Afganistan bu noktaya nasıl geldi?
1919: Emir Emanullah Han, ülkenin İngiltere’den bağımsızlığını ilan etti. 1933: Muhammed Zahir Şah kral oldu ve Afganistan’ı 40 yıl boyunca monarşiyle yönetti. 1953: General Muhammed Daud başbakan oldu. Kadınların kamusal alanda tamamen örtünmesini zorunlu kılan uygulamayı kaldırdı. 1973: Eski başbakan Muhammed Davud darbeyle iktidarı aldı, cumhuriyet ilan etti. 1977: Gulbeddin Hikmetyar, Hizb-i İslami örgütünü kurdu. 1979 Aralık: Sovyetler ülkeyi işgal etti. 1985: Mücahitler Pakistan’da toplanıp Sovyet güçlerine karşı ittifak kurdu. 1986: ABD, mücahitlere Sovyet helikopterlerini düşürebilen Stinger füzeleri tedarik etmeye başladı. 1989: Son Sovyet birlikleri ülkeden ayrıldı, ancak iç savaş sürdü. 1992: Muhammed Necibullah hükümeti devrildi Afgan mücahitlerin kurduğu Yönetim Konseyi, Hikmetyar’ı başbakan seçti. 1994: Molla Ömer, memleketi Kandahar’da 50 kişiyle Taliban örgütünü kurdu. 1995 Ocak: Hikmetyar kuvvetleri, Kabil’i bombaladı, 20’nin üzerinde insan öldü. 1996: Kabil’in kontrolünü ele geçiren Taliban katı bir İslami yönetim getirdi. 11 Eylül 2001: El Kaide ABD topraklarındaki en büyük terör saldırısını gerçekleştirdi. 7 Ekim 2001: Taliban’ın El Kaide lideri Usame bin Ladin’i teslim etmeyi reddetmesi üzerine ABD önderliğindeki koalisyon, Kabil, Kandahar and Celalabad da dahil olmak üzere Afganistan’daki Taliban hedeflerini vurmaya başladı. 13 Kasım 2001: Koalisyon güçlerinin desteklediği Taliban karşıtı gruplar Kabil’e girdi. Taliban dağıldı. 26 Ocak 2004: Afganistan anayasası kabul edildi. Ekim ayında yapılan seçimler sonucu 7 Aralık’ta Hamid Karzai cumhurbaşkanı oldu. Peştun asıllı Karzai, 10 yıl boyunca ülkeyi yönetti. Eylül 2005: Ülkede 30 yıl aradan sonra ilk meclis seçimi yapıldı. Aralıkta meclis, şavaş ağaları ve ülkenin güçlü figürleri tarafından şekillendirildi. 2006 Ekim: NATO ülkenin tamamının güvenliğini üstlendi. ABD, koalisyonun başında yer aldı. 2007 Ağustos: Ülkede afyon üretiminin rekor kırdığı açıklandı. 2008 Haziran: Cumhurbaşkanı Karzai, Pakistan şeriatçı militanlara karşı önlem almazsa komşu ülkeye asker göndereceğini açıkladı. 2008 Eylül: ABD Başkanı George Bush, Afganistan’a 4 bin 500 asker daha gönderileceğini açıkladı. 17 Şubat 2009: ABD Başkanı Barack Obama, Afganistan’a gönderilecek Amerikan askeri sayısını artırma kararı aldı. 2009 Aralık: Obama ülkeye 30 bin asker daha yollayarak toplam sayıyı 100 bine çıkardı. 2011 yılını ülkeden çekilmek için hedeflenen tarih olarak açıkladı. 2010 Haziran: Wikileaks sitesi, ABD’nin Afganistan’daki faaliyetleriyle ilgili binlerce gizli belgeyi kamuya açıkladı. 2010 Kasım: NATO, 2014’te ülkenin güvenliğini Afgan kuvvetlere bırakacağını açıkladı. 2011 Nisan: ABD’li bir rahibin Kuran yakmasıyla başlayan isyanda çok sayıda BM görevlisi ve Afgan öldürüldü. Kandahar’daki bir cezaevinden 500 Taliban üyesi kaçtı. 2011 Temmuz: Cumhurbaşkanı’nın üvey kardeşi Vali Ahmed Karzai, Taliban tarafından öldürüldü. 2011 Eylül: Taraflar arasındaki görüşmelere aracılık eden eski Cumhurbaşkanı Burhaneddin Rabbani öldürüldü. 2 Mayıs 2011: El Kaide lideri bin Ladin, Pakistan’ın Abbottabad bölgesinde, CIA destekli bir ABD özel kuvvetleri operasyonunda öldürüldü. 2012 Ocak: Taliban, Dubai’de ofis açtı. 2012 Şubat: ABD’nin Bagram üssünde Kuran yakılması üzerine başlayan protestolarda en az 30 kişi öldü. ABD’li yetkililer, mahkumların Kuran görünümü altında mesajlaştığını, birbirlerine radikal metinler yolladığını ileri sürdü. 23 Nisan 2013: Taliban’ın kurucusu ve lideri Molla Ömer öldü. Ölümü iki yıl boyunca örgüt tarafından gizlendi. 2013 Haziran: NATO, tüm askeri operasyon ve üslerin yönetimini Afganistan’a devretti. 2014 Nisan: Abdullah Abdullan ve Eşref Gani, seçimde ikinci tura kaldı. İkinci tur seçimler yapılırken yaşanan şiddet olaylarında en az 50 kişi öldü. 2014 Eylül: İki aday aralarında bir güç paylaşımı anlaşması imzaladı. Eşref Gani cumhurbaşkanı oldu. 2014 Ekim: Ülkedeki afyon üretimi bir kez daha rekor kırdı. 28 Aralık 2014: NATO, ülkedeki muharebe misyonunu resmen sona erdirdi. Binlerce ABD askeri ülkesine döndü. Kutlamalar yapıldı. 2015: Taliban’ın intihar saldırıları, bombalı araç saldırıları ve benzeri şiddet eylemleri yeniden başladı. IŞİD, Afganistan’da faaliyet göstermeye başladı. 2015 Temmuz: Molla Ömer’in öldüğünün kabul edilmesiyle beraber yerine Molla Ahtar Mansur geçti. Obama, çekilme ve asker sayısını 1000’e düşürme planını öteledi. 2016 Mayıs: Yeni Taliban lideri Molla Mansur, drone saldırısında öldürüldü. 2017: IŞİD faaliyetlerine yönelik haberler arttı. Haziran ayında, daha önce bin Ladin’in üst olarak kullandığı Tora Bora’yı aldılar. 2017 Ağustos: ABD Başkanı Donald Trump, ülkeye daha fazla asker göndermeye karar verdi. 2018 Ocak: Kabil’deki bombalı ambulans saldırısında en az 100 kişi öldü. 12 Eylül 2020: Taliban ve Afganistan hükümeti ve Afganistan sivil toplum kuruluşları 20 yıl savaştıktan sonra ilk kez yüz yüze görüştü. Tutuklu 5 bin Taliban üyesi serbest bırakıldı. Taliban, “Şeriat yoksa anlaşma da yok” dedi. 14 Nisan 2021: ABD Başkanı Joe Biden, ABD’nin tüm askeri gücünün 11 Eylül 2021’de çekileceğini, çekilmenin 1 Mayıs’ta başlayacağını açıkladı. 15 Ağustos 2021: Taliban, Kabil’i ele geçirdi.