“NFT daha yolun çok başında”
Dijital Sanatta Şimdi: Alternatif Gerçeklikler + NFT sergisi çoğumuzun aklını kurcalayan sorulara cevap arıyor: Mesela fiziksel dünyada karşılığı olmayan bir iş nasıl eser olarak görülür?
Kahraman Çayırlı
NFT, sanatın farklı bağlamları ve araçları tüm dünyanın sanat camiasında şu sıralar hararetle tartışılırken, Akbank Sanat’ta heyecan verici bir sergi sanatseverleri bekliyor: Dijital Sanatta Şimdi: Alternatif Gerçeklikler + NFT. aliottoman (Nura Aliosman), Alp Tuğan, Burak Beceren, Burak Şentürk, Can Büyükberber, Candaş Şişman, Dist Collective, Dolce Paganne, Ecem Dilan Köse, Elif Varol Ergen, Haydiroket, Juki, Kien, Kübra Su Yıldırım, Mekazoo (Derin Çiler), Mert Tugen, Osman Koç, Ozan Türkkan, Selçuk Artut, Selin Çınar, Tolga Tarhan, VAMK (Uçman Balaban), Yağmur Uyanık ve Yiğit Yerlikaya olmak üzere toplam 24 sanatçının eserleriyle yer aldığı serginin detaylarını küratör Zeynep Arınç ile konuştuk.
Serginin fikri nasıl oluştu?
Dijital Sanatta Şimdi konuşma serisinde (2020), sanatçılar, kendi sanatsal yolculuklarını, ilham kaynaklarını ve yaşadığımız bu dönem sonrasında sanat dünyasında nasıl gelişmeler beklediklerini anlatmışlardı. Şimdi her sene Dijital Sanatta Şimdi ana başlığı altında sergi yapmayı planlıyoruz. Sanatseverler artık dijital sanatta neler olduğunu da bilmek istiyorlar. Çoğumuzun aklını dijital sanat ve NFT üzerine sorular kurcalıyor. Büyük bir ilgi var, herkes öğrenmek istiyor.
Serginizde kaç eser var?
Sergide toplam 24 eser var. Sergilenen eserlerin bir kısmı özel olarak sergi için üretildi ve ilk defa izleyicileriyle buluşuyor. Tüm eserler bir araya geldiklerinde bir hikâye anlatıyorlar; bugün dijital sanatın hangi penceresinden baktığımızı ve bakarken neler gördüğümüzü betimliyorlar. Bu hikâyenin içinde NFT üzerine bir bölüm yer alıyor.
Serginizde genellikle genç sanatçılar yer alıyor, bu sanatçıları nasıl seçtiniz?
Sanatsal pratiğinde NFT’ler, interaktif eserler, jeneratif sanat, sürükleyici yerleştirmeler, yapay zekâ, 3D baskı, üretken çekişmeli ağlar, makine öğrenimi gibi farklı teknolojileri üretim aracı olarak kullanan sanatçıların, dijital medyumun kendisine has özelliklerinden ve dilinden yararlanan eserlerinin olmasına özen gösterdim. Sanatçıların büyük bir kısmı uzun yıllardır tanıdığım, işlerini ilgiyle takip ettiğim, sürekli kendisini yenileyen, çalışmalarının bir duygu, bir kişiselleşme yaşattığını düşündüğüm isimler. Asıl seçki küratör ve sanatçı arasındaki iletişimle, düşünce alışverişiyle ortaya çıkıyor.
Bu serginizle sanatseverlere iletmek istediğiniz temel mesaj nedir?
Sergi sanat, teknoloji ve toplum üzerine odaklanan yaratıcı düşüncelere ve uygulamalarına hayat veren sanat eserlerine, günümüz sanat dünyasını meşgul eden konu başlıklarına yer veriyor. Sanatseverlere heyecan verici bir sanat alanı yaratmayı amaçlıyor.
Çeşitli teknolojilerin ve NFT’nin geleceği ile sanat hakkında neler düşünüyorsunuz?
NFT daha yolun çok başında. NFT, teknoloji ve sanatın heyecan verici bir entegrasyonu ve sanatçılar için ilgi çekici olasılıklar barındırıyor. Sanatçı, koleksiyoner, galeri, müze, sahiplik, telif hakkı gibi konularda getirdiği yeniliklerin yanında, sanatçılar için hem motivasyon anlamında hem satış ve ulaşılabilirlik anlamında bir fırlatma rampası görevi görüyor. NFT sayesinde sanat ortamında büyük bir hareketlilik var. Bu dönemde birçok sanatçının NFT ortamını deneyimleyeceğini ve keşfe çıkacağını düşünüyorum. Diğer yandan yüksek enerji tüketimi, çevreye zararları, dolandırıcılık potansiyeli, değişken ve spekülatif bir yapısı var. Zaman içerisinde sistemin oturacağını ve gelişeceğini düşünüyorum. Bu konuda çalışmalar yapılıyor ve bazı gelişmeler de var. Bu sebeple, tüm yönleriyle ele alınmalı; sanatsal, felsefi, sosyolojik, çevresel ve finansal alanlarda ne anlama geldiğini konuşmalıyız.
“Bu eserlerin gelecekte var olacağından şüpheliyim”
NFT eserlerin kürasyon danışmanı Doç. Dr. Selçuk Artut:
“Sergi kapsamındaki işleri seçerken temel olarak içerik ve biçim konusu üzerinden ilerledim. NFT dünyası üzerinde yer alan tüm olumsuz spekülasyon ve salt satış/kar odaklı anlayışlardan uzak kalarak bu seçkiyi oluşturmaya gayret ettim. Açıkçası bir küratör olmaktan öte kendimi birbirinden yetenekli sanatçıların yer aldığı bir geminin kaptanı olarak görüyorum.”
“Fiziksel dünyada materyal niteliği olmayan işlerin de eser olarak kabul görmesi sanatın sınırlarının ne kadar geniş olduğunu bizlere anlatıyor. Bugün dijital sanat alanında görsel estetiği son derece ilgi çeken birçok eser üretiliyor olsa da bu eserlerin gelecekte var olacağından şüpheliyim. Sanat eserleri üzerine konuşulduğu sürece etkili ve kalıcı oluyorlar.”
Sergi 7 Mayıs'a dek Akbank Sanat’ta izlenebilecek.