Çip ve ilaçlara gümrük vergisi geliyor, otomobiller muaf olabilir
ABD Başkanı Donald Trump Pazartesi günü, ithal edilecek bilgisayar çipleri ve ilaçları hedef alan ek gümrük vergilerini yakında açıklayacağını dile getirirken, ithal otomobil ve otomobil parçaları üzerindeki vergileri de gevşetebileceğinin sinyalini verdi
Ana Swanson, Tony Romm / New York Times
Trump Pazartesi günü yaptığı açıklamada, çelik, alüminyum ve otomobillere uyguladığı diğer ithalat vergilerine atıfta bulunarak, “Gümrük vergisi ne kadar yüksek olursa, o kadar hızlı gelirler” dedi.
Amerika Birleşik Devletleri büyük ölçüde Tayvan'dan ve Asya'nın başka yerlerinden ithal edilen çiplere bağımlı ve bu bağımlılık hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından ulusal güvenlik için büyük bir risk olarak tanımlanıyor.
Başkan ayrıca ilaç ithalatına da yeni gümrük vergileri getirmeye hazırlandığını söyledi ve çok sayıda hayati ilacın İrlanda ve diğer ülkelerden ithal edildiğini ve ABD'de üretilmediğini savundu.
Trump “Artık kendi ilaçlarımızı kendimiz üretmiyoruz” dedi.
Ancak son günlerde elektronik ürün ithalatında yaptığı gibi bazı şirketlere gümrük vergilerinden muafiyet tanıyabileceğinin de sinyalini vererek önceki duruşuna göre farklı bir tutum sergiledi.
Trump, “Kanada, Meksika ve diğer yerlerde üretilen parçalara geçiş yapan bazı otomobil şirketlerine yardım etmek için 'bir şeyler' düşündüğünü dile getirerek “Biraz zamana ihtiyaçları var çünkü onları burada yapmak zorundalar” dedi.
Bu yorumların ardından General Motors, Ford ve Stellantis hisseleri sıçrama yaptı.
Trump: Ben çok esnek biriyim
“Ben çok esnek bir insanım. Fikrimi değiştirmem ama esneğimdir” diyen Trump Pazartesi günü olası muafiyetler hakkında sorulan bir soruya da yanıt verdi. Apple CEO'su Tim Cook ile konuştuğunu ve son zamanlarda ona “destek olduğunu” da sözlerine ekledi.
Trump önce karar aldı, sonra geri adım attı
Trump 2 Nisan'da Vietnam gibi çok sayıda elektronik eşya üreten ülkelere yönelik yüksek vergileri de içeren “karşılıklı” gümrük vergileri programını açıkladı. Ancak tahvil piyasasındaki çalkantıların ardından, hükümetinin diğer ülkelerle ticaret müzakerelerini yürütebilmesi için bu küresel tarifeleri 90 günlüğüne durdurdu.
Bu ithalat vergileri Trump'ın çeşitli sektörlere ve ülkelere uyguladığı diğer gümrük vergilerine ek olarak geldi: Tüm ABD ithalatına %10 gümrük vergisi, çelik, alüminyum ve otomobillere %25 gümrük vergisi ve Kanada ve Meksika'dan gelen birçok ürüne %25 gümrük vergisi. Bu hamlelerin toplamı, ABD gümrük vergilerini yüzyılı aşkın bir süredir görülmemiş seviyelere yükseltti.
Çin ile yaşadığı anlaşmazlığın ardından Trump geçen hafta Çin'den ithal edilen ürünlere uygulanan gümrük vergilerini en az %145'e çıkarmış, Cuma günü ise akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar, TV'ler ve diğer elektronik ürünleri muaf tutmuştu. Bu ürünler ABD'nin Çin'den yaptığı ithalatın yaklaşık dörtte birini oluşturuyor.
Yönetim bu elektronik ürünlerin çiplerle ilgili ulusal güvenlik soruşturması kapsamına dahil edileceğini söyledi.
Ancak sektör yöneticileri ve analistler farklı düşünüyor ve yönetimin gerçek motivasyonunun birçok tüketici elektroniğinin fiyatlarındaki keskin artışla bağlantılı bir tepkiden kaçınmaya çalıştığı ihtimalini değerlendiriyor. Ayrıca son günlerde tarifelerin kendilerine zarar vereceğini savunmak için Beyaz Saray'a ulaşan Apple gibi teknoloji şirketlerine yönetimin yardımcı olmaya çalıştığı ihtimali de kuvvetle muhtemel.
Yeni yarı iletken vergileri, Trump'ın ABD'nin ulusal güvenliğini korumak için vergiler uygulamasına izin veren 1962 tarihli Ticareti Genişletme Yasası'nın 232. Bölümü uyarınca çıkarılacak. Başkan bu yasal yetkiyi daha önce ithal çelik, alüminyum ve otomobillere gümrük vergisi koymak için kullanmıştı.
Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett Pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada çip tarifelerinin ulusal güvenlik için gerekli olduğunu söyledi.
Trump, çiplere yönelik gümrük vergilerinin şirketleri fabrikalarını ABD'ye taşımaya zorlayacağını savundu.
Bazı teknoloji şirketleri Trump'ın ABD'de daha fazla fabrika kurma taleplerine olumlu yanıt verdi. Dünyanın en büyük çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) Mart ayında Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, üretim kapasitesini arttırmak için önümüzdeki dört yıl içinde ABD'de 100 milyar dolar harcayacağını duyurdu.
Apple da ülke çapındaki tesislerini genişletmek için önümüzdeki dört yıl içinde ABD'de 500 milyar dolar harcayacağını açıkladı.
Pazartesi günü, çip üreticisi Nvidia, yapay zeka için tamamen ABD'de üretilen süper bilgisayarlar üreteceğini duyurdu. Şirket, önümüzdeki dört yıl içinde TSMC ve diğer şirketlerle ortaklaşa olarak ABD'de 500 milyar dolara kadar yapay zeka altyapısı üreteceğini söyledi.
Nvidia CEO'su Jensen Huang yaptığı açıklamada, “Dünyanın yapay zeka altyapısının motorları ilk kez Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa ediliyor” dedi.
Beyaz Saray, Trump'a atıfta bulunan bir duyuruda bu son gelişmelere dikkat çekti. Açıklamada “Trump etkisi iş başında” denildi ve şu satırlara yer verildi:
“Bu endüstrileri kendi bünyemize katmak Amerikan işçisi, Amerikan ekonomisi ve Amerikan ulusal güvenliği için iyi - ve en iyisi henüz gelmedi”
Ancak eleştiriler de yok değil. Eleştirenler, Trump yönetiminin Biden yönetimi tarafından çip fabrikalarına verilen hibeleri geri çekmekle tehdit ettiği göz önüne alındığında, gümrük vergilerinin ABD endüstrisini desteklemeye gerçekten ne kadar yardımcı olacağını sorguladı.
Çin, Japonya, Güney Kore ve Tayvan gibi yabancı hükümetler de hibe ve vergi indirimleri gibi araçlarla yarı iletken üretimini büyük ölçüde sübvanse ediyor.
© 2025 The New York Times Company