BETAM: Konutta reel fiyatlar 5 aydır düşüşte

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, (Betam) "Reel fiyatlar Türkiye’de ve üç büyük şehirde son 5 aydır düşüşte" başlıklı Sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü: Aralık 2023 notunu yayımladı.

Rapora göre, Türkiye genelinde ve üç büyük ilde Ekim'den Kasım'a cari satılık konut fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) satış fiyatları hem ülke genelinde hem de üç büyük ilde azaldı. Reel fiyatların düşmesine bağlı olarak reel fiyatlardaki yıllık artış oranı ülke genelinde yüzde 5,4’e, Ankara’da yüzde 20,1’e, İzmir’de ise yüzde 5’e geriledi.

Söz konusu gözlemler satılık konut piyasasındaki yavaşlamanın belirginleştiğini ortaya koydu. İstanbul’da yıllık reel fiyat çok uzun bir aradan sonra ilk kez yüzde 1,4 azaldı. 2020 Mayıs'tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksi önceki dört ayda olduğu gibi Kasım'da da geriledi. Reel konut fiyat endeksi Kasım'dan Ekim'e kıyasla 4,5 puanlık azalışla 189,1 oldu.

Ekim'den Kasım'a enflasyon oranı yaklaşık yüzde 3,3 olurken Türkiye genelinde cari konut fiyat artışı aynı dönemde yüzde 0,9’da kaldı. Ekim'den Kasım'a reel konut fiyatı İstanbul’da 3,8 puan, Ankara’da 5,9 puan, İzmir’de ise 5 puan azaldı. Kasım'da reel konut fiyat endeksi İstanbul’da 185,3, Ankara’da 211,6, İzmir’de ise 192,2 oldu.

Cari fiyatların artış oranı düştü

Rapora göre, cari konut fiyatlarındaki artış oranı da azaldı. Cari fiyatlardaki yıllık artış oranı geçen Ekim'e kıyasla ülke genelinde 6,5 puan azalarak yüzde 70,7’ye düştü.

Buna göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı 25 bin 503 lira oldu. Aynı dönemde cari fiyatların yıllık artış oranı İstanbul’da yüzde 59,6, Ankara’da yüzde 94,5 ve İzmir’de yüzde 70,1 oldu. Ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul'da 35 bin 556 TL, Ankara'da 19 bin 373 TL ve İzmir'de 29 bin 32 TL oldu.

İlan sayısı azaldı, kapatılan ilan yaşı arttı

Konut talebi endeksi Ekim'e kıyasla yüzde 9,1 azaldı. Konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlenen satılan konutların satılık ilan sayısına oranı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde azaldı. Hem ilan hem satılan konut sayılarında azalma söz konusu.

Konut piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullanılan satılık konut ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde arttı.

Konut arzı ülke genelinde azaldı

Ülke genelinde ve üç büyükşehirde satılık konut arzının ölçütü olarak kullandığımız satılık ilan sayısının seyrini gösteriyor.

Satılık konut ilan sayısı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde azaldı. Satılık konut arzı geçen aya kıyasla ülke genelinde yüzde 5,8 (860 bin 285’ten 810 bin704’e), İstanbul’da yüzde 4,9 (226 bin 902’den 215 bin 759’a), Ankara’da yüzde 5,2 (86 bin 70’ten 81 bin 614’e), İzmir’de yüzde ise 7,4 (64 bin 319’dan 59 bin 558’e) düştü.

Veriler satılık konut talebinin son iki yılın en düşük seviyesinde olduğunu gösterdi.