New York Times yazdı: Yeni Papa'nın isminde tarihsel bir mesaj saklı

Elisabetta Povoledo / New York Times

Vatikan sözcüsü Matteo Bruni, gazetecilere yaptığı açıklamada, Kardinal Robert Francis Prevost’un Papa olarak 14. Leo ismini seçmesinin bilinçli bir tercih olduğunu ve bu tercihin, Katolik Kilisesi’ni modern dünyaya taşıyan son Papa Leo’ya bir gönderme içerdiğini belirtti.

1878-1903 yılları arasında görev yapan Papa 13. Leo, en uzun süre görevde kalan papalardan biri olarak biliniyor. 1891 tarihli “Rerum Novarum” başlıklı genelgesiyle işçilerin yaşanabilir bir ücret hakkını savunmuş, Kilise'nin modern sosyal doktrininin temelini atmıştı. Bu yönüyle “işçilerin papası” olarak anılmıştı.

Brown Üniversitesi’nden Prof. David I. Kertzer, Leo XIII’ün selefi olan ve Papalık Devletleri'nin son egemen yöneticisi Papa 9. Pius’un rolünü incelediği “Vatikan’ın Tutsağı” adlı kitabında, 13. Leo'nun, 19. yüzyıl sonlarında Katolik Kilisesi’nin sosyalist tehdidi olarak gördüğü gelişmelere karşı işçi sınıfına ulaşmaya çalıştığını belirtiyor. Kertzer’a göre 13. Leo, kapitalizmin bazı hedeflerini yumuşatma ve sermaye ile emek arasında uzlaşmacı bir ilişki kurma çabasıyla dikkat çekmişti. Bu bağlamda, 13. Leo “modern öncesi Kilise ile modern Kilise arasında bir köprü” olarak görülüyor.

Francis'in çizgisinden gidebilir

Kertzer, isim tercihinin “ılımlı bir referans” olduğunu belirterek, 13. Leo'nun muhafazakâr yönleri olsa da yoksullara ulaşma çabasıyla bir geçiş figürü sayıldığını söylüyor. Ona göre 14. Leo ismi, “Papa Francis’in çizgisini sürdürme ama köşelerini yumuşatma” anlamına gelebilir.

Northwestern Üniversitesi’nden din ve tarih profesörü Robert Orsi de 13. Leo “döneminin meseleleriyle yakından ilgilenen, otoriter ve şefkatli bir lider” olarak tanımlıyor. Sanayi çağında işçi haklarını ve sendikal örgütlenmeyi savunduğunu hatırlatıyor.

Orsi, 14. Leo isminin tercih edilmesinin, yeni papanın da “kendi zamanının sorunlarına aynı derecede eğilme niyetini” gösterebileceğini belirtiyor. Papa 14. Leo, ilk konuşmasında “dünyaya açık bir küresel Kilise” fikrine atıf yaptı. Orsi, bunun, “yükselen milliyetçilik akımlarına karşı duracağının” bir işareti olabileceğini söylüyor.

Vatikan sözcüsü Bruni ise 13. Leo'nun modern Kilise doktriniyle özdeşleşen isminin tercih edilmesini, “erkek ve kadınların yaşamlarına, emeklerine — yapay zekâ çağında dahi — açık bir vurgu” olarak tanımlıyor.

Papa 13. Leo görevine başladığında, Papalık Devletleri’nin 1870 yılında İtalya tarafından ilhak edilmesiyle Kilise dünyevi gücünü yitirmişti. Ancak o, Kilise’nin ulusal sınırların ötesine ulaşan ahlaki bir otoritesi olduğunu vurgulamaya çalıştı. Tarihçi Roberto Rusconi’ye göre, 13. Leo aynı zamanda Meryem Ana’ya duyulan bağlılığı da derinleştirdi; tespihe dair 11 genelge yayımladı. 14. Leo, ilk konuşmasının sonunda tespih duası etti.

Ayrıca 13. Leo  filme alınan ilk papa olarak tarihe geçti. Bilimle diyaloğu simgelemek üzere Vatikan Gözlemevi’ni kurdu. “Kilise ve din adamlarının, gerçek ve sağlam bilime (ister beşerî ister ilahî olsun) karşı olmadığı, tam tersine onu tüm gücüyle desteklediği, teşvik ettiği ve sahiplendiği açık olmalıdır” ifadelerini kullanmıştı.

© 2025 The New York Times Company