Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Genel Müdürü ve Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Salcan “İş Bankası Kültür Yayınları her alanda klasiklerde uzmanlaşmış bir yayınevidir,’ imajını oluşturduk” diyor. Yayınevi 2019’da kültür yayıncılığındaki 10 milyon satış rekorunu 2020’de egale etti. Salcan’a önümüzdeki günlerdeki projelerini sorduk. İş Bankası Kültür Yayınları nasıl doğdu ve bugünlere nasıl geldi?
Yayınevimiz ülkemizin kültür ve sanat hayatına katkı için 1956’da kurulmuş ve Hasan Âli Yücel’in yönetiminde faaliyetine başlamıştır. Bu faaliyet 1956-2000, 2000-2005 ve 2005 sonrası olarak üç dönemde incelenebilir. Hasan Âli Bey döneminde yayın programı Atatürk ve Milli Mücadele ekseninde şekillenirken, sonrasında bu ivme kaybedilmiştir. 1956-2000 döneminde 443 başlıkta kitap yayımlanmıştır. 2000-2005 döneminde, genel okura hitap eden toplam 395 yeni kitap yayımlanmıştır. 2005’te ise yayınevi yeniden yapılandırılmış ve bu dönemde 4362 yeni başlık portföye eklenmiştir. Sizin yayınevi maceranız nasıl başladı?
İş hayatına 1988’de İş Bankası Teftiş Kurulu’nda başlamış, 1992 yılında da istifa etmiştim. Profesyonel hayata devam ederken, 1995’te iki ortak Homer Kitabevi’ni kurduk. 2005’te banka yetkilileri benimle görüşüp yayınevini yeniden yapılandırmak istediklerini, eski İş Bankalı olmam hasebiyle kurumu tanıdığımı,
yayıncılığımdan dolayı da sektörü bildiğimi söylediler. İşe başladığımda şirkette bir depocu, bir satış elemanı ve Genel Koordinatör kalmıştı. En fazla iki yıl çalışır, ekibi oluşturduktan sonra ayrılırım, dedim. Tamam, dediler ama hayat bambaşka ilerledi. Kaldık, 16 yıl oldu. Yönetim kurulumuzun ve banka yönetiminin desteğini hissetmeseydik, bunları gerçekleştiremezdik. İlk defa bir yılda 500 bin kitap sattığımızda yayınevimizde pasta kesmiştik. Geçen yıl 16 milyona yakın kitap sattık ama o ilk pastanın tadını hiç unutamadım. Hasan Âli Yücel’den bu yana değerli işler yapan köklü bir yayınevi İş Bankası Kültür Yayınları. Kendinizi sektörde nasıl bir konumda değerlendiriyorsunuz?
Cumhuriyet’imizin ve onunla özdeş İş Bankası’nın kurucu felsefesinin heyecanını hissetmek şarttır. Her iş gibi bu iş de kadro ve ekip işidir. Başarıyı getiren faktörler; yetkin ve istekli insanlarla çalışmak, hatır işi yapmamak ve çalışanlara sorumluluk vermektir. Bunu istismar edenlerle de yolları hemen ayırmaktır. Arkadaşlarımıza söylediğim ilk cümle, “Sorumlu olduğunuz alanın sahibi ve genel yayın yönetmeniymiş gibi hareket edin,”dir. Her editör o yetkiye sahiptir ama son kararı da birlikte veririz. Lâkin faaliyet alanınızda dünyanın en iyi üretimini yapsanız da çok iyi bir satış kadronuz yoksa başarılı olamazsınız. Satış ve pazarlamadan sorumlu Genel Müdür Yardımcımızın liderliğinde mükemmel bir ekibimiz var. Velhasıl, bu şirkette istişaresiz hiçbir iş yapılmaz.
İş Bankası Kültür Yayınları neler yapıyor bugünlerde? Projeleriniz hakkında bilgi verir misiniz? Merkezimizi 1 Temmuz’a kadar kapatsak da üretimi kısmadık, 2021’in ilk altı ayında 201’i yeni, 1473’ü de tekrar baskı olmak üzere toplam bin 674 başlıkta kitap yayımladık.
Gelecek projelerinizde okurları neler bekliyor? Esprili olacak ama en yeni yazarımız Orwell. Bu yıl iki kitabının da ilk baskılarını 50’şer bin adet yaptık, tükendi. Yine aynı adette baskıya girdik. Hiçbir yazara bize geçmesi için teklifte bulunmuyoruz, mevcut yayınevinden ayrılmak istiyorsa görüşüyoruz. Etik davranmadıkları kanaatine vardığımız yerli telif ajanslarını tamamen tasfiye ettik. İyileriyle çalışıyoruz. Çok sayıda projemiz var ama detaylandırmayayım.
Başarınızın kaynağı nedir?
Eleştirel akla sahip, sorgulayıcı bireylerin gelişimine katkı sağlamak misyonlarımızdandır. Edebiyattan sosyal bilimler ve tarihe uzanan dizilerimizle “İş Bankası Kültür Yayınları her alanda klasiklerde uzmanlaşmış bir yayınevidir,” imajını oluşturduk. Keza çocuk ve ilk gençlik dizilerimiz misyonumuzun en önemli parçalarındandır. İş Bankası Kültür Yayınları yılda kaç kitap basıyor? Baskı adedi önemli değildir. 250 bin bastığınız bir kitabın 150 bini stoklarınızda kalmışsa başarılı değilsinizdir. Üretim-satış projeksiyonunda optimum noktayı yakalayabilmek önemlidir. 2019’da ilk kez kültür yayıncılığında 10 milyon adet satışı geçerek rekor kırdık. Bu rekorumuzu 2020’de egale ettik. 2020 yılında, nitelikten ödün vermeden, 319’u ilk, 2 bin 62’si tekrar baskı olmak üzere 2 bin 381 başlıkta 17 milyon 104 bin 196 adet kitap yayımladık. 15 milyon 443 bin kitap sattık. “Portföyümüzde ‘çok satar’ yazar yoktur, önemli olan kalıcılıktır” Yayınevi olarak bir kitabın çok satacağının sinyalini nasıl alıyorsunuz? Hiçbir kitaba “çok satacak” diye yaklaşmıyoruz. 5 yılda 1500 adet satamayacağını bildiğimiz bir kitabı da basıyoruz, çünkü o kitabın portföyümüzde olması gerekiyor. Portföyümüzde “çok satar” algısı yaratan yazar yoktur. Önemli olan kalıcılıktır. Köklü bir yayınevi olarak ilk kitaplara bakışınız nedir? Yayınevimizde 15 yetkin ve çok iyi editör çalışıyor. Tekrar basımlarla yılda yaklaşık 2500 başlıkta kitap yayımlıyoruz. Bu yoğunluktayken, ilk kitaplarla gerektiği gibi ilgilenebilmek mümkün değil. Bunu açıkça ve üzülerek söylemek zorundayım.