Medya patronunun boşanmasında 'dating app' krizi

Jesse McKinley / New York Times

82 yaşındaki medya patronu David Geffen ile 32 yaşındaki eski egzotik dansçı eşi David Armstrong arasındaki boşanma davasında, uyuşturucu kullanımı ve istismar iddialarının gölgesinde dikkat çeken bir detay yer aldı: çiftin tanıştığı internet sitesi ve bu sitenin merkezine yerleştirdiği bir kavram; hipergami.

Geçtiğimiz hafta Los Angeles’ta açılan kapsamlı sivil davada Armstrong, Geffen’i “zenginlik, şöhret ve hayırseverlik kisvesi altında sömürücülük yapan bir beyaz şövalye” olarak nitelendirdi. Geffen’in avukatı ise dava için “asılsız ve zavallı” ifadesini kullandı.

Davanın satır aralarında, çiftin Seeking.com adlı bir arkadaşlık sitesi üzerinden tanıştığı belirtiliyor. Site, kendisini “aşk ve lüksün buluştuğu bir alan” olarak tanımlıyor ve sıkça hipergami kavramını vurguluyor.

Hipergami nedir?

Sözlüklerde hipergami, bir kişinin sosyal statü veya maddi gelir açısından kendisinden daha yüksek biriyle evlenmesi ya da ilişki yaşaması olarak tanımlanıyor.

Seeking.com’un eski ismi SeekingArrangement.com olan ve “sugar dating” olarak adlandırılan ilişkilerin merkezi olarak bilinen platform, ilişkilerde maddi beklentilerin karşılık bulduğu bir düzen yaratmakla eleştiriliyor. Bazı uzmanlara göre bu tarz siteler, ilişkileri ticari ve manipülatif hale getirerek zaman zaman fuhuş sınırına yaklaşan uygulamalara sahne oluyor.

Buna karşın Seeking.com, hipergamiyi daha “romantik” bir çerçevede sunuyor: “Bir partnerin güçlü yönlerinin diğerinin zayıf yönlerini tamamladığı, her iki tarafın sosyal statüsünü ve başarısını birlikte artırdığı bir ilişki biçimi.” ifadesi kullanılıyor.

Kimlerin tepkisini çekiyor?

Ancak etimologlara ve sosyal medya üzerinden bu konularda paylaşımlar yapan dil uzmanlarına göre hipergami kavramı, karanlık bir alt metne de sahip. Özellikle "istemeden bekar kalanlar" anlamına gelen “incel” (involuntary celibate) topluluğu içinde, kadınlara yönelik olumsuz söylemleri meşrulaştırmak için kullanılıyor.

Sosyal medyada “Etymology Nerd” adıyla tanınan dilbilimci Adam Aleksic, kavramın “manosfer” olarak adlandırılan ve erkek merkezli içerikler üreten podcast’çiler ile influencer’lar arasında uzun süredir dolaşımda olduğunu belirtiyor.

Bu çevrelerde hipergami, kadınların yalnızca fiziksel ve maddi olarak en üst düzeydeki erkeklere yöneldiği yönündeki teorilere dayanak oluşturuyor.

Aleksic, bu terimin daha önceleri 'Gold digger' gibi olumsuz kavramların yerini alarak, daha “meşru” bir görünüm yaratma amacı taşıdığına dikkat çekiyor.

Kavram, son yıllarda flört köşelerinde, kültürel analizlerde ve popüler dizilerde (örneğin Bridgerton) yer buldu. Bazı “sugar baby” kadınlar ise artık kendilerini bu terimle tanımlıyor:

“Ben sugar baby değilim, hipergamik şekilde flört ediyorum.”

Oxford İngilizce Sözlüğü’ne göre hipergami terimi 1880’lere uzanıyor. İngiliz folklor uzmanı Edwin Sidney Hartland, 20. yüzyılın başlarında kavramı şöyle tanımlamıştı:

“Erkeğin daha düşük kasttan bir kadınla evlenmesine izin verilirken, kadının daha yüksek kasttan bir erkekle evlenmesi mümkündür; tersi yasaktır.”

Benzer biçimde başka siteler de bu tür ilişkileri kültürel normlarla meşrulaştırma çabasında. Örneğin WhatsYourPrice.com adlı sitede, Asya kültüründeki hongbao yani para dolu kırmızı zarfların “iyi bir buluşma için yapılan hazırlığın göstergesi” olarak sunulması dikkat çekiyor.

Tartışmaların odağındaki şirket

Seeking.com ise kendisinin bir “sugar dating” platformu olmadığını savunuyor. Şirket, hizmet şartlarında “her türlü cinsel hizmet karşılığı maddi takası açıkça yasakladıklarını” vurguluyor.

Ancak sitenin adı, daha önce Amerikan siyasetinde de tartışmalara konu olmuştu. Eski Temsilciler Meclisi üyesi Matt Gaetz’in, daha sonra geri çekilen adalet bakanlığı adaylığının ardından yayımlanan etik raporda, kendisiyle tanıştırılan genç kadınların SeekingArrangement.com aracılığıyla bulunduğu belirtilmişti.

Armstrong’un açtığı davada, Geffen’in kendisine ilk buluşmada 10.000 dolar ödediği öne sürülüyor. Geffen’in avukatları bu iddiaya doğrudan yanıt vermekten kaçınarak, “Mahkemeye sunulacak resmi savunmamızda tüm iddialara yanıt vereceğiz” dedi.

Colorado Üniversitesi’nde sosyoloji profesörü Maron Scull, bu tür “tazminatlı flört” ilişkileri üzerine yaptığı araştırmada, bu tür dinamiklerin son derece karmaşık olduğunu şu sözlerle ifade ediyor: 

“Bazı kadınlar, duygusal kontrolü ellerinde tuttuklarını ve bunu maddi kazanca dönüştürebildiklerini belirtiyor.”

'Dava tamamen temelsizdir'

Armstrong, ilişki süresince Geffen’in kendisine “ömür boyu maddi destek” vadettiğini ve tüm mal varlığının eşit paylaşılacağını söylediğini öne sürüyor. Davada, Armstrong’un bu vaatler uğruna “bağımsızlığını, modellik kariyerini ve hayallerini” geride bıraktığı belirtiliyor.

Geffen’in 8 milyar dolardan fazla servete sahip olduğu tahmin ediliyor ve çift arasında evlilik öncesi sözleşme yapılmadığı biliniyor. Avukatı Patty Glaser, açılan davaya sert tepki göstererek, “Hiçbir yazılı, sözlü ya da ima edilen sözleşme yok. Dava tamamen temelsizdir,” açıklamasını yaptı.

Seeking.com ise hipergami kavramını tanıtım amacıyla uzun süredir kullandıklarını, fakat artık bu terimi bırakmayı planladıklarını açıkladı. Ancak bu açıklamaya rağmen, sitenin internet sayfalarında 'Hipergami' ibaresi hala yer almakta.

© 2025 The New York Times Company