Suriye, diktatörünün 'hayalet' kardeşi Mahir Esad'ın peşinde

Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından Esad'ın en yakın yardımcıları ortadan kayboldu. Suriye'nin en çok arananlar listesinin bir numarası, ayaklanmanın ilk dönemlerindeki protestolara ilk müdahaleyi yapan Esad'ın küçük kardeşi Mahir. İran'a yakın bir isim ve savaş boyunca Esad'a taviz vermemesi için baskı yaptığına inanılıyor. Aynı zamanda rejimin en rüşvetçi isimlerinden biriydi, devlet kasasından aile hesaplarına para aktarıyor ve daha sonra Suriye'nin en karlı endüstrisi olan uyuşturucu (özellikle de amfetamin captagon) üretimini denetliyordu. Rejim düştükten sonra Mahir Esad'ın Şam'ın kuzeyindeki saray gibi evlerine akın eden çok sayıda Suriyeliden biri olan 32 yaşındaki Hassan Eid, “Mahir büyük ve korkunç bir hayalet gibiydi. Dolar emen büyük bir vampir gibiydi" dedi.

Mahir, Heyet Tahrir Şam'a bağlı isyancı güçler İdlib'den beklenmedik bir çıkış yapıp güneye yönelirken Şam'da kalmış. Doğrulanmamış ifadelere göre, en son El Mazze askeri havaalanında kardeşiyle bağıra çağıra kavga ederken görülmüş. Mahir, Şam'ın iki saat kuzeyindeki Humus kentinde son bir savunma planlıyordu ve 7 Aralık sabahı kardeşine mevcut durum hakkında bilgi vermişti. Öğleden sonra başkana tekrar ulaşamayınca, onu havaalanına kadar takip etti; Beşar kendisini Hmeymim'deki Rus hava üssüne götürecek uçağa binmek üzereydi ve oradan da Moskova'ya uçacaktı. Ordu, Esad'ın kendilerini terk ettiğini anladığında son direniş de çökmüş oldu.

Irak, Mahir'in Bağdat'a kaçtığı yönündeki haberleri yalanlarken, sınırı geçerek sığınma talebinde bulunan binlerce rejim askerine ne yapacağını düşünüyor. En güvenilir haberlere göre Mahir de kardeşi gibi Esad ailesinin on milyonlarca dolarlık emlak yatırımı yaptığı Moskova'ya gitti.

Kaderini yeni adalet sistemi belirleyecek

En küçük kardeş Mahir ve en büyük kardeş Bassel her zaman Esad ailesinin “sert adamları” olarak görüldüler. Beşar, babaları Hafız'ın krallığını ancak bir playboy olan Bassel 1994'te Şam yakınlarında arabasıyla kaza yaptıktan sonra öldüğünde miras alan gergin bir entelektüeldi. Mahir, 2011'deki ayaklanmayı güç kullanarak bastırma girişimini yöneten ordunun Dördüncü Tümenine komuta etti. Daha sonra rejimin kimyasal silah saldırılarına doğrudan katıldığına inanılıyor.

Fransa şimdiden tutuklama emri çıkartmış durumda. Bir dizi Suriyeli ve Batılı araştırmacı şu anda uluslararası kovuşturma için planlar hazırlıyor. Rusya'nın güvenli ama sınırlı kucağından ayrılırsa, Mahir muhtemelen uluslararası bir mahkeme ya da Suriye'nin yeni yöneticilerinin uygulayacağı adalet sistemi seçeneklerinden biriyle karşı karşıya kalacak.

Suriye'de yoksulluk varken lüks içinde yaşadılar

Mahir ve eşi Manal; Suriye savaş, yolsuzluk ve yaptırımlarla yoksulluğa sürüklenirken bile lüks yaşamaya alışmışlardı. Dağın tepesindeki yazlık evlerinde yağmacılar çoktan gitmiş ve arkalarında kaos bırakmışlardı. Mahir'in ofisinde, masanın üzerinde bir Jennifer Lopez DVD'si, yırtık bir Beşar posteri ve bir paket cinsel gücü artırıcı hap bulunuyordu.

Lüks markalarla dolu depolar

Alt katta, kilitli bir metal kapının ardındaki gizli basamaklar garajdan yeraltı odalarına ve depolara çıkıyordu. Gümüş düğmeli ve deri koltuklu bir asansör de vardı. Depolarda lüks markaların boş kutuları duruyordu. Parçalanmış votka şişeleri vardı. Başka yerlerde boş tabanca ambalajları vardı. İçindekilerin çoğu, rejim kaçarken ilk gelen Suriyeliler tarafından çoktan yağmalanmıştı. Deponun ucunda dışarıya çıkan bir kapı vardı. Bir yol aşağıdaki vadiye doğru kıvrılıyordu.

Birkaç kilometre ötede milyon dolarlık evleriyle ünlü lüks Yafour banliyösünde bir başka asansör Mahir'in karısı Manal'ın evinin altındaki odalara çıkıyordu. Yine buralarda da dağın yamacına doğru uzanan bir tünel ve bir kaçış kapağı bulunuyordu. Buradaki fark, boş tabanca ve saat kutularının yerini kadın kıyafetleri için olanların almasıydı. Kıyafetlerin kendileri gitmişti. Sadece Manal ve çiftin üç çocuğuna ait yüzlerce aile fotoğrafı kalmıştı.