NYT, Trudeau'nun hikayesini yazdı: Liberal ikondan Trump'ın alay ettiği bir isme nasıl dönüştü?

Matina Stevis-Gridneff / The New York Times

Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun siyasi kariyeri, 21. yüzyılın politik dramalarına örnek teşkil eden bir hikâye: Liberallerin gözde lideri olarak başladığı yolculuk, Donald Trump ve destekçilerinin alay konusu haline gelmesiyle başka bir yöne evrildi.
 
Trudeau, 2015 yılında Kanada’nın genç ve yeni seçilmiş başbakanı olarak uluslararası sahneye hızlı bir giriş yaptı. Babası da bir dönem popüler bir başbakan olan Trudeau, ilerleyen yıllarda kendini feminist, çevreci, mülteci hakları ve yerli halkların savunucusu olarak tanımlayan bir marka inşa etti. Mesajı, Barack Obama’nın değişim ve umut temasıyla uyum içindeydi.
 
Medyanın, hatta görünüşüne yönelik övgü dolu haberlerinin etkisi kısa sürdü. Kanada halkıyla olan “balayı” dönemi sadece iki yıl devam etti ve 2017 itibarıyla bir dizi skandal, onun kusursuz imajını zedeledi. 2019 ve 2021’deki seçimlerde partisi halkın çoğunluğunun oyunu kaybetti ve azınlık hükümetleri kurmak zorunda kaldı. Bu hükümetler, sol eğilimli bir muhalefet partisinin desteğiyle ayakta durabildi. Ancak bu destek de artık tükenmiş durumda.
 
Bugün Trudeau, diğer Batılı liderler gibi, öfkeli bir seçmen kitlesiyle karşı karşıya. Kontrolü kaybetmiş görünüyor. Ya büyük ihtimalle kaybedeceği bir seçim çağrısı yapacak ya da partisinin liderliğinden ve başbakanlıktan ayrılarak Liberalleri 2024’teki seçime yeni bir liderle götürecek.

“Prens” 

Stephen Maher’in 2024 yılında yayımlanan Trudeau biyografisi, ailesinin ona “prens” lakabını taktığı anekdotlarla dolu. Maher, genç Trudeau’nun siyasete atılmayı değerlendirirken, “Hayatım boyunca bunun benim için bir seçenek olacağını hep biliyordum,” dediğini aktarıyor.
 
Trudeau’nun siyasi hikâyesini başlatmak için birçok olay öne çıkarılabilir. Örneğin, 2012 yılında, genç bir milletvekiliyken, karatede siyah kuşak sahibi olan muhafazakâr bir rakibiyle yaptığı hayırseverlik amaçlı boks maçını kazanması hâlâ hatırlanır. Ya da 2015’te başbakan olarak ülkenin ilk cinsiyet eşitliği gözeten kabinesini tanıttığında, bunun neden önemli olduğu sorulduğunda verdiği “Çünkü yıl 2015,” yanıtı. Bu çıkış, dünyadaki erkek liderler için bir uyarı niteliğindeydi.
 
Trudeau’nun siyasi kariyerine dair ilk izlenimleri, 2000 yılında, babası eski Başbakan Pierre Elliot Trudeau için verdiği cenaze konuşmasında görmek mümkün.
29 yaşındaki Trudeau, “Bir uçtan diğer uca, bir okyanustan diğerine, yasımızla birleşmiş bir şekilde veda etmek için toplandık. Ama bu bir son değil” dedi.
 
Bu yıl Noel Günü’nde 53 yaşına basacak olan Trudeau, babasının dört dönemlik başbakanlık kariyerinin ilk dönemindeyken dünyaya geldi.

Büyük Trudeau, 1960’ların sonlarında Kanada’yı etkisi altına alan ve “Trudeau-mania” olarak adlandırılan bir siyasi dalgayla halkı büyülemişti. Ancak zamanla seçmenler ona da sırt çevirdi; yine de 16 yıl boyunca iktidarda kaldı ve bıraktığı miras oğlunun kariyerine sağlam bir temel oluşturdu.
Deneyimli anketçi ve Ipsos Public Affairs CEO’su Darrell Bricker. “Justin için isimle ilişkilendirilen bir nostalji vardı ve bu onun için gerçekten işe yaradı” diyor.
 
Bricker şöyle devam ediyor: “O dönem, yaşlı adamlar tarafından yönetilen çalkantılı Kanada siyaseti döneminden çıkıyorduk. Ve hatta genç olanlar bile yaşlı görünüyordu. Justin ise adeta taze bir nefes gibiydi”

Liberal ikon

“Çünkü yıl 2015” ifadesi, Trudeau’yu küresel bir siyasi figür haline getirdi. Vogue, 2015’in “10 kuralları altüst eden çekici ismi” listesine Trudeau’yu dahil etti. G7 ülkelerinin bir eski liderine göre, Trudeau’nun başbakan olarak ilk toplantılarında insanlar onunla selfie çekmek için sıraya giriyor ve onu bir rock yıldızı gibi karşılıyordu.
ABD’nin Obama’dan Trump’a geçtiği dönemde, Trudeau bir devamlılık sembolü olarak görülüyordu. Bu, özellikle Trump’ın göçmenlere yönelik sert politikalarına karşı Trudeau’nun 2017’de mültecilere açık kapı politikası uygulamasıyla dikkat çekti.

Düşüş başlıyor

Ancak 2017’den itibaren Trudeau’nun siyasi kariyeri düşüşe geçti. 2019 seçimlerine doğru, bildirmediği lüks bir tatil ve geçmişteki “blackface” videoları gibi skandallarla sarsıldı. Bu skandallar, Trudeau’nun yalnızca bir azınlık hükümeti kurabilmesini sağladı.
Pandemi, Trudeau için daha büyük bir sınav oldu. Katı kısıtlama politikaları, kendisine yönelik öfkeyi artırdı. 2021’de erken seçim kararı alarak çoğunluk hükümeti kurmayı hedefledi, ancak yine azınlık hükümetiyle yetinmek zorunda kaldı. Bu sırada, “Özgürlük Konvoyu” gibi protestolar Kanada’nın dört bir yanında başladı ve başkent Ottawa’nın merkezini haftalarca felç etti.

Karlar üzerinde yürüyüş

Donald Trump’ın 2024’te başkanlık seçimini kazanması, Trudeau’nun zayıf konumunu daha da belirginleştirdi. Trump, Kanada’ya yüzde 25 oranında genel bir tarife uygulamakla tehdit ediyor ve Trudeau’ya alaycı bir şekilde “vali” diyor.
 
Bu kez, Trump’ın tam zıttı bir siyasi duruş sergilemek, Trudeau için işe yaramıyor.
 
Kanada’nın seçim kuralları gereği Ekim 2024’e kadar seçim yapılması gerekiyor ve Trudeau’nun görevden ayrılması artık neredeyse kaçınılmaz bir sonuç olarak görülüyor. Asıl soru, bunun Liberal Parti’yi nerede bırakacağı. Cuma günü yayımlanan son Ipsos anketine göre, Liberal Parti, Muhafazakârlar’ın tam 25 puangerisinde yer alıyor.
 
Babası Pierre Trudeau, 1984 yılında “karlar üzerinde uzun bir yürüyüşe” çıkarak istifa kararı almıştı. Bugünlerde, oğul Trudeau için de benzer bir çağrı yapılıyor.

© 2024 The New York Times Company