Jeju Air uçağının ölümcül dört dakikasında neler yaşandı?

Choe Sang-Hun / The New York Times

İçinde 181 kişi bulunan Jeju Air uçağını kullanan pilot, Pazar sabahı Güney Kore'nin güneybatısındaki varış noktasına inmeye hazırlanırken kontrol kulesi kendisini bölgedeki kuş sürüleri konusunda uyardı.

Yetkililer, iki dakika sonra, sabah 8:59'da pilotun “kuş çarpması” ve “acil durum” bildirdiğini söyledi. Muan Uluslararası Havaalanı'ndaki hava trafik kontrol kulesine “etrafından dolaşacağını", yani ilk iniş denemesini iptal edeceğini ve ikinci bir denemeye hazırlanmak için havada daire çizeceğini söyledi. Ancak görünüşe göre tüm yolu dolaşmak için yeterli zamanı yoktu.

Bunun yerine, sadece bir dakika sonra, kariyerinde yaklaşık 7 bin uçuş saati olan deneyimli pilot piste ters yönden, kuzeyden güneye doğru yaklaşıyordu. Ve üç dakika sonra, sabah 9:03'te, Jeju Air'in 7C2216 sefer sayılı uçağı bir alev topu halinde pistin güney ucundaki beton bir yapıya çarptı.

179 kişi hayatını kaybetti

Uçakta bulunan ve çoğu Tayland'da geçirdikleri Noel tatilinin ardından evlerine dönen Güney Korelilerden oluşan 181 kişinin ikisi hariç tamamı hayatını kaybetti. Kaza, Güney Kore topraklarında yaşanan en kötü havacılık felaketi ve 2018'de Lion Air 610 sefer sayılı uçaktaki 189 kişinin tamamının hayatını kaybettiği kazadan bu yana dünya çapında yaşanan en ölümcül kaza oldu.

Yetkililer kazayı araştırmak için yarışırken, analistler arasında temel bir soru ortaya çıktı: Pilotun acil kuş çarpması ihbarı ile uçağın ölümcül kazası arasındaki dört dakika boyunca neler oldu?

Boeing 737-800'ün havaalanına iniş görüntüleri, iniş takımları açılmadan pistte kayarak ilerlediğini gösteriyor. Gövdesi üzerinde ilerlerken toz, duman ve kıvılcım bulutları tarafından yutulmuş gibi görünen uçak, pistin bitiminden 250 metre sonra beton yapıya çarpmadan önce hızını yavaşlatamıyor gibi görünüyordu.

Pilotun iniş için acele etmesi kafaları karıştırıyor

Kore Havacılık Güvenliği Derneği Başkanı Hwang Ho-won, “Pilotun iniş için neden bu kadar acele ettiği büyük bir soru” dedi.

Hwang, pilotların göbekten iniş yapmayı planladıklarında genellikle zaman kazanmaya çalıştıklarını, havadan fazladan yakıt boşalttıklarını ve yer personeline acil durum için hazırlık yapmaları için zaman tanıdıklarını söyledi. Ancak Hwang'a göre Jeju Air pilotu böyle bir zamanı olmadığına karar verdi.

“Her iki motoru da mı kaybetti?” diyen Hwang “Bu kadar aceleyle iniş yapma kararı bir insan hatası mıydı?”
sorusunu yöneltti.

Yetkililer uçağın “kara kutusunu”, kokpit seslerini ve havacılık kazalarının soruşturulmasına yardımcı olacak diğer uçuş verilerini içeren bir elektronik uçuş kayıt cihazını kurtardılar. Arazi, Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı havacılık politikası direktörü Ju Jong-wan, cihazın kısmen hasar gördüğünü, bu nedenle verilerin kurtarılmasının zaman alabileceğini söyledi.

Soruşturmanın henüz başlangıç aşamasında olması nedeniyle yetkililer, uçağın her iki motorunun da iniş sırasında devre dışı kalıp kalmadığı da dahil olmak üzere kazadan kaynaklanan sorulara ilişkin açıklama yapmamaya özen gösterdi. Ancak iniş görüntülerini izleyen uzmanlar, uçağın kazayı olabileceğinden çok daha kötü hale getiren faktörlerin bir araya gelmiş olabileceğini söyledi.

Muan havaalanının normalde 2 bin 800 metre uzunluğunda bir pisti var. Ancak Jeju Air uçağı inişe geçtiğinde, pisti uzatmak için devam eden inşaat çalışmaları nedeniyle pistin sadece 2 bin 500 metrelik kısmı kullanılabilir durumdaydı. (Yine de yetkililer, bunun 737-800'lerin inişi için yeterince uzun olduğunu söylüyor)

Pazar günü, uçak ayrıca normal iniş bölgesini kaçırdı ve bunun yerine pist boyunca normalden daha uzağa indi.

Havacılık uzmanları, iniş sırasında uçağın pilotunun hem motorlarını hem de iniş takımlarını kontrol edemediğini ve uçağın üç temel yavaşlama aracından ikisinden mahrum kaldığını söyledi: İniş takımı freni ve motorların ters itiş gücü. Uzmanlar ayrıca uçağın, hızı azaltmanın bir başka yolu olan kanat flaplarını da çalıştırmamış göründüğünü söylediler.

Uçak o kadar hızlı gitti ki pisti aştı ve doğrudan toprak bir tümsekle çevrili beton bir yapıya çarptı. 

Kore'de bulunan Open Cyber Üniversitesi'nde kamu güvenliği profesörü olan Paek Seung-joo, “Motor arızası mutlaka iniş takımı arızası anlamına gelmez; ikisi mutlaka birbiriyle ilişkili değildir” dedi ve şöyle devam etti:

“Ancak bu vakada, her ikisi de meydana gelmiş gibi görünüyor ve uçağı birkaç dakika içinde göbekten iniş yapmaya karar vermeye zorluyor”

Güney Kore'deki Khyungwoon Üniversitesi'nde havacılık uzmanı olan J.Y. Jung, uçak bir motorunu kuş çarpması nedeniyle kaybetmiş olsa bile, pilotun diğer motordan gelen güçle iniş takımlarını indirmek için bir hidrolik pompayı çalıştırabileceğini söyledi.

Ve analistler, her iki motorun da kaybedilmesi halinde pilotun iniş takımlarını yine de manuel olarak indirebileceğini söyledi. Ancak pilotun aceleyle inmeye çalıştığı göz önüne alındığında, yeterli zamanı olmayabileceğini söylediler.

Jung, “Bu gibi sorular uçağın kara kutusu incelenene kadar yanıtlanamayacak” dedi.

Kuş çarpması riski üzerinde de duruluyor. Göçmen kuşlar Kore Yarımadası'nın batı kıyısı boyunca seyahat ederler çünkü gelgit düzlükleri onlara ideal dinlenme ve beslenme yerleri sağlar. Kuş çarpmalarına ilişkin hükümet verilerine göre, Muan havaalanı bu tür yerlerle çevrili ve Güney Kore'deki diğer havaalanlarına kıyasla kuş çarpmalarına daha yatkın. Yetkililer, havaalanının kuşları uzak tutmak için hükümet tavsiyelerini uygulayıp uygulamadığını araştıracaklarını söyledi.

Yetkililer ayrıca Jeju Air'in kârını maksimize etmeye çalışırken güvenlikten taviz verip vermediğini de araştıracaklarını söylediler. Jeju Air, Güney Kore'nin 9 düşük maliyetli havayolu şirketi arasında en büyüğü ve yolcu çekme konusunda en agresif olanlardan biri.

Yetkililer, uçaklarının rakiplerinden daha fazla mesai yaptığını söyledi. Jeju Air uçağı Muan'da düştükten sonraki 48 saat içinde Güney Kore içinde ya da Çin, Tayvan, Malezya ve Japonya'ya bir düzine sefer yapmıştı.

© 2024 The New York Times Company