Z kuşağının yeni takıntıları: Sabah rutinleri, spor ve 'TikTok'ta gördüm'
Z kuşağı sabah ve gece ritüellerine sıkı sıkıya bağlı. TikTok’tan öğrendikleri cilt bakımı ve uyku rutinleri, yalnızca güzellik değil, zihinsel dengeyi de koruma aracı haline geldi. Alışkanlıkları bozulduğunda, tüm günleri altüst olabiliyor
Z kuşağının sabahları işe ya da okula gitmeden önce bir saatten uzun süren ritüelleri, modern çağın “kişisel bakım” takıntısına dönüşmüş durumda. Sabahları pipetle serum damlatmaktan gece lavanta spreyiyle uyumaya kadar uzanan bu alışkanlıklar, sadece güzellik anlayışını değil, psikolojik dengeyi de temsil ediyor.
Bir genç kadın, erkek arkadaşının evinde kalmak yerine kendi evinde uyumayı tercih ediyor. Nedeni ise basit ama bir o kadar karmaşık: Altı adımlı sabah cilt bakımını ve detaylı gece rutinini eksiksiz uygulayamıyor olması. Sabahları hyaluronik asitten kolajen seruma, lüks nemlendiricilerden makyaj bazı sürmeye kadar yaklaşık 20 dakikasını aynanın önünde geçiriyor.
Geceleri ise lavanta yastık spreyi, melatonin jeli, Britanyalı sunucuların sesinden oluşan belgesel podcast’leri ve Headspace meditasyon uygulamasındaki “sessiz göl” hikayeleri olmadan uyuyamıyor. Bu sırada erkek arkadaşı çoktan uykuya dalmış oluyor.
'TikTok’un tavsiyesiyle limonlu su içtim diş minem erozyona uğradı'
24 yaşındaki Charlie Aslet’in günlük rutini bir saat sürüyor. Sabah uyanmak için birden fazla alarm kuran Aslet, Instagram’da en az 15 dakika geçirdikten sonra cilt bakımına başlıyor.
Takip ettiği influencer’ların önerdiği tüm ürünleri sadakatle uygulayan Aslet, TikTok’un tavsiyesiyle uzun süre limonlu su içmiş. Diş hekimi “batarya asidi mi içiyorsun?” diye sorunca, bu alışkanlığın diş minesine ciddi zarar verdiğini öğrenmiş.
Kendi alışkanlıklarını dijital uygulamalarda takip eden Aslet, her gün aynı saatte spor salonuna gitmeye, aynı kahvaltı ve öğle yemeğini yemeye özen gösteriyor. Akşamları da Disney+ ile günü sonlandırıyor. Kitap okumayı her ne kadar istese de ekranların cazibesi galip geliyor.
Costa Coffee tarafından yapılan bir araştırma, 13 ila 28 yaş arasındaki bireylerin yüzde 63’ünün günlük alışkanlıklarında yaşanan bir aksaklığın tüm günlerini alt üst edebileceğini düşündüğünü ortaya koydu. Sosyal medya bu takıntının başrolünde. Gen Z’nin neredeyse yarısı, sabah rutinlerini TikTok ve Instagram’daki “hazırlan benimle” videolarından ilham alarak oluşturuyor.
Sekiz ürünlük cilt bakımı bir ahlaki görev gibi
23 yaşındaki sosyalite ve şair Allegra Handelsman’ın sabahları 90 dakikalık bir rutini var. Güne sosyal medya bildirimlerini kontrol ederek başlıyor. Ardından yıllardır izlediği YouTube videolarının etkisiyle sekiz aşamalı cilt bakımını eksiksiz uyguluyor. Gri kış sabahlarında dahi SPF sürmeyi ihmal etmiyor.
Günde bir saat egzersiz yapan Handelsman, demir, çinko ve probiyotik takviyelerini düzenli alıyor. Güne kısa bir yürüyüş ya da “journaling” (yani günlük tutma) eklemeden geçirmiyor. Geceleri ise göz maskesi ve telefonunu “rahatsız etme” moduna alarak uyuyor. Bunlardan biri eksik olursa, tüm gün eksik hissettiğini söylüyor.
Z kuşağının yeni takıntısı
Tüm bu alışkanlıklar dışarıdan bakıldığında abartılı görünebilir. Ancak uzmanlara göre bu ritüeller, gençlerin yaşamlarını kontrol altında tutma ihtiyacından besleniyor. Giderek daha stresli hale gelen dünyada, sabah ve gece rutinleri, onlar için güvenli bir alan sağlıyor.
Cilt sağlığına gösterilen özen, akne geçmişi olanlar için bir çeşit önlem, melatonin destekli uyku ise zihinsel sağlığı koruma çabası. Rutinlerin bozulması, sadece estetik değil, psikolojik bir dengeyi de tehdit ediyor.
Z kuşağının TikTok ve Instagram’dan öğrendiği bu “modern ritüeller”, artık yalnızca bir güzellik ya da sağlık meselesi değil; bir yaşam tarzı, hatta bir kimlik ifadesi haline geldi.