savuşturduğu için savaş modunda alarm seviyesini koruyordu.

İlk füze, savaş gemisinden ateşlendiğinde pilotlar bunun Husi İHA’sına gönderildiğini düşündü. Ancak füze aniden yön değiştirip F/A-18’e kilitlenince pilot, “Hayatım gözümün önünden geçti.” ifadesiyle o anı rapora aktardı. Pilot ve silah sistem subayı, çarpışmadan saniyeler önce fırlatma kolunu çekip uçaktan ayrıldı. Füze jeti doğrudan vurarak parçalamıştı.

İkinci jet birkaç metreyle kurtuldu

Gettysburg aynı kısa zaman aralığında ikinci bir Amerikan jetini de füze olarak algıladı ve yeniden ateşledi. Bu jet mayday çağrıları yaptı; ancak pilot, kaçınma manevrasını tercih etti. Füze, jetin yalnızca birkaç metre üzerinden geçip denize çakıldı ve patladı.

Bir Donanma helikopteri ekibi, “Füzenin başımızın üzerinden geçtiğini ve bir ışık patlaması duyduğumuzu gördük. Öncesinde hiçbir uyarı yoktu.” şeklinde tanıklık verdi.

Üçüncü bir Amerikan uçağı da gemi sistemleri tarafından tehdit olarak işaretlendi ancak ateş emri uygulanmadı.

Soruşturma, Gettysburg’un seyir öncesinde ve dağıtımın ilk dönemlerinde kritik derecede bozulmuş bir birlikte çalışabilirlik sistemine sahip olduğunu ortaya koydu.

Arızalar:

• ağ yönetimi
• takip ve tespit raporlama
• kimlik tanımlama
• karşılıklı hedef izleme
• angajman yönetimi
• silah koordinasyonu alanlarını doğrudan etkiledi.

Geminin savaş bilgi merkezi, komutana doğru durumsal farkındalık sağlayamadı. Son çatışmadan sonra tehditlerin bittiği yönündeki yanlış algı da kaosu büyüttü.

Soruşturmanın ifadelerine göre, “Komutanın ateş etme kararları, sahip olduğu tüm bilgi seti dikkate alındığında yanlıştı.”

Kızıldeniz görevinde yaşanan kazalar

Bu dost ateşi olayı, Truman görev grubunun bölgedeki tek büyük kazası değildi. Aynı dönemde:

• Şubat 2024’te bir Alman fırkateyni yanlışlıkla bir ABD MQ-9 Reaper’ı hedef aldı ancak radar arızası nedeniyle füze ulaşamadı.
• Şubat 2025’te Truman, bir kargo gemisiyle çarpıştı.
• Nisan 2025’te bir F/A-18, çekiciyle birlikte uçak gemisinden denize düştü.
• Mayıs 2025’te bir başka F/A-18 iniş sırasında arıza sonucu uçak gemisinden kayarak suya sürüklendi.

'Donanma öğrenen bir kurum olmak zorunda'

ABD Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Amiral Jim Kilby, olayın sonuçlanması sonrası yaptığı açıklamada, “Donanma öğrenen bir kurum olmaya kararlıdır. Bu soruşturmalar, operasyonel komutanlara tam muharebe yeteneğinde güçler sunabilmek için personelimize yatırım yapma gerekliliğini teyit ediyor.” dedi.