“Rusya’nın Google’ı” Yandex, savaştan ağır hasar gördü
Rusya’nın en başarılı teknoloji şirketlerinden olan Rus Google’ı Yandex, Ukrayna savaşı nedeniyle Batı’dan hızla izole olurken, işbirliği yaptığı batılı teknoloji şirketlerini bir bir kaybediyor. Savaşla birlikte Moskova Borsası’nda yaşanan dramatik düşüşler Yandex’in değerini de eritiyor. Şirket, büyük kısmı son günlerde olmak son 6 ayda piyasa değerinin yüzde 75’ini kaybetti.
Rusya teknoloji sektörünün mücevheri olarak görülen Yandex, Türkiye ve Almanya’daki hizmetleriyle bölgesel çapta büyümeyi hedefliyor, Silikon Vadisi’ndeki Ar-Ge yatırımlarıyla küresel varlığını daha da artırma iştahı gösteriyordu.
Financial Times’ın haberine göre Putin’in savaşı Yandex’e büyük darbe vurdu. Taksi servisi Uber, eve gıda servisi şirketi Grubhub ve arama motoru DuckDuckGo, Moskova merkezli Yandex’le işbirliğini durdurduğunu açıkladı.
Yandex’in bir üst düzey yöneticisi Financial Times’a “Şaşkına dönmüş durumdayız. Hiçbirimiz Rusya’nın savaşa girmesini beklemiyorduk. Çok sert yaptırımlar süratle devreye girdi. Faaliyetlerimizi sürdürme kabiliyetimiz tehdit altında” dedi.
Yandex ve yöneticilerine yönelik henüz bir yaptırım olmadığını, ancak Rusya’ya teknoloji ürünleri ithalatı yaptırımı getirildiğini hatırlatan aynı yönetici “İşimizi büyütmek için gereken teknolojiye ulaşamayacağımız bir noktaya gelinebilir” diye konuştu.
Yandex, AB ülkelerine yönelik bulut internet hizmeti planları ile Almanya’daki 30 milyon Euro’luk yatırımını geçici olarak beklemeye aldığını açıkladı.
Bir Rus akademisyeni, “Yandex artık saldırgan Rusya’nın bir şirketi olarak algılanıyor. Bir Rus mucizesi olarak değil” yorumunu yaptı.
1997’de kurulan Yandex, Kremlin’e mesafeli duruşu sayesinde Batılılar için güvenli bir yatırım olarak görülüyordu. Şirket 2011’de Nasdaq’ta halka açıldı. 2021 Kasım ayında 30 milyar dolarla tarihinin en büyük piyasa değerine ulaştı. 3 Mart itibariyle ise değeri 7 milyar dolar seviyesinde.
Dünyanın en büyük dijital taksi şirketi olan Uber, geçen pazartesi günü yaptığı açıklamada Yandex ile ortak kurduğu Yandex.Taxi adlı şirketin yönetim kurulundaki üç Uber temsilcisini geri çektiğini açıkladı. Uber, şirketteki yüzde 29 hissesini de hızlandırılmış şekilde satmayı planlıyor.
Geçen Ağustos ayında Yandex ile bir girişim kurarak Amerikan üniversite kampüslerinde robotla yiyecek servisi başlatan Grubhub ise Yandex yerine yeni partnerler arıyor. Ortak girişimin halen kampüslerde 100’den fazla otonom robotu servis hizmeti sağlıyor.
Arama motoru DuckDuckGo ise Rusya ve Türkiye’den yapılan aramalarda Yandex üzerinden link vermeyi durdurduğunu açıkladı.
Yandex, Kremlin’e mesafeli dursa da savaş koşulları işleri değiştiriyor. Yandex haber servisinin eski yöneticisi Lev Gershenzon, Kremlin’in uyguladığı sansüre boyun eğmek zorunda kalan Yandex’in, Ukrayna’daki gerçek durumla ilgili milyonlarca kişiye yanlış ve taraflı haberler verdiğini söyledi. Gershenzon Facebook’taki hesabından Yandex yöneticilerine “Korkunç bir suça ortak olmaktan vazgeçmek için geç değil. Hiç bir şey yapamıyorsanız, istifa edin” çağrısı yaptı.
18 bin kişinin çalıştığı Yandex’te, orta ve üst düzey yöneticilerinin çoğu hisse senedi opsiyonuna sahip. Hisse fiyatlarının hızla düşmesi şirketteki panik ve kızgınlığı artırıyor.