Yukon Deltası’nı buz değil çalı kaplıyor

Alaska’nın ünlü Yukon Deltası’nın son uydu görüntüleri, Kuzey Kutbu’nun daha yeşil ve daha verimli hale geldiğini gösteriyor ki bu aslında dünyamız için hiç de iyi bir haber değil. 29 Mayıs’ta ABD Jeolojik Araştırması’nın (USGS) Landsat 8 uydusu tarafından çekilen görüntüler, eski tundra coğrafyasında oluşan geniş yeşil alanları gözler önüne serdi. Bilim insanları, bu fotoğrafların da küresel sıcaklık artışının açık bir kanıtı olduğunu belirtiyor.  Alaska Fairbanks Üniversitesi’nde atmosfer bilimi çalışan Dr. Uma Bhatt, donmuş tundra manzarası üzerindeki bitki ve çalılıklarda görünen artışın, gezegen ısınırken deniz buzunun azalmasıyla bağlantılı olduğunu söylüyor. “Deniz buzu mayıs ve haziran aylarına kadar orada kalırsa, suyun daha  soğuk kalmasını sağlar. Buz erir erimez her şeyi ısıtır. Yeni hava ısındıkça buz kıyılardan uzaklaşıyor. Son 15 yıldan beri bunu gözlemliyorum” diye konuşan Bhatt, İngiliz The Independent gazetesine uydu görüntülerini yorumladı.  Buna göre, USGS uydu görüntüleri, belirli bitkilerin fotosentetik aktivitesini ölçüyor. Artan aktivite, havanın ısındığını gösteriyor. Tundrada yayılan bu tür  çalılar, ekosistemin  bozulmasına da yol açıyor. Bhatt, “Deniz buzunu kaybetmek korkutucu bir olay çünkü buradaki bitkilerin çoğu bu ortama uyum sağlamıştı. Pek çok bitkinin soyu tükenecek” diyor. Çalılar kuzeye doğru ilerlemeye devam ediyor. Bu nedenle hayatta kalmak için  buza ulaşması gereken deniz memelilerinin birçoğu ya bu yeni duruma adapte olacak ya da  nesillerinin tükenmesi tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Yani deniz buzu, Kuzey Kutbu’ndaki  ekosistemin devamlılığı adına çok önemli bir rol oynuyor.

Geyikler tehlikede

Bhatt, “Kuzey Kutbu’nda Ren geyiği çobanı olan yerli gruplar var” diyor. “Çalılar büyüdükçe, Ren geyikleri daha zor yiyecek bulacak. Ren geyiklerini kaybedecekler.”  Bu olumsuz gelişmenin etkileri, bölge halkıyla da sınırlı değil  Bath’a göre, “Deniz buzunun azalmasının ve toprağın ısınmasının en büyük etkisi, permafrost’un, yani aralıksız en az iki yıl donuk vaziyette kalan toprağın çözülmesidir. Kuzey Kutbu’nda depolanan çok fazla karbon var ve erime karbonun metan formunda salımına yol açabilir.”