Sudan'da neler oluyor? 48 saatte 2000 kişi öldürüldü, yıkım uzaydan görüntülendi

Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde uzun süredir kuşatma altında bulunan el-Faşir kenti, pazar günü paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (RSF) eline geçti. Kent, Sudan ordusunun Darfur’daki son önemli kalesi konumundaydı. Bölgede son 2 günde en az 2000 kişinin öldürüldüğü bilgisi veriliyor.

Reuters’a konuşan İkram Abdülhamid isimli Sudanlı, üç çocuğu ve torunuyla birlikte şehirden kaçarken yaşadıklarını anlattı. Abdülhamid’in ses kaydı, bölgedeki cep telefonu hatlarının kesik olması nedeniyle Reuters’a yerel bir gazeteci aracılığıyla ulaştırıldı.

Abdülhamid, RSF’nin kurduğu toprak barikatlarda kadın ve erkeklerin ayrıldığını, erkeklerin ise dövülüp kurşuna dizildiğini şöyle ifade etti:

“Koşuyorduk, arkamızdan füze atıyorlardı. Erkekleri sıraya dizdiler, ‘askerleri istiyoruz’ dediler. Kimse el kaldırmadı, sonra bazılarını seçip dövdüler ve sokakta vurdular. Önümüzde infaz ettiler.”

Uydu görüntülerinde 'ceset boyutunda' nesneler

Reuters, Abdülhamid’in anlatısını destekleyen uydu görüntülerine ulaştı. Yale İnsani Araştırma Laboratuvarı’nın yayımladığı görseller, RSF barikatları yakınında insan bedeni boyutlarında cisimler ve muhtemelen kana bağlı kırmızı renkli lekeler gösteriyor.

Sosyal medyada dolaşan doğrulanmamış videolarda da genç erkeklerin sorgulanıp yakın mesafeden vurulduğu görülüyor.

RSF: Araştıracağız

Birleşmiş Milletler’in Sudan’daki insani yardım ekibi, “kaçış güzergahlarında infazlar, ev baskınları ve sivillerin güvenli bölgelere ulaşmasının engellenmesi” dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerine dair güvenilir raporlar aldıklarını açıkladı.

RSF’den yorum talep eden Reuters’a yanıt verilmedi ancak RSF’nin siyasi kanadı, iddiaların “araştırılacağını” belirtti.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), el-Faşir’den Tavila kasabasına ulaşan çocukların yüzde 75’inin akut, yüzde 26’sının ise ağır derecede yetersiz beslendiğini bildirdi.

Uluslararası Göç Örgütü’ne (IOM) göre, pazar ve pazartesi günleri arasında 26 binden fazla kişi el-Faşir’den kaçtı, ancak sadece 2 bini Tavila’ya ulaşabildi. Kuşatma sonuna doğru şehirde 250 binden fazla sivilin kaldığı tahmin ediliyor.

Oksijen'in notu: Sudan’daki iç savaşın kökeninde, 2019’daki halk ayaklanmasının ardından başlayan iktidar mücadelesi yatıyor. Ülkede 30 yılı aşkın bir süre iktidarda kalan Ömer el-Beşir’in devrilmesinin ardından, askeri konsey ile sivil yönetim arasında kurulan geçici ortaklık kısa sürede bozuldu. Bu süreçte Sudan ordusunun komutanı General Abdülfettah el-Burhan ile paramiliter güç Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hemedti) arasında yetki krizi derinleşti. Taraflar, RSF’nin orduya entegre edilmesi ve ülkenin gelecekteki yönetimi konusunda anlaşmazlığa düştü. Gerilim, Nisan 2023’te RSF’nin orduya karşı ülke genelinde başlattığı saldırılarla tam ölçekli bir iç savaşa dönüştü. O tarihten bu yana başkent Hartum ve batıdaki Darfur bölgesi başta olmak üzere çok sayıda kent ağır bombardımanlara maruz kaldı. 2023 yılında çıkan haberlerde savaş nedeniyle bölgeden milyonlarca insanın hem Avrupa'ya hem de bölgedeki komşu ülkelere göç edeceğine dair bilgiler de verilmişti.