Efsanenin iç dünyası

Mithat Koray

Kariyerinde dört Dünya Kupası şampiyonluğu bulunan, 1284 gol atan ve ülkesinin en büyük markalarından birine dönüşmüş futbol ikonunun öyküsünü 108 dakikaya sığdırmak hiç de kolay değil. Netflix’te yayına giren Pele belgeseli, bu zorlu görevin altından başarıyla kalkıyor. Yönetmenliğini Ben Nicholas ve David Tryhorn ikilisinin üstlendiği film, kadrajını yeşil sahalarla sınırlı tutmayıp ünlü yıldızın iç dünyasına çeviriyor ve toplumsal olaylar karşısındaki duruşunu da tartışmaya açıyor. Belgeseli kulvarında öne çıkaran özelliklerinden biri son derece zengin ve kaliteli arşiv görüntüleri. Santos yıllarına ait görüntüler ilk kez bu kadar detaylı şekilde karşımızda.

Pele belgeselinin belki de en çarpıcı kısmı, efsanevi yıldızın ülkesinde yaşanan sert dikta rejimi dönemindeki konumunun sorgulanması. Dönemin tanıkları içinde halkın en büyük kahramanı olan Pele’nin iktidara karşı bir şeyler söylemesi yönünde beklentileri olduğunu ifade edenler de var, yapılanları kabul etmekten başka şansı olmadığını söyleyenler de. Ünlü futbolcu ise tarafsız kalmayı tercih ettiğini belirterek kendini savunuyor. 2021 yapımı belgeselde Pele’nin eski takım arkadaşlarıyla geçmişi yad ettiği günler en keyifli bölümlerden. 1000’inci golün hikayesi, Brezilya’nın 1970 Dünya Kupası finalinde Uruguay karşısında yaşadığı psikolojik baskı, teknik direktör Saldanha yıldız futbolcu-hoca kapışması belgesele renk katıyor. Filmde futbolun giderek sertleşmeye, endüstriyelleşmeye başlamasına da tanıklık ediyoruz. Peki üstünkörü geçilen ya da değinilmeyenler neler? Ünlü yıldızın özel yaşantısındaki sarsıntılar, muhtemelen kendi isteği doğrultusunda yok.  Pele’nin bir ticari futbol objesi olarak oradan oraya savrulduğu dönemler de kapsama alanı dışında bırakılmış.

Pele’nin Türkiye seferleri

Şener Şen’in Neşeli Günler filminde jilet satarken gırtlağını yırtarcasına adını haykırdığı Pele, 1972 yılında takımı Santos ile İstanbul’a geldi. Brezilya ekibinin Fenerbahçe ile oynadığı ve 6-1 kazandığı maçta İnönü Stadı’na çıkan ünlü yıldız 1 gol atıp, 3 de asist yaparak tribünleri büyüledi. Pele’nin bu İstanbul seferi gazetelerde günlerce manşetlerden inmedi. Efsane futbolcu iki yıl sonra bir içecek firmasının etkinlikleri için İstanbul’daydı. Ve o günlerde ülkesi Brezilya, 1974 Dünya Kupası’nda ter döküyordu. 2007’de bir panelde konuşmacı olarak bir kez daha İstanbul’daydı Pele. Brezilyalı yıldızın Türkiye ile en güçlü bağı ise Nasuhi ve Ahmet Ertegün kardeşlerin sahibi olduğu ABD takımı Cosmos’ta oynaması oldu.

Yeşil sahalardan ekranlara

The English Game 19’uncu yüzyılın sonlarında İngiltere’deki işçilerin hak mücadeleleriyle futbolun değişimi arasındaki paralelliği merkezine alıyor. (Netflix) Anelka: Misunderstood Bu kadar ünlü olmasına her zaman çok şaşıran Anelka, hiçbir yerde çok kalmasa da her zaman başarılı bir futbolcuydu. (Netflix)

Diego Maradona 2019 yapımı belgesel birçoğu ilk kez yayınlanan 500 saatlik arşivden görüntüler içeriyor ve Maradona’nın tartışmalı hayatına ışık tutuyor. (beIN Connect) All Or Nothing: Tottenham Belgesel bugünün en başarılı Premier Lig kulüplerinden Tottenham Hotspur’un bir sezonunu anlatıyor. Kıymetli bir arşiv. (Prime Video)

Sunderland ‘Til I Die Futbolla yatıp kalkan bir şehrin başarı ve başarısızlığa verdiği tepkileri en doğal haliyle görebileceğimiz bir belgesel. (Netflix) Becoming Champions Dünya Kupası ne kadar eğlenceliyse kupa hikayeleri de o kadar ilginç. Her bölümde farklı şampiyona odaklanıyor. (Netflix) Make Us Dream Liverpool taraftarından “halkım” diye bahsedecek kadar büyük bir sembol olan Steven Gerrard’ın öyküsü başarılar ve hayal kırıklıklarıyla dolu. (Prime Video)

Take The Ball Pass The Ball Yakın dönemin en dominant takımı olan Guardiola’nın Barcelona’sını derin işliyor. (beIN Connect)

Derleyen: Mehmet Dinler