Beyaz Saray'da tarihi barış anlaşması: Zengezur Koridoru'na Trump'ın adı veriliyor

ABD Başkanı Donald Trump, Cuma günü Beyaz Saray’da Ermenistan ve Azerbaycan liderleri arasında tarihi bir barış anlaşması imzalanacağını duyurdu. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, “Tarihi Barış Zirvesi” için Beyaz Saray'da bir araya gelecek.

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “ABD her iki ülke ile ekonomik iş birliği yapacak ikili anlaşmalar da imzalayacak. Böylece Güney Kafkasya bölgesinin potansiyeli tam anlamıyla açığa çıkarılacak” ifadelerini kullandı.

Zengezur Koridoru'nun adı değişiyor

CBS News kaynaklarına göre, Aliyev ve Paşinyan, Oval Ofis ve Devlet Yemek Salonu’nda gerçekleşecek etkinliklere katılacak. İki devlet başkanı arasında ilk kez atılacak bu anlaşma, ABD’nin enerji üretimi ve transit geçiş gibi stratejik alanlarda bölgeyle ilişkilerini derinleştirme hedefinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Ermenistan, ABD’ye 43 kilometrelik bir transit koridorun geliştirme haklarını verecek. “Uluslararası Barış ve Refah için Trump Yolu” (TRIPP) olarak adlandırılacak bu koridor, bölgenin batıya açılmasını sağlayacak.

Geçmişte neler yaşandı?

ABD yetkilileri aylarca süren görüşmeler sonunda Ermenistan ve Azerbaycan arasında barış anlaşması için çalıştı. İki komşu ülke, 1980’lerin sonundan beri süren çatışmalarla mücadele ediyor. 2023 yılında Azerbaycan’ın bölgeye yönelik saldırısı sonucu on binlerce etnik Ermeni göç etmek zorunda kalmıştı.

2023 Eylül ayında ilan edilen ateşkes, daha geniş bir savaşı önledi. Mart 2024’te barış anlaşması görüşmeleri tamamlandı ancak ilerleyen aylarda Abu Dabi’de yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldı.

Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff Mart ayında Bakü’yü ziyaret etti. Abraham Anlaşmaları Barış Enstitüsü eski CEO’su Aryeh Lightstone ise birden çok kez bölgeye giderek görüşmelerde rol aldı. Trump yönetimi, Azerbaycan’ın barış anlaşması yapmadan Abraham Anlaşmaları’na katılamayacağını belirtti.

Rusya, ticaret ve Nobel Ödülü detayları

Anlaşmanın cuma günü resmen imzalanması bekleniyor ancak Azerbaycan’ın Abraham Anlaşmaları’na katılımı henüz gündemde değil. Witkoff ve Lightstone’un zirvede hazır bulunması öngörülüyor.

Azerbaycan, Rusya ile sınır komşusu olup, bölgeden Ukrayna’ya petrol ve gaz sevkiyatı yapma potansiyeline sahip. Bu potansiyel malların Rusya veya İran üzerinden geçmeden batıya ulaştırılmasına imkan tanıyacak.

Trump’ın yakın çevresine göre, bu barış hamlesiyle Nobel Barış Ödülü kazanmayı hedefliyor. Basın sekreteri Karoline Leavitt, ödülün Trump’a “çoktan verilmesi gerektiğini” ifade etti.