ABD ve İngiltere, Yemen'i vurdu: Dakika dakika yaşananlar

ABD ve İngiltere, Yemen'de Husi hedeflerine havadan ve denizden saldırı başlattı. Saldırılar uçak, gemi ve denizaltılarla yapıldı. ABD Başkanı Joe Biden, saldırılar sonrası yaptığı açıklamada meydan okurken İngiltere Başbakanı Rishi Sunak Husilere Kızıldeniz'deki gemileri hedef alan saldırılarını durdurma ve tansiyonu düşürme çağrısı yaptı. Yemen'de Husilere bağlı Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin el-İzzi ise "İngiltere ve ABD bu aleni saldırının bedelini ödeyecek" dedi. İşte dakika dakika yaşanan gelişmeler...

"Dikkatleri başka yöne çekme girişimi"

17.38 Yemen'deki İran destekli Husilerin (Ensarullah Hareketi) önde gelen yöneticilerinden Hızam el-Esed, ABD ve İngiltere'nin Yemen'e düzenlediği saldırıyla dikkatleri İsrail'in Gazze'de işlediği soykırım suçlarından başka yöne çekmeye çalıştığını söyledi.

Çin'den itidal çağrısı

16:31 Çin, ABD ve İngiltere'nin Yemen'e yönelik hava saldırısıyla Kızıldeniz'de tırmanan gerilimin düşürülmesi çağrısında bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning "Umarız, tüm ilgili taraflar bölgede güvenliğin ve istikrarın sağlanmasında yapıcı ve sorumlu rol oynar. Bu, tüm uluslararası toplumun çıkarına olacaktır" dedi.

"Tüm çıkarları meşru hedefler haline geldi"

16:04 Yemen'deki Husiler, ülkeye yönelik doğrudan saldırılara yanıt olarak ABD ve İngiltere'nin tüm çıkarlarının kendi güçleri için meşru hedefler haline geldiğini açıkladı.

Almanya'dan ABD ve İngiltere'ye destek

15:40 Almanya, ABD ve İngiltere'nin Yemen’e yönelik hava saldırılarını desteklediğini açıkladı.

Irak'tan kınama

14:38 Irak "Uluslararası sularda seyrüsefer özgürlüğünün korunmasının gerekliliğini teyit ederken, Yemen'e ve onun egemenliğine yönelik saldırıyı da kınıyoruz" açıklamasında bulundu.

İran'dan protesto gösterisi

14:35 İran’ın başkenti Tahran’da, ABD ve İngiltere savaş uçaklarının Yemen’e yönelik saldırılarını protesto amacıyla gösteri yapıldı.

Kremlin: Saldırılar gayrimeşru

14:20 Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD ve İngiltere'nin Yemen'e yönelik saldırılarını kınayarak “Uluslararası hukuka göre (saldırılar) bunlar gayrimeşru” dedi.

Fransa'dan kınama

13:58 Fransa'nın, Yemen'deki İran destekli Husilerin Kızıldeniz'de ticari gemilere yönelik saldırılarını kınadığı bildirildi.

"Gelişmeleri büyük bir endişeyle takip ediyoruz"

13:48 Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi'nin ülkenin resmi haber ajansı Petra'da yer verilen açıklamasında, "Ürdün, Kızıldeniz'de yaşanan gelişmeleri ve bunun genel olarak bölgesel güvenliğe etkisini büyük bir endişeyle takip ediyor" ifadesi kullanıldı.

"Saldırılarda 5 mensubumuz öldü"

13.14 Televizyon kanalına yaptığı açıklamada, bölgedeki gelişmelere ilişkin bilgi veren Husilerin Askeri Sözcüsü Yahya Seri "ABD ve İngiltere'nin, İsrail'in Gazze'de işlediği suçların devamına verdiği destek bağlamında Yemen'e 73 saldırı gerçekleştirdiğini" ifade etti. Saldırılarda başkent Sana, Hudeyde, Taiz, Hacce, Sada illerinin hedef alındığını belirten Seri, saldırılar sonucu Husilerden 5 kişinin öldüğünü, 6 kişinin ise yaralandığını kaydetti.

Rusya: Saldırılar küresel barış için tehdit

12.39 Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, ABD ve İngiltere'nin Yemen'e yönelik saldırılarının küresel barış ve güvenlik için tehdit oluşturduğunu belirterek "ABD ve müttefiklerinin sorumsuz eylemlerini şiddetle kınıyoruz" dedi.

"Gazze'ye saldıranlar da onlar"

12.29 Husilerin Yüksek Siyasi Konsey Üyesi Muhammed Ali el-Husi, ABD ve İngiltere'nin "deniz ticaretini güvenceye alma" gerekçesiyle Yemen'e düzenlediği saldırıların Gazze Şeridi'ne yönelik savaşı yürütenin de bu ülkeler olduğunu gösterdiğini ve saldırılara karşılık vereceklerini açıkladı.

Hamas ve İslami Cihad'dan tepki

12.14 Hamas ve İslami Cihad, ABD ve İngiliz savaş uçaklarının Yemen'e düzenlediği saldırıyı şiddetle kınadığını, saldırının bölgenin güvenliği üzerindeki yansımalarından söz konusu ülkelerin sorumlu olduğunu açıkladı.

AB'den Kızıldeniz'e savaş gemileri planı

11.51 Politico'nun AB Dış İlişkiler Servisi'ne ait belgeye dayandırdığı haberine göre AB "Kızıldeniz'den Körfez'e kadar daha geniş alanda faaliyet gösterecek yeni bir AB operasyonu oluşturmayı" hedefliyor.

Hizbullah saldırıları kınadı

10.14:  Hizbullah ABD'nin bu saldırı ile bir kez daha İsrail'in Gazze ve bölgede işlediği katliamın ve yaşanan trajedinin ortağı olduğunu kanıtladığını iddia etti. Yazılı açıklamada Hizbullah'ın, tüm gücü ve imkanlarıyla İsrail saldırısı altındaki Filistin halkının yanında durup oradaki ablukayı kaldırmaya çalışan Yemen'in egemenlik ve güvenliğini tehdit eden ABD-İngiliz saldırısını şiddetle kınadığı ifade edildi.

Rusya'dan BMGK'nın acil toplanması talebi

10.01 Rusya, ABD ve İngiltere'nin Yemen'e yönelik saldırılarıyla ilgili, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) bugün acil toplanmasını talep etti.

"İsrail gemilerini hedef almaya devam edeceğiz"

09:05: ABD ve İngiltere'nin deniz ticaretini güvenceye alma gerekçesiyle Yemen'e düzenlediği saldırıların ardından Husiler, İsrail gemilerini hedef almaya devam edeceklerini duyurdu.

ABD Hava Kuvvetleri Yemen'de gece boyunca 16 noktada en az 60 hedefin vurulduğunu duyurdu. Korgeneral Alex Grynkewich, "Saldırılarda 100'ün üzerinde, çeşitli türde hassas güdümlü mühimmat kullanıldı" dedi.

İran'dan egemenlik tepkisi

08:33: İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Kenani, "ABD ve İngiltere'nin, Yemen'in çeşitli şehirlerine düzenlediği askeri saldırıları şiddetle kınıyoruz" dedi. Saldırıyı, Yemen'in egemenliği ve toprak bütünlüğü ile uluslararası yasaların ihlali olarak değerlendiren Kenani "Bu keyfi saldırı, bölgede güvensizlik ve istikrarsızlığı körüklemekten başka bir işe yaramayacaktır. Uluslararası toplumdan, sorumlu tepki ve eylemlerle; bölgede savaş, istikrarsızlık ve güvensizliğin yayılmasının önüne geçmesini istiyoruz" ifadelerini kullandı.

Pentagon'dan açıklama

06.18 Konuyla ilgili açıklama yapan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ise saldırıda Husilere ait insansız hava araçlarını, balistik ve seyir füzeleri ile radar ve gözetleme kapasitelerini hedef aldıklarını kaydetti. Austin, ABD'nin bundan sonra da Yemen'deki Husilere yönelik "gereken hallerde" saldırı hakkını mahfuz tuttuğunu ve Kızıldeniz'deki gemi trafiğinin istikrarlı şekilde sürmesinin öncelikleri olduğunu belirtti.

Suudi Arabistan: Büyük bir endişeyle takip ediyoruz

05.12: Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'nın ülkenin resmi haber ajansı SPA'da yer verilen açıklamasında, "Kızıldeniz'de gerçekleştirilen askeri operasyonları ve Yemen'deki noktalara düzenlenen hava saldırılarını büyük endişeyle takip ediyoruz" ifadesi kullanıldı.

Husiler: Kızıldeniz'deki ABD-İngiliz savaş gemilerini hedef aldık

05.01: Husi yetkili Abdülkadir el-Murteda sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Yemen topraklarındaki saldırıları doğruladı ve "Allah'a yemin ediyoruz ki Gazzeli kardeşlerimizi yalnız bırakmayacağız. Gazze halkına yönelik saldırılar durmadıkça ve Gazze'deki abluka kalkmadıkça, hiçbir İsrail gemisi ya da İsrail'le bağlantılı geminin geçişine izin vermeyeceğiz" dedi. Yemen'de Husilere bağlı Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin el-İzzi ise Yemen televizyonu el-Mesire'ye yaptığı açıklamada, "İngiltere ve ABD bu aleni saldırının bedelini ödeyecek" dedi.

04.36 Yemen'deki Husiler, ABD ve İngiltere'nin düzenlediği saldırılara yanıt olarak Kızıldeniz'de ABD ve İngiliz savaş gemileri ve üslerine saldırılar düzenlemeye başladıklarını duyurdu.

Sunak: Hedefli saldırılar düzenledik

04.20 İgiltere Başbakanı Rishi Sunak, Kızıldeniz'deki Husileri hedef aldıkları hava saldırılarına ilişkin yazılı açıklama yaptı. Kraliyet Hava Kuvvetlerinin, Yemen'de Husiler tarafından kullanılan askeri tesislere "hedefli saldırılar" düzenlediğini belirten Sunak, son aylarda Husilerin Kızıldeniz'de ticari gemiciliğe karşı bir dizi tehlikeli ve istikrarı bozucu saldırı gerçekleştirerek İngiltere ve diğer uluslararası gemileri tehdit ettiğini, hayati ticaret rotasında büyük aksamalara yol açtığını ve emtia fiyatlarını yükselttiğini kaydetti. Söz konusu eylemleri "pervasız" olarak niteleyen Sunak, bu eylemlerin denizde hayatları riske attığını ve Yemen'deki insani krizi daha da kötüleştirdiğini ifade etti.

Joe Biden'dan ilk açıklama

04.07: ABD Başkanı Joe Biden, Kızıldeniz'deki saldırılarına misilleme olarak, Amerikan ve İngiliz ordularının Yemen'de Husilere ait bazı hedefleri vurduğunu açıkladı.Saldırıların, Husilerin Kızıldeniz'deki eylemlerine doğrudan misilleme olduğunu belirten Biden, sonuncusu 9 Ocak'ta gerçekleşen ve Husilerin doğrudan Amerikan gemilerini hedef aldığı bir dizi saldırıya uluslararası koalisyonla yanıt verdiklerini kaydetti.

Kızıldeniz'de yaşananlar

Son dönemlerde Yemen'deki Husilerin, İsrail'in Gazze'ye saldırılarına karşılık ticari gemilere yönelik eylemlerinin ardından çok sayıda gemicilik şirketi Kızıldeniz'deki seferlerini durdurma kararı almıştı. Pentagon, 6 Aralık 2023'te Yemen'deki Husi güçlerinin Kızıldeniz'deki ticari gemilere yönelik saldırılarına karşı uluslararası "Deniz Görev Gücü" kurulması için görüşmeler yaptıklarını bildirmiş, 18 Aralık'ta da "Refah Muhafızı Operasyonu" adında çok uluslu misyon oluşturulduğunu duyurmuştu.

Husilerin saldırıları, Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayarak Avrupa ile Asya arasındaki en kısa rotayı sunan ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12'sinin yapıldığı Süveyş Kanalı'ndan geçişleri tehlikeye atarken, Kızıldeniz'de ticari gemilerin uğradığı saldırılar ve şirketlerin pes peşe aldığı kararlar, küresel ekonomide yeni bir "tedarik zinciri krizi"nin başlayacağına ilişkin endişeleri artırmıştı.