NYT, Trump'ın değişen tutumunu yazdı: Yasağa karşı TikTok'un yanına geçti

Lisa Friedman ve Sapna Maheshwari / The NEW YORK TIMES

Dört yıl önce, dönemin ABD Başkanı Donald Trump, Çin merkezli video paylaşım uygulaması TikTok'u Amerika’nın ulusal güvenliğine tehdit olarak nitelendirmişti. Ancak bu ay, Beyaz Saray’a geri dönmeye hazırlanan Trump, TikTok’u “ifade özgürlüğü için benzersiz bir mecra” olarak tanımladı.

Bu ifadeler, Trump’ın cuma günü Yüksek Mahkeme’ye sunduğu ve TikTok’a yönelik gelecek ay yürürlüğe girecek yasağı durdurmasını istediği dilekçede yer aldı. Trump, yasağı durdurarak platformu kurtaracak bir çözüm “müzakere etmek” istediğini belirtti.

ABD’de TikTok yasaklanabilir

Nisan ayında Başkan Joe Biden tarafından imzalanan ve iki partinin geniş desteğini alan bir yasa, TikTok’un ana şirketi ByteDance’in uygulamayı Çin dışındaki bir firmaya satmasını veya ABD’de yasaklanmasını öngörüyor. Yasa, ulusal güvenlik ve ifade özgürlüğüne yönelik tehditler nedeniyle çıkarılmıştı. TikTok ise yasanın Birinci Değişiklik’i (First Amendment) ihlal ettiğini savunuyor ve ana şirketinin çoğunluk hisselerinin küresel yatırımcılara ait olduğunu iddia ediyor.

Biden yönetimi ve Kongre üyeleri, platformun Çinli sahiplerinin ABD güvenliğini tehdit ettiğini öne sürüyor. Bu, uygulamanın geniş kapsamlı kullanıcı takibi ve veri toplama faaliyetlerinden, ayrıca Pekin’in TikTok’u propaganda yaymak için kullanma riskinden kaynaklanıyor.

Bu argümanlar, Trump’ın 2020’deki TikTok’a karşı sert duruşuyla da örtüşüyordu. Ancak Trump, şu anda TikTok’ta 14,7 milyondan fazla takipçisi olan bir politik figür haline geldi.

Demokrat stratejist Geoff Garin, Trump’ın TikTok’a yönelik değişen duruşunun, uygulamanın Çinli sahiplerine yönelik kaygılarını sürdüren birçok Cumhuriyetçi ile çeliştiğini belirtti. Garin, “Trump’ın TikTok’taki bu U dönüşünün, bir milyarder bağışçının etkisinden ve platformdaki takipçilerine erişimini kaybetme isteksizliğinden başka bir şeyle ilgili olduğuna inanmak zor” dedi. Bu bağışçı, ByteDance’in önemli bir hissesine sahip olan Cumhuriyetçi bağışçı Jeff Yass’tı.

2020’den 2024’e 

2020 yılında Trump, TikTok’u yasaklama girişimlerinde bulunmuştu. Çin’in Covid-19 pandemisini ele alış biçimine öfkelenen Trump, uygulamayı ABD’den men etmek istediğini açıkça belirtmişti. Ağustos 2020’de, ByteDance’in ABD’deki operasyonlarını elden çıkarması veya geniş yaptırımlarla karşı karşıya kalması gerektiğini söylemişti. Ancak bu çabalar, bir federal yargıcın yasaklama yetkisini aştığına hükmetmesiyle durduruldu ve Başkan Biden 2021’de yasağı iptal etti.

2024 başkanlık kampanyasında ise Trump, gençlerin TikTok’suz “çıldıracağını” söyleyerek platformu savundu. Mart ayında, Çinli sahibi satılmadığı takdirde TikTok’u yasaklayacak yeni yasayı eleştirerek görüşlerini değiştirdi. Bu değişim, Trump’ın Jeff Yass ile görüşmesinin hemen ardından geldi.

Trump, TikTok’u genç seçmenlere ulaşmak için etkin bir araç olarak kullandı. Kaynaklara göre, Trump’ın oğlu Barron Trump da genç seçmenleri kazanmak için platformu daha etkin kullanması yönünde tavsiyelerde bulundu.

Aralık ayında Trump, TikTok yöneticileriyle Florida’daki Mar-a-Lago malikanesinde bir araya geldi. Bu görüşme, TikTok’un Yüksek Mahkeme’ye yasanın Ocak ayındaki yürürlüğe giriş tarihini erteleme talebinde bulunduğu gün gerçekleşti. Görüşme sonrası Trump, TikTok’a karşı “sempati” duyduğunu ve konuyu inceleyeceğini söyledi.

TikTok yasağına karşı bir pozisyon almasa da, Trump yasağın Birinci Değişiklik ile ilgili geniş kapsamlı ve rahatsız edici etkiler yaratabileceğini savundu. Ayrıca, bir sosyal medya platformunun hükümet tarafından tamamen kapatılmasının, “tehlikeli bir küresel emsal” oluşturabileceği konusunda uyarıda bulundu

Trump, 20 Ocak’ta başkanlık görevine başlayacak. Yüksek Mahkeme, TikTok’un kaderini belirleyecek davayı 10 Ocak’ta özel bir oturumda görüşecek.

© 2024 The New York Times Company