CNN International: ABD, Putin'in tuzağına adım adım yürüyor
Putin’le üçlü zirve planlayan Trump, “barışçı lider” imajını güçlendirmek istiyor. Ancak geçmiş deneyimler, Kremlin’in sözlerine temkinli yaklaşılması gerektiğini gösteriyor
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yakında yapılması planlanan bir zirve öncesi Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yönelik “büyük ilerleme” kaydedildiğini öne sürdü. Ancak uzmanlar, Putin’in Trump’ı bir kez daha oyalıyor olabileceği uyarısında bulunuyor.
Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff’un Çarşamba günü Moskova’da Putin’le yaptığı üç saatlik görüşmenin ardından, Trump daha önce Putin’i eleştirdiği nadir açıklamalarından birini unutarak yeniden iyimser bir tutum sergiledi. Trump, yapılması beklenen zirveyle savaşın sona erebileceğini savundu:
“Bu yolun sonunu getirme konusunda çok iyi bir şans var.”
Ancak Trump’ın bu iyimserliği, son haftalarda Putin’in Kiev’e düzenlediği “iğrenç” hava saldırılarını kınadığı ve Rus lideri “tam anlamıyla çılgın” olarak tanımladığı açıklamalarıyla çelişti.
Trump, henüz bir “atılım” olmadığını söylese de, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik yoğun insansız hava aracı ve füze saldırılarının devam ettiği bir ortamda, barış için bu kadar umutlu olması gerçekçi bulunmuyor.
Trump, göreve başladığı ocak ayından bu yana savaşın sona ermek üzere olduğunu defalarca iddia etti, ancak söz verdiği 24 saatte barış planı hala hayata geçmedi.
Alman Marshall Fonu'na bağlı Demokrasi Güvenliği İttifakı’nın yöneticisi ve eski Dışişleri Bakanlığı yetkilisi David Salvo, “Kremlin’in bu savaşa ne kadar bağlı olduğunu Washington'da bazen hafife alıyoruz,” dedi ve ekledi:
'Putin rejiminin meşruiyeti ve geleceği bu savaşın yalnızca Rusya’nın şartlarında bitirilmesine değil, aynı zamanda sürdürülmesine de dayanıyor'
Zirve umut vadediyor mu?
Trump, Putin’le yapılacak bir liderler zirvesini “barışçıl bir devlet adamı” rolüyle tarihi bir fırsata dönüştürmeyi planlıyor. Üstelik Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi bir araya getirmeyi amaçlayan üçlü bir görüşme teklifinde de bulundu.
Ancak Kremlin, bu zirve planlarını henüz resmen doğrulamadı. Moskova’nın genellikle detaylı ve zaman alıcı diplomatik ön hazırlıklar yaptığı düşünüldüğünde, Trump’ın baskısı Rus tarafını rahatsız edebilir.
Yine de böyle bir zirve, Trump’ın iç politikada ve dış politikada siyasi sermaye kazanması için önemli bir fırsat olabilir. Örneğin, sivil yerleşimlere yönelik hava saldırılarının durdurulmasına dair geçici bir anlaşma sağlanabilir. Ancak Rusya’nın geçmişte verdiği ateşkes sözlerinin çoğu boşa çıkmıştı.
Putin, Trump'ı tekrar mı kandırıyor?
Trump’ın daha önce Putin’in barış konusunda samimi olduğuna dair iddiaları defalarca boşa çıkmış, özellikle Helsinki zirvesinde Putin’in Trump üzerindeki etkisi çokça eleştirilmişti.
Witkoff’un önceki görüşmelerde Rusya yanlısı söylemleri öne çıkarması ve Ortadoğu’daki barış süreçlerinde etkili olamaması da yeni zirvenin ciddiyeti konusunda şüphe uyandırıyor.
Trump gazetecilere, “Putin’in oyununu şu an bilmiyorum. Bunu size haftalar içinde belki daha da kısa sürede söyleyebilirim,” dedi.
Putin de geçtiğimiz hafta Trump'ı kast ederek 'Bazılarının beklentileri boşa çıkmış olabilir' ifadesini kullanmıştı.
Bazı gözlemciler, Putin’in bu zirveyi Batı diplomasisinde yeniden meşrulaşma fırsatı olarak kullanabileceğini düşünüyor.
Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ise, “Putin bu durumu bir fırsat olarak görecektir. Trump’ı fazla zorladığını fark etti ve işleri yeniden kendi lehine çevirmek için bazı planları olacaktır,” değerlendirmesinde bulundu.