Kuzey Kore Ukrayna'da neden ağır kayıplar veriyor?

Choe Sang-Hun / The New York Times

Kuzey Kore ordusu yıllarca lideri Kim Jong Un'un halkını kontrol altında tutmasına ve ülkenin ezeli düşmanı Güney Kore'ye karşı bir tampon görevi görmesine yardımcı oldu. Kuzey'in ordusu 1.3 milyon üyesiyle dünyanın en büyük konvansiyonel silahlı kuvvetleri arasında yer alıyor.

Şimdi Kim, 11 binden fazla Kuzey Kore askerinin Ukrayna'ya karşı Rus güçlerinin yanında savaştırıyor, Kim'in çok ihtiyaç duyduğu nakit ve diplomatik kaldıraç için de Ukrayna'daki savaş fırsata dönüştü.

Kuzey Kore askerleri Ukrayna'daki savaş sahasına hazırlıklı değil

Kuzey Kore'nin konuşlandırdığı birlikler, ordunun en iyi eğitime sahip özel kuvvetleri olan “Fırtına” Kolordusu'ndan. Ancak Güney Kore Ulusal İstihbarat Servisi'ne göre drone saldırılarına ve izole edilmiş anavatanlarından uzaktaki yabancı araziye kötü hazırlandılar.

İstihbarat teşkilatı Perşembe günü Güney Koreli milletvekillerine yaptığı açıklamada, Kuzey Kore ordusuna dair dikkat çeken 'rakamlar' verdi. Teşkilat, savaştaki ilk dalgada Kuzey Kore askerlerinin 100'den fazlasının öldüğünü ve 1000'inin de yaralandığını söyledi. Kapalı kapılar ardındaki konuşmanın ardından gazetecilere konuşan milletvekili Lee Seong-kweun'a göre istihbarat teşkilatı öldürülenler arasında general rütbesinde bir subayın da olabileceğini söyledi.

Ajans, Kim'in Rusya'ya daha fazla asker göndermeye hazırlanıyor gibi göründüğünü, çünkü Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük çatışmayı kendi askeri ve diplomatik hırslarını ilerletmek için bir fırsat olarak gördüğünü söyledi.

İşte Kuzey Kore ordusu ve Kim'in ülkesinin denizaşırı bir çatışmaya ilk büyük müdahalesinde gönderdiği birlikler hakkında bilinmesi gerekenler.

Kuzey Kore birliklerinin zayıf noktaları neler?

Kuzey Kore'nin özel kuvvetleri esas olarak keskin nişancı görevleri, şehir savaşı ve denizden, havadan ve Kore'nin birçok dağından sızmalar için eğitildi. Seul'deki Kore Savunma Analizleri Enstitüsü'nde kıdemli bir analist olan Doo Jin-ho, çoğunlukla açık ve düz olan Rusya-Ukrayna cephe hattı gibi arazilerde yürütülen drone ve siper savaşı için yeterince eğitim almadıklarını söyledi.

Doo, pandemi sırasında Kuzey Kore'nin kapandığı iki yıl boyunca, özel kuvvetlerinin ülkenin Çin sınırı boyunca nöbet görevlerine girip çıktığını ve düzenli eğitimlerinin bir kısmını kaçırdığını söyledi.

Güney Koreli istihbarat yetkilileri milletvekillerine, Kuzey Kore birliklerinin konuşlandırılmasının çok aceleye getirildiğini ve Rusya'nın onları ordusuna düzgün bir şekilde entegre etmesinin zaman alabileceğini söyledi. Yetkililer, askerlerin Rusça “ateş açmak”, “topçu” ve “pozisyon almak” gibi askeri terimleri çok az öğrendikten sonra savaşa atıldıklarını ve bunun da savaş alanı iletişiminde potansiyel olarak sorun yarattığını söyledi.

Güney Kore'de yaşayan eski bir Kuzey Kore ordusu çavuşu olan Ahn Chan-il, “Kuzey Kore ordusu tepeden tırnağa on yıllardır canlı savaş deneyimi yaşamadı. Askerler insansız hava araçları ve piyade savaşı konusunda hızlandırılmış bir kurs almış olmalı, ancak asıl soru buna ne kadar aşina oldukları” dedi.

Yetki kimde?

Bir zamanlar bazı dış gözlemciler tarafından genç ve deneyimsiz olarak nitelendirilen ülkenin lideri Kim, Güney Kore hükümetinin “terör saltanatı” olarak nitelendirdiği yönetiminde güçlü bir başkomutan olduğunu kanıtladı.

Babası ve selefi Kim Jong Il, ülkeyi “önce askeri” bir politikayla yönetti. 1990'larda yaşanan kıtlığın ardından ülkeyi bir arada tutmak için Kore Halk Ordusu'na güvendi. Bunun karşılığında da ordunun hükümet kaynaklarını kullanmasına ve madencilik, balıkçılık ve kaçakçılık gibi karlı faaliyetler yürütmesine izin verdi.

Kim Jong Un, 2011 yılında babasının ölümünden sonra yönetimi devraldığında, askeri elitlere boyun eğdirmek için harekete geçti ve üst düzey generalleri sürgüne gönderdi ya da idam etti. Güney Koreli istihbarat yetkililerine göre 2015 yılında, o dönem savunma bakanı olan General Hyon Yong-chol, Kim'in huzurunda uyukladıktan sonra bir uçaksavar silahıyla öldürüldü.

Kim, 2017'de ordunun en üst düzey siyasi yetkilisi olan Mareşal Yardımcısı Hwang Pyong-so'yu görevden aldı. Geçen yıl Seul'e iltica eden Küba'daki Kuzey Koreli diplomat Lee Ilkyu, Hwang'ın iki ay boyunca Pyongyang'daki bir parti binasının ön bahçesini süpürmek zorunda bırakıldığını söyledi.

Lee, Kuzey Koreli yetkililerin sürekli korku içinde yaşadıklarını çünkü Kim'in fevriliğine ne zaman kurban gideceklerini bilmediklerini de sözlerine ekledi.

Dışarıdan analistler, Kim'in askeri birliklere ve silah test alanlarına yaptığı turlarda ona kimlerin eşlik ettiğini yakından izliyor.

Eylül ayında analistler Kim'in çevresindeki üst düzey yetkililer arasında iki yeni yüz fark etmeye başladılar: Albay General Kim Yong-bok ve Albay General Ri Chang-ho. Kim Jong Un için taşıdıkları önem daha sonra Rusya'ya giden birliklere eşlik ettiklerinde ortaya çıktı.

Askerler daha yüksek statü için ölümü göze alıyorlar

Rusya'ya gönderilen askerler muhtemelen yoksul ailelerden geliyor. Ahn, yurtdışına çıkma şansının ve nakit para kazanma ihtimalinin onlar için büyük bir teşvik olabileceğini söyledi. Güney Kore istihbarat teşkilatına göre Rusya, Kuzey Koreli asker başına ayda 2 bin dolara kadar ödeme yapıyor olabilir. Hükümetlerinin bunun çoğunu alması beklense de, geri kalanı sıradan bir asker için yine de büyük bir meblağ olabilir.

Güney'de bir radyo istasyonu işleten eski bir Kuzey Kore ordu yüzbaşısı olan Kim Seongmin, Kuzey'deki muhbirlere dayanarak, Kuzey Kore'nin ayrıca cephede savaşan askerlere, çok arzu edilen bir statü sembolü olan İşçi Partisi üyeliğine hızlı bir şekilde kabul edilme sözü vererek motivasyonlarını artırdığını söyledi.

Seul'de hükümet tarafından işletilen Ulusal Güvenlik Stratejisi Enstitüsü'nde kıdemli analist olarak çalışan bir başka Kuzey Koreli sığınmacı Kim Kwang-Jin, “Askerlerin Kuzey'deki gelecekleri için çok az umutları var” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

“Oraya hayatlarını riske atarak gidiyorlar ama bunu aynı zamanda para kazanmak ve öldürüldükleri takdirde ailelerinin sosyal statüsünü yükseltmek için bir fırsat olarak da görüyorlar”

© 2024 The New York Times Company