Laboratuvar üretimi sivrisinekleri havadan bıraktılar: CNN International nedenini açıkladı

Haziran ayında Hawaii’nin ormanlarının üzerine onlarca biyolojik olarak çözünebilen kapsül bırakıldı. Dronlarla taşınan her kapsülün içinde yaklaşık bin adet laboratuvarda üretilmiş, ısırmayan erkek sivrisinek bulunuyordu.

Bu sivrisinekler, çiftleştikleri dişilerin yumurtalarının çatlamamasına yol açan, doğada yaygın görülen Wolbachia bakterisini taşıyor. Amaç, adalardaki istilacı sivrisinek popülasyonunu azaltmak ve nesli tükenmekte olan bir kuş türünü koruma altına almak.

Kuşlar yok olma eşiğinde

Hawaii’de bir zamanlar 50’den fazla honeycreeper türü vardı. Bugün geriye sadece 17’si kaldı ve çoğu kritik tehlike altında.

Geçen yıl, küçük gri renkli ‘akikiki vahşi doğada işlevsel olarak yok oldu.

Sarı-yeşil tüyleriyle bilinen ʻakekeʻe’den ise 100’den az kaldı.

En büyük tehdit kuş sıtması. Sivrisinekler tarafından yayılan bu hastalığa karşı kuşların bağışıklığı yok. İstilacı sivrisinekler ilk kez 1826’da bölgeye geldi ve o günden beri yerli kuş popülasyonlarını vurdu.
yerli kuş türlerini, özellikle de Hawaii’nin simgesi bal arayan kuşlar olan honeycreeperları korumak.

İstilacılar dağa tırmanıyor

Honeycreeper’lar uzun süre sivrisineklerin bulunmadığı dağlık bölgelerde hayatta kaldı. Ancak iklim değişikliği ile sıcaklıklar arttı, sivrisinekler giderek daha yüksek rakımlara ulaşmaya başladı. Bu, kuşların yaşam alanlarını iyice daraltıyor.

American Bird Conservancy Hawaii Programı Direktörü Dr. Chris Farmer, “Sivrisinekler yukarı tırmanmaya devam ediyor, kuşlar ise sıkışıyor. Önümüzdeki yıllarda döngüyü kıramazsak honeycreeper’ları kaybedeceğiz,” diyor.

Kimyasal yerine biyolojik çözüm

Geniş alanlarda sivrisinek kontrolü zor. Pestisitler yerli böcekleri de öldürüyor. Bu yüzden bilim insanları Uyumsuz Böcek Tekniği (IIT) üzerinde çalıştı.

Bu yöntemde, Wolbachia bakterisi taşıyan erkek sivrisinekler doğaya salınıyor. Yabani dişilerle çiftleştiklerinde yumurtalar gelişmiyor. Yöntem defalarca uygulandığında popülasyon azalıyor.

Laboratuvardan ormana

2016’da başlatılan araştırmaların ardından, California’daki laboratuvarlarda milyonlarca Wolbachia’lı sivrisinek üretildi. 2023’te Maui’de helikopterlerle salımlar başladı.

Şimdi ise dronlar devrede. Haziran’da ilk kez kapsüller dronlarla bırakıldı. Bu yöntem: 

• Daha ucuz,
• Daha güvenli,
• Daha az karbon salımı ve gürültü üretiyor.

Şu anda her hafta Maui ve Kauai’ye yarım milyon sivrisinek salınıyor.

İlk kez koruma amacıyla

Dünyada ilk kez IIT yöntemi doğa koruma için bu ölçekte uygulanıyor. Eğer başarılı olursa, başka bölgelerde de ilham kaynağı olabilir.