eceerdogus@hotmail.com Bugün 23 Nisan. Çocuklarımızın bayramını kutluyoruz ama acaba onlara doğru kitapları seçmeyi biliyor muyuz? Çocukların, doğru ve uygun kitapla buluşması ne kadar yararlıysa aksi de aynı oranda zararlı olabiliyor. Konuyu uzmanlara sorduk.
“Mümkünse önce siz okuyun”
• Eğer imkânınız varsa seçtiğiniz kitapları öncesinde mutlaka okuyun. Güzel resmedilmiş bir kitabın kötü yazım diliyle sizi hayal kırıklığına uğratabileceğini unutmayın. • Seçeceğiniz kitabın çocuğunuza kazandıracağı temel beceriler ile üzerinde durduğu kavramların çocuğunuzun yaşına uygun olup olmadığını dikkate alın. • Çocuğunuzun daha önce beğenmediği bir kitap varsa, bu kitabı neden beğenmediğini tespit edip seçimlerinizi bu doğrultuda şekillendirin.
“Uygun olmayanları eliyoruz”
Prof. Dr. Ali Atıf Bir (Kitapora Platformu Kurucusu) “Bugün en güvendiğimiz yayınevlerinde bile olmaması gereken soyut kavramlar, kitap yaşıyla uygun olmayan, çocuğu sürekli sınırlayan, nasihat veren, özgür düşünmesini engelleyen konseptli kitaplar olabiliyor. Editör kadromuz siteye konulacak her kitabı önce genel konsepti, sonra sözcük yapısı, anlam öbekleri, dogmalar, bilimselliğe aykırı bir şey olup olmadığı, toplumsal değerleri nasıl yansıttığı, en sonda da çizim kalitesi açısından gözden geçiriyor. Yaşı, önerilen yaşa uygun mu onu belirliyor. Ölçütlere uygun olmayanları eliyor.”
“İlk sözü ona bırakın”
Bahar Ulukan (Doğan Egmont Çocuk Kitapları Editörü) “0-3 yaş grubu için ebeveynlerin, kitabı içerik açısından kabaca inceleyip yaş grubu uyarısını dikkate alması ve tercihlerini güvenilir yayınevlerinden yana kullanması yerinde olur. Sonraki yaşlarda ilk sözün kitabı okuyacak çocuğa ait olması ve ebeveynin de onunla iş birliği yapmasının çocuğun kitapla bağlantısını kalıcı bir biçimde güçlendireceğini düşünüyorum. ”
“Sürece çocuk da katılmalı”
Mehmet Erkurt (Can Çocuk Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Yardımcısı) “Kitabın seçimi, ancak okurun da kendisi olan çocuğun katıldığı bir süreç dahilinde gerçekleşebilir. Hangi yaşta olursa olsun, edebiyat okuru pasif bir alıcının ötesindedir. Yetişkin de bu sürece eşlik eder, önerilerde bulunur, deneyimi sohbete dönüştürür.”
“İlgi alanı genişlesin demeyin”
Şafak Ağaca Kemal (Klinik Psikolog) “Anne-baba, kitap seçiminde bulunurken aslında çocuğunu iyi tanımalı. Örneğin dinozorları fazlaca merak eden bir çocuk için ‘Başka şeyler de öğrensin, görsün’ dememeli, dinozor kitapları üzerinden devam etmelidir.”
“Fayda değil sevgi önemli”
Burcu Ünsal Çeküç, (Yazar, Kalem Ajans Çocuk ve Gençlik Kitapları Ajanı) “Ebeveynler ‘Çocuğum bu kitabı sevecek mi?’ sorusunu unutup ‘Bu kitaptan nasıl bir fayda sağlayacak?’ sorusuna takılı kalabiliyorlar. Salt eğitim odaklı metinler çocukları kitaplardan soğutabiliyor. Oysa en önemli noktalardan biri çocuğun kitaptan zevk alması.”
AÇEV’den ‘Okuyan Bir Gelecek’
Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV), 5 yıldır sürdürdüğü ve bugüne kadar 12 bin çocuğa ulaşan Okuyan Bir Gelecek projesini dijital platforma taşıdı. Okuyan Bir Gelecek platformunu (www.okuyanbirgelecek.org) ziyaret eden çocuklar ünlü sanatçıların sesinden kitapları dinlerken, ebeveynler de çocuklarının dil ve zihinsel gelişimine destek olacak kitaplara ulaşabiliyor. Platform üzerinden bir bağış hareketi de başlatan AÇEV, evlerinde kitap olmayan 100 bin çocuğu kitaplarla buluşturmayı hedefliyor. Fazıl Say’ın müzikleriyle destek olduğu projede çocuk kitaplarına Beren Saat, Cem Yılmaz, Demet Evgar, Fatih Türkmenoğlu, Genco Erkal, Selçuk Yöntem, Songül Öden ve Yekta Kopan ses veriyor. AÇEV, Okuyan Bir Gelecek platformunu 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda tüm çocuklara armağan ediyor.