Piyasa değeri düşen teknoloji sektöründe tehlike çanları

Shira Ovide / The New York Times

Teknoloji sektörü garip bir dönemden geçiyor. Durdurulamaz değişimin ve teknolojik zenginliğin güçleri hızla ilerliyor ancak önlerinde bir engel var: Şüphe.

Netflix ve Facebook da dahil olmak üzere, dijital çağın bazı devleri dijital süpernovalar ve varoluşsal büyüme zorlukları yaşayan kararmış yıldızlar gibi.

Teknoloji sektörü değer kaybediyor

Ukrayna'daki savaş, hükümetlerin artan tüketici fiyatlarını dizginleme çabaları ve pandeminin istikrarsız ekonomik/sosyal etkileri, bazı dijital reklam ve teknoloji satın alımlarını duraklattı. Genç teknoloji şirketlerine yatırım yapan para uzmanları inançlarını kaybediyor.

Yarım düzine teknoloji devinin (Apple, Microsoft, Google, Amazon, Facebook ve Netflix) bu yılki piyasa değerleri toplamda 1.3 trilyon düştü. 

(Facebook'un perşembe günü yükselen hisse senedi fiyatı, 2022'deki destansı çöküşü telafi edecek seviyede değildi.)

Hayatımızı dijitalleştirdiğimiz son on yıl teknoloji için neredeyse kesintisiz bir parti oldu. Teknoloji sektörü daha önce periyodik panikler yaşasa da endüstrinin önde gelen şirketlerinin kaderini tahmin etmek yıllardır bu kadar zor olmamıştı.

Dikkatsiz iyimserlik yerini gerçekçiliğe bıraktı. Teknoloji söz konusu olunca buna alışık değiliz. 

Teknoloji değişimin eşiğinde

Belki de bu gergin dönem sadece bir durgunluktur. Yakın gelecek teknolojinin öneminin arttığı, şirketlerinin çılgın karlar ettiği ve yatırımcılarının zenginlik içinde yüzdüğü 2010'dan bu yana geçen yıllara benzeyebilir. Ya da başka bir şeyin eşiğindeyiz. Bir çöküş olmasa da teknoloji için daha üzücü bir aşama.

Facebook rahatladı

Şu anda, Techland'de pek çok şey hala güllük gülistanlık. Kişisel ve profesyonel hayatımızda teknolojiye ihtiyacımız var ve bunların birçok üreticisi hala hayal edilemeyecek kadar zengin. 2021'in sonunda Facebook’un ana şirketi Meta kullanıcılarını kaybetmişti. Ancak firma, daha fazla insanın Facebook veya şirketin Messenger uygulamasını kullanma alışkanlığını yeniden kazandığının bildirilmesiyle çarşamba günü rahatladı. Facebook hisseleri perşembe günü %18 yükseldi.

Yine de teknoloji liderlerinin çoğu geçmişteki başarıları tekrarlamakta zorlanıyor. Netflix, bu yılın ilk çeyreğinde on yıl içinde ilk kez abone kaybetti. Facebook, 2021'e kıyasla üç aylık gelirinin yakında düşebileceğini tahmin etti. Kısmen şok edici değil çünkü geçen yıl Facebook için tuhaftı. Ancak bir teknoloji şirketinin gelirinin küçülmesi de gerekmiyor.

Endüstri yavaşladı

Bu hafta Amazon da satış büyümesinin yavaşladığını açıkladı. Apple pandemi kaynaklı aksaklıklar nedeniyle yeterli ürün üretmekte sorun yaşadığı konusunda uyarıda bulundu. Hisse senedi ticareti uygulaması Robinhood da dahil olmak üzere genç teknoloji şirketleri, yatırımcılarının istekleri sebebiyle için işten çıkarmaları duyurdu.

Ayrıca, pandeminin teknolojiyi şahlandıracağına dair tahminler yeniden değerlendiriliyor. Pek çok perakende satış, 2020'nin çevrimiçi alışveriş çılgınlığından sonra fiziksel mağazalara geri döndü. Herkesin sürekli yemek odalarında Zoom toplantıları yapmak veya Peloton bisikletlerine binmek istemediği anlaşıldı. 2020'de evden çalışma teknolojisini panikle satın alan işletmeler, bu uygulamalara bir süre ihtiyaç duymayabilir. 

Twitter ise bu istikrarsız zemin döneminin simgesidir. Bu hafta şirketi 44 milyar dolara satın almayı kabul eden Elon Musk, belki de Twitter'ın her zaman ulaşılmaz görünen potansiyeline erişmesine yardımcı olabilir. Belki de şirketi yerle bir edecek.

ABD’de resesyon riski

Bazı ekonomi gözlemcilerinin düşündüğü gibi bir ABD resesyonu olursa, işler kesinlikle kötüye gidecek. 2020’de pandemi başlangıcında ABD’deki kısa süreli aksamayı bir kenara bırakırsak, teknoloji bugüne göre oldukça küçüktü. Bugün başarının tadını çıkaran birçok teknoloji şirketi, hiçbir zaman zor günlerden geçmedi.

Daha özgürce konuşabilmek için ismini vermek istemeyen deneyimli bir teknoloji yatırımcısı yakın zamanda yaptığı bir konuşmada, özellikle işletmelere teknoloji satan şirketler için karanlık günlerin nasıl görünebileceğini anlattı.

Son on yıldır işletmeler, çoğunlukla yalnızca birkaç finansal kısıtlama ile teknoloji satın alıyor. Ancak yatırımcı, yöneticilerin, bir durgunluk olursa, bütçeleri dikkatle gözden geçireceğini ve gereksiz teknolojiyi azaltacağını tahmin ediyor. Bu olursa, hızlı büyümeye uzun süre devam edeceklerini varsayan teknoloji şirketlerinin sert bir şekilde rüyalarından uyanacağını düşünüyor.

Teknoloji nasıl gelişti?

Henüz orada değiliz. Ancak yatırımcıların kötü senaryolar hayal etmesi, bir ruh hali değişiminin altını çiziyor. Teknolojideki patlama zamanları büyük ölçüde somut gerçeklere dayanıyordu. Daha fazla insan çevrimiçi hale geldi, daha fazla işletme rakiplerinin önüne geçmek için modernleşmeye çalıştı ve yatırımcılar iyi para kazanmak için teknolojinin en uygun sektör olduğunu anladı.

Ancak diğer bir temel, teknoloji sektörünün kesintisiz genişlemeye devam edeceğine olan inançtı. Bu his biraz azaldığında, geri kazanmak kolay olmayabilir.

© 2022 The New York Times Company