Elon Musk’ın davranışlarının arkasında ketamin mi var?
Ketamin insanlara “dünyanın hükümdarıymış gibi” hissettirebiliyor. Musk, daha önce depresyon için maddeyi kullandığını kabul etmişti, ancak madde istismarı iddiaları da gündeme geldi. The Atlantic, Musk'ın garip hareketlerinin gerekçesinin uyuşturucu kullanımı olup olmadığını sorguladı
Elon Musk, geçen ay Muhafazakar Siyasi Eylem konferansında havada bir elektrikli testere salladı, bazı kelimeleri karıştırdı ve ABD ordusuna ait Fort Knox’ta altın saklanıp saklanmadığını sorguladı. Musk’ın sahibi olduğu sosyal medya platformu X’te ise insanlar ketamin hakkında paylaşımlarda bulunmaya başladı.
Musk geçmişte düzenli olarak ketamin kullandığını söylemişti. Dolayısıyla son yıllarda sıkça ne kadar kullandığı, bir konuşma yaptığında kafasının iyi olup olmadığı ve ketaminin davranışlarını nasıl etkilediği tartışılıyor. Geçen sene Musk, CNN’e verdiği söyleşide ketamini depresyon semptomlarına karşı reçeteli olarak kullandığını ve bir hafta aralıkla aldığını söylemişti. Sunucu Don Lemon kendisine ketamini istismar edip etmediğini sorduğunda ise Musk, “Sanmıyorum. Çok fazla ketamin kullanırsan iş yapamazsın” dedi ve daha sonra yatırımcılarının kendi ilaç kullanımını sürdürmesini isteyeceğini belirtti. Herkes ikna olmuş değil. The Wall Street Journal’ın 2024’ün başında yayımladığı bir habere göre Musk, eğlence için de uyuşturucu kullanıyor. Ronan Farrow'un 2023’te The New Yorker'da yayımlanan haberine göre Musk'ın “iş arkadaşları” ketaminin “izolasyonunun ve basınla giderek daha da zorlaşan ilişkisinin yanı sıra, kaotik ve fevri açıklamalar yapma ve kararlar alma eğilimine katkıda bulunabileceğinden” endişe ediyordu.
Ketamine dissosiyatif uyuşturucu deniyor, çünkü 1 saat süren etkisi boyunca insanlar vücutlarından, duygularından veya zamanın geçişinden kopuk hissedebiliyorlar. Sık, yoğun eğlence amaçlı kullanımın - örneğin haftada birkaç kez - hafıza bozukluğu, sanrısal düşünme, batıl inançlar, özel ve önemli olma hissi de dahil olmak üzere bilişsel etkilerle bağlantılı olduğu bildiriliyor. İnsanların çok gezegenli insan yaşamını başlatmayı hedefleyen, küresel siyasete giren ve ABD hükümetini yeniden yapılandırmaya çalışan bir adamın ketamin kullanımını neden merak ettiklerini anlayabilirsiniz. Musk'ın yeni siyasi gücüyle birlikte, bilişsel ve psikolojik sağlığı sadece şirketlerinin hissedarları değil, tüm Amerikalıları ilgilendiriyor. Gece geç saatlerde X'te yaptığı paylaşımlar, federal çalışanlara gönderdiği toplu e-postalar ve televizyonda sarf ettiği anlamsız sözler, uyuşturucu kullanımına ilişkin soruların daha da artmasına neden oldu.
Ketaminin en büyük gücü insanları çevresindeki dünyadan ayırabilmesi oldu. İlk olarak 1970 yılında anestezik olarak onaylandı, çünkü insanların nefes alma kalitesini etkilemeden bilinçlerini kaybetmelerini sağlayabiliyordu. 1990'larda, Special K olarak bilinen bir sokak uyuşturucusu olarak ketamin, gece kulüplerinde popüler hale geldi. Ardından 2000'li yıllarda araştırmacılar, insanları uyutmayan ketamin dozlarının depresyon belirtilerini hızla azaltabileceğini keşfettiler, çünkü ilacın beynin fiziksel devrelerini değiştirdiği düşünülüyordu. 2019 yılında FDA, diğer tedavilere yanıt vermeyen depresyon hastaları için esketamin (Spravato markası altında satılır) adı verilen bir ketamin formu içeren bir burun spreyini onayladı. Spravato, ilacın nasıl uygulanması gerektiğine dair bir kurallar listesiyle birlikte geldi: bir sağlık uzmanı tarafından sertifikalı bir tıbbi ortamda, kişinin ne kadar süredir tedavi gördüğüne göre belirlenen sınırlı dozaj miktarlarıyla kullanılmasına izin verildi.
Ancak Spravato'nun onaylanmasının ardından jenerik ketamin reçetelerinde bir artış oldu; ketamin zaten bir anestezik olarak ABD’de Gıda ve İlaç İdaresi onaylı olduğu için esketamini denetleyen kurallar olmaksızın etiket dışı uygulanabiliyordu. (Eğlence amaçlı kullanım da son on yılda artış gösterdi.) Bazı sağlayıcılar düşük dozlu enjeksiyonları konuşma terapisi ile eşleştiriyor. Ülke çapında, ısmarlama ketamin klinikleri, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu dahil olmak üzere çok çeşitli ruh sağlığı sorunlarını tedavi etmek için iğneler ve pastiller sunuyor; bazıları, konuşmayı sürdürmenin mümkün olmadığı kadar yüksek dozlarda serum kullanıyor. Bir piyasa raporuna göre ketamin endüstrisinin 2023 yılında yaklaşık 3,5 milyar dolar değerindeydi. Klinik dışında, ilacın Silikon Vadisi'nin teknoloji seçkinleri arasında popüler olduğu ve liderlik gelişimi, kurumsal ekip oluşturma veya çift danışmanlığı için yapılan ‘inzivalarda’ da kullanıldığı belirtiliyor.
Araştırmacılar henüz uzun süreli ketamin tedavisinin yan etkilerini tespit edemedi, ancak keyfi kullanım üzerine yapılan bazı eski araştırmalar uzun süreli ve yüksek dozlu kullanım üzerine bazı bilgiler sunuyor. Şu anda İngiltere'deki Exeter Üniversitesi'nde psikofarmakoloji profesörü olan Celia Morgan, 2010 yılında 120 eğlence amaçlı ketamin kullanıcısını bir yıl boyunca takip eden bir çalışmaya öncülük etti. Ayda ortalama üç kez kullanan seyrek kullanıcılar bile sanrısal düşünce ölçeğinde eski ketamin kullanıcılarından, diğer uyuşturucuları kullananlardan ve hiç uyuşturucu kullanmayanlardan daha yüksek puan aldı. Ayda 20’den fazla kez kullananlar puanlarının daha da yüksek olduğu görüldü. Kullanıcılar kendilerine gizli mesajlar gönderildiğine inanıyor ve toplumun onlara uyum sağladığına inanıyordu. Morgan ve ekibi, sık ketamin kullanan bir kişinin psikolojik profilinin, kısa ve uzun süreli hafızada “derin” bozukluklar yaşayan ve “günlük varoluşlarında belirgin bir şekilde ayrışmış” biri olduğu sonucuna vardı. Araştırma sonuçlarına göre ketamin kullanımının bırakılması sanrıları önemli ölçüde azaltıyor.
Doktorlar yıllardır uzun süreli ketamin kullanımının mesaneye ciddi zarar, karın krampları ve kullanmayı bırakmakta zorlanma gibi tehlikeleri konusunda insanları uyarıyor. 1994 yılında araştırmacı D.M. Turner, “Ketamin deneyenlerin ciddi bir bölümü zulaları bitene kadar aralıksız kullanacaktır” yazdı. Nöropsikolog ve araştırmacı John Lilly, aşırı ketamin kullanımı sonucu uzaylıların kendisiyle temas kurduğunu düşünmüş ve penisini kesmişti. Miami'de bazı hastalara ketamin terapisi uygulayan psikiyatrist David Mathai, “Uzun bir süre boyunca düzenli olarak çok önemli miktarda ketamin kullanan kişilerin farklı türde bilişsel ve psikolojik bozukluklara sahip olabileceğinden şüphelenmek için iyi bir neden olduğunu düşünüyorum,” dedi.
Bu tür bozuklukların herhangi bir kişide görülmesi endişe verici olabilir. Ancak teorik olarak ABD’nin eş başkanı olarak tanımlanabilecek güçte bir kişide bu bozuklukların görülüyor olma ihtimali daha da korkutucu. Tabii Musk’un eylemlerinin ketaminle hiçbir bağlantısı olmayabilir. Belki de sadece aşırı sağcı siyasi ideolojisine uygun hareket ediyordur. Ayrıca Musk sıkça nadiren uyuduğu konusunda övünüyor. Bu konuşmalar için de hareketler için de asla iyi bir strateji değildir.
Musk hiçbir zaman ketaminin risklerini kamuya açık olarak kabul etmedi ancak depresyon tedavisinde yaygın olarak kullanılan selektif serotonin gerialım inhibitörlerinin (SSGİ) insanları “zombileştirdiğini” iddia etti. Ketamini savunan diğer ünlüler de benzer şekilde davranıyor. ”