Piyasaları sarsan Reddit forumu WallStreetBets’in arkasında kim var?
OKSİJEN PİYASALARI SARSAN HAFTAYI MERCEK ALTINA ALDI. SERİNİN ÜÇÜNCÜ YAZISI
Hiç de sandığınız gibi biri değil diyor Wall Street Journal muhabiri… “39 yaşında. Doktor eşiyle birlikte Mexico City’de yaşıyor. Bütün gün 3 yaşındaki ikizlerinin peşinde koştururken, bir yandan mesleği olan istihdam danışmanlığını yapmaya çalışıyor.” Jaime Rogozinski 2012’de Reddit platformunda WallStreetBets forumunu kurarken, geçen hafta yaşananlar doğal olarak aklından bile geçmemiş. Bazı hisselerin astronomik fiyatlara yükseleceği, koca koca fonların batma noktasına geleceği gibi… “Korku filminde kötü adamın merdivenleri yavaş yavaş çıkmasını seyretmeye benziyor bu…” diyor, “Ya da her an bir tren kazası yaşanacakmış gibi…” benzetmesini yapıyor. Rogozinski, WallStreetBets forumunu başlattığı sıralarda Washington’da Inter American Develepment Bank’ta bilgi teknolojisi danışmanı olarak çalışıyordu. Bekar ve mütevazı bir hayat sürerken, küçük birikimini biraz heyecan duyabileceği bir alana yatırmak istiyordu. Ağır hareket eden endeks fonlardan sıkılmıştı. Farklı forumlara mesajlar yazıp, bazı hisseler için yorum almak istemiş. Her defasında “Çok riskli, sakın hisselere girme. Hiçbir zaman kazanamazsın” cevabını almış. Bu durgun, temkinli mesajlardan da sıkılmış. TV’ler ve internet sitelerindeki fiyat/kazanç oranı, nakit akımı, net şimdiki değer gibi klasik yatırım bankacısı jargonundan da… Kendisi gibi düşünenlerle bir araya gelmek için Reddit’deki forumu kurmaya karar vermiş. Yatırımcıdan çok kumarbaz bir yaklaşımla, motto’sunu “Sadece bir kez yaşarsın” diye belirlemiş. WallStreetBets ilk yıllarında birkaç bin üye toplamış. Daha sonra adı büyük bir borsa yolsuzluğuna karışan Martin Shkreli bile bir ara forumda moderatörlük yapmış. Dev aracı kurumlar Fidelity ve Charles Schwab’ın alım satım komisyonlarını dramatik biçimde düşürmesi, hem forumun hem de borsanın kaderini hızla değiştirmiş. Küçük yatırımcının borsaya ilgisi patlayınca WallStreetBets’in üye sayısı önce 500 bini, Mart 2020’deki büyük düşüşte 1 milyonu, GameStop vakasında ise 2 milyonu aşmış. Forumda en çok ilgi çeken mesajlar ise, küçük yatırımcıların para kazandığını ya da kaybettiğini gösteren dekontlar olmuş. “Herkes ne kadar kazandığını veya ne kadar kaybettiğini paylaşıyordu. Heyecanı bu mesajlar tetikliyordu” diyor Rogozinski. Yıllar önce birkaç Google hissesi satın almak için Wachovia Bank’ı aradığını, bankanın işlem için 30 dolar komisyon istediğini anlatan Rogozinski “Şimdi bir akıllı telefonu olup, internete bağlanan herkes birkaç dakika içinde hisse senedi alıp satabiliyor. Büyük bir poker masası bu. Daha önce giriş davetiyeyleydi, şimdi isteyen oturup oynayabiliyor. Bu kitleyi gözardı edemezsiniz” diyor. Foruma yazan kitlenin agresifliğinden şikayet ediyor. Geçen yıl, forumda biraz temizlik yapmak istemiş. Agresif, ırkçı yazarları temizlemek isteyince ciddi sataşmalara maruz kalmış. Meksikalı eşi olan bir Yahudi olarak bu sataşmaları sineye çekmek istememiş: “Aslında derisi kalın bir adamım. Bana herkes istediğini söyleyebilir. Ama iş çocuklara falan gelince başka…” Bunun üzerine agresif mesajların verildiği özel chat odalarını kapatmış. Birkaç moderatörün işine son vermiş. 2020 Nisan’ında forumun moderatörlüğünü bırakmış. Forumu bıraksa da, mirasından kurtulamamış. Açığa satış uzmanı olan ve GameStop’ta ciddi açığa satışı bulunan Citron Research’ün kurucusu Andrew Left geçen hafta Rogozinski’yi arayıp yardım için yalvarmış. Agresif küçük yatırımcıların çocuklarına hakaret ettiğini anlatmış. (Oksijen’in notu: Citron Research, GameStop vakasından sonra yaptığı açıklamada bundan böyle açığa satış konusunda rapor yayınlamayacağını, yatırım stratejilerini gözden geçireceğini açıkladı.) Rogozinski Left’in yardım isteğini karşılayamamaktan üzüntü duyduğunu söylüyor ve sözlerini şöyle bitiriyor: “Carl Icahn ve Bill Ackman gibi iki dev kapıştığında, bu boksta ağır sıklet ünvan maçını seyretmek gibi oluyor. Ama bir internet haydutu bir yatırımcının eşine ya da kızına laf ettiğinde, bu çizgiyi geçmek demektir.”