Greenpeace raporu: Çin emisyon taahhüdüne rağmen kömür artışını onayladı

Greenpeace tarafından hazırlanan bir rapora göre Çin, fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonları azaltma taahhüdü yerine enerji kaynaklarına öncelik vererek bu yıl kömür enerjisinde bir artışa onay verdi. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi aynı zamanda iklim değişikliğine yol açan sera gazlarının da en büyük yayıcılarından biri. Çin'in emisyon taahhütlerini yerine getirmesi küresel sıcaklık artışlarını 2 santigrat derecenin altında tutmak için önemli görülüyor. Ancak kömürlü termik santral onaylarındaki artış, Çin'in emisyonlarını 2026-2030 yılları arasında zirveye çıkarma ve 2060 yılına kadar karbon nötr hale getirme hedeflerinden geri adım atacağı endişelerini körükledi. 

Greenpeace'ten yapılan açıklamada enerjiye aç Çin eyaletlerindeki yerel yönetimlerin 2023 yılının ilk üç ayında en az 20,45 gigawatt (GW) kömürlü termik santrale onay verdiği belirtildi. Bu rakam, Greenpeace'in geçen yılın aynı dönemi için bildirdiği 8,63 GW'ın iki katından fazla ve 2021'in tamamı için yeşil ışık yakılan 18,55 GW'tan daha fazla.

"Kömür patlaması bu yılda devam etti"

Çin geçen yıl elektriğinin yaklaşık yüzde 60'ını kömürden karşıladı. Greenpeace kampanyacısı Xie Wenwen, daha fazla kömürlü termik santral için gösterilen çabanın iklim felaketlerini riske attığını ve dünyayı daha yüksek karbonlu bir yolda kilitlediğini söyledi. Xie, “2022'deki kömür patlaması bu yıl da açıkça devam etti" dedi. Global Energy Monitor tarafından Şubat ayında yayınlanan bir araştırma, Çin'in geçen yıl 2015'ten bu yana kömürlü termik santrallerin en büyük genişlemesini onayladığını söyledi. Greenpeace, bu yılın Ocak-Mart döneminde onaylanan yeni kömür projelerinin çoğunun, son iki yıldaki rekor sıcak hava dalgaları nedeniyle elektrik sıkıntısı çeken eyaletlerde olduğunu aktardı.

Diğer birkaç proje ise geçen yıl yaşanan rekor kuraklığın hidroelektrik üretimini azalttığı ve fabrikaları kapanmaya zorladığı güneybatı Çin'deydi. Bu yıl onaylanan kömürlü termik santrallerin kaçının inşaatına başlanacağı belli değil. Greenpeace analistleri, klima kullanımındaki artışa hazırlanmak için daha fazla fosil yakıt santraline yatırım yapmanın bir kısır döngü yaratacağı uyarısında bulundu. Kömür santrallerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının artması iklim değişikliğini hızlandıracak, sıcak hava dalgaları gibi aşırı hava koşullarının daha sık yaşanmasına ve enerji talebinin artmasına neden olacak.

"2025'e kadar zirveye çıkabilir"

Xie, "Çin'in enerji sektörü 2025 yılına kadar emisyonlarını zirveye çıkarabilir" dedi ancak bugün salınan emisyonların on yıllar boyunca atmosferde kalacağını da sözlerine ekledi. Çin aynı zamanda dünyanın en büyük ve en hızlı büyüyen yenilenebilir enerji üreticisi konumunda. Çin Ulusal Enerji İdaresi'nin tahminlerine göre rüzgar, güneş, hidro ve nükleer kaynakların 2020 yılında yüzde 28,8 olan elektrik talebinin üçte birini 2025 yılına kadar karşılaması bekleniyor. 

Rapora göre, Çin'in kömür santrallerinin ortalama ömrü 40 ila 50 yıl arasında ve ülke emisyon taahhüdünü yerine getirirse minimum kapasitede ve zararına çalışıyor olacak. Çin Elektrik Konseyi, ülkenin büyük kömür yakıtlı enerji şirketlerinin yarısından fazlasının 2022'nin ilk yarısında zarar ettiğini söyledi.