Silikon Vadisi Bankası'nın çöküşü hakkında bilinmesi gerekenler

Silikon Vadisi Bankası (Silicon Valley Bank), büyük zararlar açıkladıktan birkaç gün sonra, Cuma günü ses getiren bir şekilde çöktü, fon toplama veya alıcı bulma girişimlerinde başarısız oldu. Bankanın iflası, 2008 ekonomik krizinden bu yana ABD'deki en büyük banka başarısızlığı olarak adlandırıldı.

Kaliforniya merkezli banka Cuma sabahı eyaletin mali düzenleyicisi Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) tarafından kapatıldı. Teknoloji girişimlerine kredi veren SVB, kapanışından iki gün önce 21 milyar dolarlık menkul kıymeti 1,8 milyar dolar zararla sattığını ve 2,25 milyar dolar sermaye toplamaya çalışacağını açıklamıştı. Ana şirket SVB Financial'ın hisseleri, yatırımcıların hızla hisse satmasıyla Perşembe günü yüzde 60'lık bir düşüşün ardından, piyasa öncesi işlemlerde yüzde 64 düştükten sonra Cuma sabahı durduruldu.

Şirkete alıcı bulamadılar

Bankanın istikrarına ilişkin endişelerin ortasında, Peter Thiel'in Founders Fund'ı da dahil olmak üzere bazı risk sermayesi fonları, portföy şirketlerine SVB'den para çekmelerini tavsiye etti. CEO Greg Becker Perşembe günü bir konferans görüşmesi sırasında bankanın müşterilerine sakin olmalarını ve bankanın bol likiditeye sahip olduğunu söyledi. CNBC'nin haberine göre SVB Financial, sermaye artırma girişimlerinin başarısız olmasının ardından şirketin satışı için görüşmeler yapıyordu ancak bir alıcı bulma planlarından vazgeçildi.

FDIC Cuma günü yaptığı açıklamada, sigortalı mevduat sahiplerini korumak için Santa Clara Ulusal Bankası'nı kurduğunu ve bu kişilerin en geç 13 Mart Pazartesi gününe kadar sigortalı mevduatlarına erişebileceklerini duyurdu. Yatırımcıların ve analistlerin SVB'nin karşılaştığı sorunlara benzer diğer sorunları incelemeye başlamasıyla birlikte SVB'nin başarısızlığı, aralarında hisseleri erken işlemlerde yüzde 52'ye varan oranda düşen First Republic Bank'ın da bulunduğu diğer bankaları da vurdu, bankanın hisselerinin değeri geçtiğimiz hafta yüzde 35 oranında düştü.

ABD'nin en büyük 16. bankasıydı

2022'nin dördüncü çeyreğinde 212 milyar dolar varlık bildiren SVB, ABD tarihindeki en büyük ikinci banka iflası oldu. 2008'de yaklaşık 300 milyar dolarlık varlığa sahipken iflas eden Washington Mutual'dan sonra ikinci sırada yer aldı. Silicon Valley Bank, çöküşünden önce varlıklarına göre ABD'nin en büyük 16. bankası konumundaydı. 

Faiz artırımı zarar verdi

Pandemi sırasında teknoloji sektörünün büyümesinin ardından SVB'nin müşterileri milyarlarca mevduat yatırarak bankayı 2020'nin ilk çeyreğinin sonunda 60 milyar dolar olan toplam mevduattan iki yıl sonra yaklaşık 200 milyar dolara çıkardı. Mevduatlar gelirken SVB, ABD Hazine tahvilleri ve ipoteğe dayalı menkul kıymetler gibi borçlara yatırım yaptı ancak Merkez Bankası enflasyonla mücadele etmek için faiz oranlarını artırmaya başladığında SVB'nin yatırımlarının değeri düştü.

Yüksek faiz oranları SVB'nin müşterilerine de zarar verdi. Özel kaynak yaratmanın daha maliyetli hale gelmesiyle başlangıç fonları kurumaya başladı ve müşterilerinin fonlarını çekmesine neden oldu. Para çekme işlemlerindeki artışın ortasında SVB varlıklarını satarak 1,8 milyar dolar zarar etti. 

Hem SVB'nin Cuma günü hem de kripto para bankası Silvergate'in Çarşamba günü iflas etmesi, korkuları tetikledi ve Büyük Durgunluk ile rahatsız edici karşılaştırmalara yol açtı. Bank of America analisti Ebrahim Poonawala, SVB ve Silvergate'in öncelikle yüksek faiz oranlarına karşı savunmasız sektörlerde faaliyet gösterdiğini ve birçok bankanın daha geniş müşteri tabanına sahip olduğunu belirterek, bazı analistlerin bireysel bankalardaki kendine özgü sorunlar ışığında bulaşma endişelerinin abartıldığını kabul ettiğini söyledi. Ancak JPMorgan, Wells Fargo ve Citigroup da dahil olmak üzere ülkenin en büyük bankalarından bazılarının hisseleri Perşembe günkü düşüşün ardından Cuma günü yükseldi.

Silicon Valley Bank nasıl çöktü:

1. ABD Merkez Bankası'nın faizleri artırması

ABD Merkez Bankası, enflasyonla mücadele girişiminde geçen yıldan bu yana rekor düşük seviyelerdeki faiz oranlarını yükseltiyor. Yatırımcılar, yüksek oranlar nedeniyle kullanabilecekleri para pahalı hale geldiğinde daha az risk alma eğiliminde olurlar. Bu, bankanın birincil müşterileri olan teknoloji girişimleri üzerinde bir ağırlık yarattı çünkü yatırımcılar daha fazla riskten kaçındı. 

2. Müşterilerin nakit sıkıntısı

Daha yüksek faiz oranları, birçok yeni girişim için ilk halka arz piyasasının kapanmasına ve özel kaynak yaratmayı daha maliyetli hale getirdiğinden, bazı Silikon Vadisi Bankası müşterileri likidite ihtiyaçlarını karşılamak için para çekmeye başladı. Bu bankanın bu hafta müşterilerinin para çekme işlemlerini karşılamanın yollarını aramasıyla sonuçlandı.

3. Tahvil portföyünü zararına sattı

İtfaları finanse etmek için Silikon Vadisi Bankası Çarşamba günü 21 milyar dolarlık bir tahvil portföyü sattı. Portföy, mevcut 10 yıllık Hazine getirisinin yaklaşık yüzde 3,9'un çok altında, ortalama yüzde 1,79 getiri sağlıyordu. Bu, SVB'ye 1,8 milyar dolarlık zarara mal oldu. 

4. SVB hisse satışını duyurdu

SVB Perşembe günü, fon açığını doldurmak için 2,25 milyar dolarlık öz sermaye ve tercihli dönüştürülebilir hisse senedi satacağını duyurdu. Yatırımcılar, mevduat çekme işlemlerinin onu daha da fazla sermaye artırmaya itebileceğinden endişe ederken, hisseleri günü yüzde 60 düşüşle kapattı.

5. Hisse satışı çöküyor

Reuters'in bildirdiğine göre, bazı SVB müşterileri, Peter Thiel'in Future Fund gibi girişim sermayesi şirketlerinin tavsiyesi üzerine paralarını bankadan çekti. Bu, SVB'nin hisse satışı için sıraya girdiği General Atlantic gibi yatırımcıları ürküttü ve sermaye artırma çabası Perşembe günü geç saatlerde çöktü.

6- SVB'nin devri

SVB Cuma günü, şirketin satışı da dahil olmak üzere alternatif finansman bulmak için çabaladı. Ancak günün ilerleyen saatlerinde Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) SVB'nin kapatıldığını ve kayyuma devredildiğini açıkladı. FDIC, SVB'nin varlıklarını satmaya çalışacağını ve gelecekteki temettü ödemelerinin sigortasız mevduat sahiplerine yapılabileceğini de sözlerine ekledi.

Bankanın çöküşünden etkilenen şirketler

Bankanın çöküşü teknoloji sektörünü de sarsarak şirketlerin paralarını geri alıp alamayacakları ve çalışanlarına ödeme yapıp yapamayacakları konusundaki endişeleri artırdı. Start-up'lara, teknoloji şirketlerine ve risk sermayedarlarına hizmet vermesiyle tanınan bankanın çöküşünden etkilenen şirketlerden bazıları:

Roku

Düşük fiyatlı yayın cihazları üzerine bir marka inşa eden şirket, yaptığı bir başvuruda Cuma günü itibariyle firmanın nakit parasının yaklaşık yüzde 26'sı olan 1,9 milyar doların yaklaşık 487 milyon dolarının Silicon Vadisi Bankası'nda olduğunu söyledi. Roku Finans Direktörü Steve Louden tarafından imzalanan dosyada, "Şirketin SVB'deki mevduatları büyük ölçüde sigortasızdır. Şu anda şirket SVB'deki mevduatını ne ölçüde geri alabileceğini bilmemektedir" denildi.  Eylül 2017'de halka açılan San Jose merkezli şirket, en azından önümüzdeki 12 ay boyunca işletme sermayesini karşılamak için yeterli paraya ve nakit akışına sahip olduğunu söyledi. 

Circle

Ödeme teknolojisi firması Circle Cuma günü attığı bir tweetle 40 milyar dolarlık USD Coin kripto para rezervinin 3.3 milyar dolarlık kısmının bankada kaldığını duyurdu. Boston merkezli şirket paylaşımda, "Bankacılık hizmetleri için SVB'ye güvenen diğer müşteriler ve mevduat sahipleri gibi Circle da ABD ekonomisindeki bu önemli bankanın devamlılığı için yapılan çağrılara katılıyor ve eyalet ve federal düzenleyiciler tarafından sağlanan rehberliği takip edecek" dedi. Cuma günü 1 doların altında işlem gören şirket, "SVB'nin FDIC kayyumunun mevduat sahiplerini nasıl etkileyeceği konusunda netlik beklerken, Circle & USDC normal şekilde çalışmaya devam ediyor" dedi.

Roblox

Metaverse hedefleri olan Kaliforniya merkezli çevrimiçi oyun platformu Roblox, Cuma günü Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na yaptığı başvuruda, 28 Şubat itibariyle 3 milyar dolarlık nakit parasının yaklaşık yüzde 5'inin SVB'de tutulduğunu söyledi. Mali İşler Müdürü Michael Guthrie dosyada, bankanın çöküşünün sonucu ve zamanlaması ne olursa olsun, bu durumun şirketin günlük operasyonları üzerinde hiçbir etkisi olmayacağını söyledi.

BlockFi

Yeni bir iflas başvurusuna göre BlockFi'nin SVB'de 227 milyon doları var. Mütevellisi bu hafta BlockFi'nin fonlarının, nakit ve düşük riskli kısa vadeli borçlanma senetlerine yatırım yapan bir fon türü olan para piyasası yatırım fonunda olduğu için sigortalı olmadığı konusunda uyardı. New Jersey merkezli kripto para bankası, FTX'in baş yöneticisi Sam Bankman-Fried'ın tutuklanmasının ardından Kasım ayında iflas başvurusunda bulundu. 

Compass Coffee

CEO Michael Haft'ın Fox Business tarafından ele geçirilen bir e-postasında, Washington merkezli kahve şirketinin maaş bordrosunun SVB'ın çöküşünden ciddi şekilde etkilendiği belirtiliyor. Haft e-postada, özel kahve şirketinin maaş bordrosunun planlandığı gibi banka tarafından işlenmediğini öğrendiğini söyledi. E-postada, çalışanların bankalarına bağlı olarak ödemelerini en geç Pazartesi gününe kadar almalarının beklendiği belirtildi. Haft e-postada, şirketinin konu üzerinde yorulmadan çalıştığını ve gelecekte benzer bir durumdan kaçınmak için mümkün olan her adımı attığını söyledi. 

Camp

New York merkezli özel oyuncak mağazası, Cuma günü bankanın kapatılmasından birkaç saat sonra sosyal medyadan yardım istedi. Perakende şirketi müşterilerinden yüzde 40 online indirimden ürün satın almaları talebinde bulundu. CNN'in haberine göre, kurucu ortak Ben Kaufman Cuma günü müşterilere gönderdiği bir e-postada, "Ne yazık ki, şirketimizin nakit varlıklarının çoğunu az önce çökmüş olan bir bankada tutuyorduk. Eminim haberleri duymuşsunuzdur" dedi.

Axsome Therapeutics

İlaç şirketi Axsome Therapeutics Cuma günü yaptığı açıklamada, SVB ve başka bir bankada önemli nakit mevduatı olduğunu ancak ikinci bankanın hesabının ve mevcut bir kredinin operasyonlarını finanse etmeye devam etmesi için yeterli olacağına inandığını söyledi. Şirket hem kamuya hem de özel sektöre ait. Cuma günkü kapanışta Axsome Therapeutics hisseleri 58,39 dolar değerindeydi ve bu değer bir gün öncesine göre yüzde 5,78 daha düşüktü.

(Kaynaklar: Forbes, Reuters, Washington Post)