İran'ın vurduğu El Udeid'e dair bilinen her şey | Tahran, boş üssü mü bombaladı?
İran, ABD'nin yıllardır varlığını dahi kabul etmeyerek sakladığı ABD üssünü bombaladı. Katar'da bulunan üs hakkında birçok detay ortaya çıkarken Tahran'ın attığı füzelerin boşa gittiği konuşuluyor
ABD’nin İran’daki nükleer tesislerine düzenlediği saldırılara karşılık olarak, Tahran yönetimi pazartesi günü Katar’da bulunan El Udeid Hava Üssü’nü hedef aldı. İran tarafından fırlatılan 19 füzenin büyük çoğunluğu etkisiz hale getirilirken, Katar ordusundan bir yetkili bu füzelerden birinin savunma sistemlerini aşarak üsse isabet ettiğini bildirdi.
ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) ise yaptığı açıklamada, saldırıda hiçbir Amerikan ya da Katarlı askerin zarar görmediğini belirtti.
Orta Doğu'da 40 bin asker
ABD’li bir yetkilinin verdiği bilgiye göre, Haziran ayı itibarıyla Amerikan ordusunun Orta Doğu genelinde yaklaşık 40 bin personeli bulunuyor. Washington merkezli Dış İlişkiler Konseyi’nin analizine göre bu askerlerin önemli bir kısmı, İsrail ve İran arasındaki artan gerilim nedeniyle bölgeye gönderilen donanma birliklerinde görev yapıyor.
ABD’nin bölgede Katar, Bahreyn, Irak, İsrail, Mısır, Ürdün, Kuveyt, Suudi Arabistan, Suriye ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere çok sayıda ülkede askeri üsleri mevcut.
El Udeid: ABD'nin stratejik üssü
Katar’ın başkenti Doha’nın yaklaşık 30 kilometre güneybatısında, çölün ortasında yer alan El Udeid Hava Üssü, Amerikan ordusu için stratejik öneme sahip merkezlerden biri. Afganistan ve Irak savaşları sırasında kilit rol oynayan üs, savaşın en yoğun dönemlerinde yaklaşık 10 bin Amerikan askerine ev sahipliği yaptı. Bu sayı 2022 itibarıyla 8 bine düştü.
El Udeid, aynı zamanda ABD Merkez Komutanlığı’nın ileri karargâhı olarak da işlev görüyor. Özellikle Irak ve Suriye’de DEAŞ'a karşı yürütülen operasyonlarda üs aktif şekilde kullanıldı.
Değeri 8 milyar dolar
Katar, son 20 yılda El Udeid Üssü’nü geliştirmek için yaklaşık 8 milyar dolarlık yatırım yaptı. Zengin doğal gaz rezervleriyle bilinen Körfez ülkesi, üssün konumunu yıllarca gizli tuttu; ABD’li yetkililer üsse dair yalnızca “Güneybatı Asya’da bir yerde” tanımını kullanıyordu.
Trump ziyaret etti
ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz ay bölgeye yaptığı resmi ziyarette El Udeid Hava Üssü’nü de ziyaret etti. Bu, görevdeki bir Amerikan başkanının 20 yılı aşkın süredir üsse gerçekleştirdiği ilk ziyaret olarak kayıtlara geçti.
Uçaklar ve ihalar pistten çekildi
İran’ın nükleer tesislerinin hedef alınmasından önceki günlerde El Udeid’de olağanüstü hareketlilik dikkat çekti. Uydu görüntülerine göre, üsse konuşlu birçok nakliye uçağı, savaş jeti ve insansız hava aracı pistlerden kaldırıldı. 18 Haziran tarihli Planet Labs PBC uydu fotoğrafları, üssün neredeyse tamamen boşaltıldığını ortaya koydu.
ABD ordusu bu değişimi resmi olarak doğrulamazken, benzer bir durum Bahreyn’deki 5. Filo üssü yakınlarında da yaşandı. Uzmanlara göre bu tür önlemler, olası bir saldırıda uçakların ve gemilerin zarar görmesini önlemek için sık başvurulan askeri stratejiler arasında yer alıyor.
