Salgın önlemlerinin gevşemesiyle birçok patron iş yerlerine dönüşte ısrar ediyor, ancak ofiste “fazla çalışmadan saklanabilen” bazı vasat beyaz yakalıların evde daha iyi çalıştığına dair örnekler artıyor
Pilita Clark
Financial Times
Vasat beyaz yakalılar evden çalışırken mi yoksa ofisteyken mi daha başarılı? Pandemiden önce böyle bir soru sormak aklımın ucundan bile geçmezdi ama sorsaydım herhalde ikinci sınıf beyaz yakalıların mesaiyi evde doldurmayı tercih edeceğini düşünürdüm. Covid-19 salgınının boşalttğı ofislere geri dönüş hız kazanırken, bazı üst düzey yöneticiler tam da bunu öneriyor. WeWork patronu Sandeep Mathrani’ye göre evden çalışmak, “bağlılığı en düşük” olanlar için daha uygun. JPMorgan Chase’ten Jamie Dimon ise evden çalışmanın iş yerindeki “koşuşturmayı” sevenlere uymadığını söylüyor. Peki, ya gerçek bunun tam tersiyse? Max Thowless-Reeves eskiden UBS’de çalışan bir bankacıydı; şu anda ise Birmingham’ın kuzeyindeki Stafford’da kendi varlık yönetimi firmasını işletiyor. Aynı zamanda Aston Business School misafir öğretim üyesi. Kısa süre önces Financial Times’a gönderdiği yazıda dikkat çekici bir iddiada bulundu. “Vasatlık ofislerde saklanıyor” diyen Thowless-Reeves’e göre, uzaktan çalışıldığında hangi personelin daha fazla değer kattığını tespit etmek daha kolay. Geçen hafta bu iddiasının sebebini öğrenmek için aradığımda ilginç bir şey söyledi. Pandemi sırasında şirketi Google Dokümanlar’ı çok daha fazla kullanmaya başlamış; yani birden fazla kişi evden çıkmadan aynı anda aynı materyal üzerinde çalışabiliyor.
Evdekiler bunaldı mı?
“Herkesin aynı belge üzerine yazdıklarını görebiliyorsunuz” diyor. Bu sayede bir soruya kimin çabuk cevap verdiğini, kimin faydalı önerilerde bulunduğunu ve kimin katkı sunduğunu ya da sunmadığını görmek de mümkün oluyor. Thowless-Reeves, “Hangi çalışanın bize gerçekten faydalı olduğu ortaya çıktı; önceden bunu bilmiyorduk” diyor. Onunki sadece 15 çalışanlı bir şirket ama deneyimini göz ardı etmemek gerekiyor. Birisinin ofiste burnunuzun dibinde olması, evinde hiç görünmeden çok sıkı çalışan biri kadar faydalı olacağı anlamına gelmiyor. Ama mesele bununla da bitmiyor. Birkaç hafta önce İngiltere’deki emekli bir iş insanından bir e-mail aldım; aynı anda üç ayrı emlak sorununu halletmeye çalıştığını anlatıyordu. Bir yandan kısa süre önce ölen anne-babasından kalan evi satmaya çalışırken, diğer yandan miras kalan parayla iki çocuğuna Londra’dan gayrimenkul almak istiyordu. Yani aynı anda üç farklı emlakçı, eksper, mortgage kuruluşu ve avukat grubuyla uğraşıyordu. Çoğu evden çalışan bu kişilerin “profesyonellikten uzak bir hizmet anlayışı” içinde olduğunu söylüyor. Profesyonellikten uzak derken, yanlış gayrimenkul üzerine araştırma yapılması, hayati bir sözleşmeye yanlış satış fiyatı konması, konut kredisi başvurusu için yanlış vade seçimi ve belgelerde yanlış ismin yazılması gibi ciddi hatalardan söz ediyor. Hatta bir avukat mortgage fonunu vaktinde çekemediği için çocuklardan biri depozitoyu kaybetme ve evi alamama tehlikesiyle karşı karşıya kalmış. Peki çalışanlar mı vasat, yoksa suçu başka yerde mi aramak gerek? İş insanı, sorunun uzaktan çalışmadan kaynaklandrığını düşünüyor. “Bence evden çalışmak dengeyi bozup kargaşa getirdi” diyor. Diyor ki “İnsanlar bunalmış çünkü evden çalışırken her sorunu kendileri çözmeye çalışıyorlar”. Daha önce ofiste beraber çalışıp hiç sorun yaşamadığı bir avukatın şimdi bir sürü hata yapmasını evden çıkamamasına bağlıyor.
Çalışma saatleri artmış, verim düşmüş...
Elbette bu da tek bir örnek. Ama Asyalı büyük bir teknoloji şirketindeki 10 bini aşkın çalışanın ofis ve Covid-19 sonrası ev performanslarını ele alan bir araştırma benzer sonuçlar ortaya koyuyor. Araştırmaya göre, şirkette toplam çalışma saati yaklaşık yüzde 30 artmış; buna evde normal mesai saatlerinin dışında yapılan işler de dahil. Ama çalışma saatlerinin artması verimi artırmamış; hatta araştırmaya göre genel verimde yüzde 20’ye yakın bir düşüş olmuş. Bu sonuç evden çalışmaya şüpheyle yaklaşanları haklı çıkarmaya yetmez; ne de olsa yapılan işin niteliğini doğrudan ölçmüyor. Ama tüm bu örnekler Covid-19 salgını kaynaklı uzaktan çalışma tecrübesinin karmaşıklığını ve henüz bir sonuca varmak için çok erken olduğunu açıkça gösteriyor.